Khởi nghiệp từ học sinh trung học: Bước đệm lập thân, lập nghiệp
Khởi nghiệp cần được đẩy mạnh tới học sinh THCS, THPT để trang bị kiến thức, kỹ năng nền tảng về nghề nghiệp.

Học sinh Trường THPT Lê Hoàn (Hà Nam) đặt câu hỏi tại Hành trình khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo từ THPT. Ảnh: TG
Từ đó phát huy thế mạnh khi lựa chọn trường học và trên con đường lập thân, lập nghiệp sau này.
Khơi dậy khát vọng tuổi trẻ
Từng tham gia khởi nghiệp (kinh doanh kem) khi còn là học sinh, ông Vương Hồng Hưng - Kỹ sư Công nghiệp thực phẩm, Trưởng phòng Quản lý chất lượng, Công ty Cổ phần Dinh dưỡng Nutricare đã thất bại vì thiếu kiến thức, kinh nghiệm và chọn sai phân khúc thị trường. Từ trải nghiệm của mình, ông Hưng cho rằng, nên sớm đưa kiến thức, kỹ năng về khởi nghiệp vào các trường THCS, THPT để học sinh có nền tảng trong lựa chọn nghề nghiệp và lập thân, lập nghiệp sau này.
Thực hiện Quyết định 1665/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 30/10/2017 về việc phê duyệt Đề án “Hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp đến năm 2025” (Đề án 1665), ông Hoàng Minh Cảnh - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Tuyên Quang nhìn nhận, trang bị kiến thức, kỹ năng khởi nghiệp cho học sinh THPT là cần thiết.
Từ đó có thể phát hiện, bồi dưỡng những em có đam mê trong từng lĩnh vực và khơi dậy tinh thần, khát vọng khởi nghiệp trong giới trẻ. Đây cũng là cách ươm mầm, trang bị kiến thức khởi nghiệp và lựa chọn nghề nghiệp cho học sinh THPT. “Lợi thế của học sinh là tuổi trẻ, nhiệt huyết. Nếu đủ đam mê, các em sẽ không sợ thất bại khi khởi nghiệp”, ông Hoàng Minh Cảnh nhấn mạnh.
Mới đây, Sở GD&ĐT Hà Nam phối hợp với Học viện Nông nghiệp Việt Nam tổ chức Hội thảo Hành trình khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo từ THPT. Ông Nguyễn Quang Long - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT nhấn mạnh, hội thảo nhằm trang bị kiến thức, kỹ năng về khởi nghiệp cho học sinh trung học. Trên cơ sở đó thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp sớm, tạo môi trường thuận lợi để hỗ trợ học sinh hình thành và hiện thực hóa các ý tưởng, dự án khởi nghiệp.
“Nếu kiến thức về quản trị kinh doanh chủ yếu dành cho các doanh nghiệp đã phát triển ổn định, thì kiến thức về khởi nghiệp cần thiết cho học sinh, sinh viên và các bạn trẻ trong quá trình khởi nghiệp, hình thành các doanh nghiệp mới. Do đó, học sinh phổ thông cần được tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, được trang bị kiến thức, kỹ năng về khởi nghiệp trước khi tốt nghiệp”, ông Nguyễn Quang Long trao đổi.

Giảng viên Học viện Nông nghiệp Việt Nam tư vấn hướng nghiệp, khởi nghiệp cho học sinh THPT tỉnh Tuyên Quang. Ảnh: TG
Mở cơ hội lựa chọn nghề nghiệp
Theo cô Nguyễn Thị Minh Thu - Hiệu trưởng Trường THPT Lê Hoàn (Hà Nam), nếu có điều kiện, các em nên tiếp tục học đại học để tích lũy kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm. Trong bối cảnh khoa học, công nghệ ngày càng phát triển, việc trang bị kiến thức, làm chủ công nghệ là cần thiết. Điều đó giúp các em tự tin, vững bước trên con đường lập thân, lập nghiệp.
Trước sự phát triển của cách mạng công nghiệp 4.0, PGS.TS Vũ Ngọc Huyên - Phó Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam cho rằng, thế hệ trẻ không chỉ cần kiến thức, mà phải có tư duy sáng tạo, tinh thần khởi nghiệp và khả năng thích ứng nhanh với những thay đổi của thị trường lao động trước những lựa chọn quan trọng của cuộc đời.
Phó Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam gợi mở, học sinh có thể bắt đầu từ ý tưởng nhỏ, quan sát vấn đề xung quanh và từ những nhu cầu chưa được đáp ứng trong xã hội. Học viện đã ươm mầm, nuôi dưỡng, phát triển nhiều ý tưởng khởi nghiệp từ học sinh THPT. Khi trở thành sinh viên của Học viện, những ý tưởng đó tiếp tục được phát triển ở cấp độ cao hơn, có thể trở thành hành trang cho các em sau khi tốt nghiệp đại học và bước vào cuộc sống.
“Chúng tôi đã chứng kiến nhiều em có ý tưởng đơn giản nhưng khi trở thành sinh viên, với sự hỗ trợ của trường đại học, các em đã phát triển thành dự án thực tiễn, thậm chí thành lập doanh nghiệp khi còn ngồi trên ghế giảng đường”, PGS.TS Vũ Ngọc Huyên chia sẻ, đồng thời nhấn mạnh, khởi nghiệp không chỉ giới hạn trong việc mở công ty hay điều hành một doanh nghiệp, mà quan trọng là tư duy, dám thử nghiệm, đổi mới, vượt qua thử thách để tạo ra giá trị.
Chia sẻ kinh nghiệm từ thực tiễn khởi nghiệp của mình, ông Vương Hồng Hưng tư vấn, việc đầu tiên là cần có kiến thức về lĩnh vực khởi nghiệp. Khi khởi nghiệp, cần chọn thế mạnh để làm. Ngoài ra, cần có đủ đam mê, chăm chỉ, dũng cảm, không sợ hãi và theo đuổi đến cùng. Hãy học cách tuân thủ các nguyên tắc về pháp luật, tính trung thực, uy tín…
“Đừng sợ thất bại, bởi mỗi lần vấp ngã sẽ cho các bạn nhiều bài học giá trị. Không có công thức nào hoàn hảo để khởi nghiệp thành công. Tuy nhiên, nếu có sự hỗ trợ thì khả năng thành công sẽ cao hơn”, ông Vương Hồng Hưng trao đổi.
Nhấn mạnh, khởi nghiệp không có tuổi, bà Lê Thị Hậu Phương - Giám đốc Công ty Cổ phần thực phẩm Việt Nam (Vietfoods) trao đổi, học sinh hay người về hưu đều có thể khởi nghiệp. “Ngay như chúng tôi cũng liên tục khởi nghiệp thông qua việc phát triển sản phẩm mới”, bà Lê Thị Hậu Phương chia sẻ và khuyên học sinh nên chọn ngành, trường học vì đam mê, không nên chạy theo phong trào hoặc hào nhoáng bên ngoài.
Trước khi khởi nghiệp, ông Đỗ Mạnh Hùng - Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Công nghệ Giáo dục Nova khuyên học sinh, sinh viên nên quan tâm đến học tập, phát triển bản thân. Ngoài ra, các em cần có đam mê và sở thích. Thời gian đầu, có thể sẽ đối diện với khó khăn, thách thức nhưng các bạn chưa nên nản chí, hãy biến khó khăn, thách thức thành động lực và cơ hội cho mình. Các em có thể tìm đến các chuyên gia để được tư vấn, để có những bước đi phù hợp.
Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1665/QĐ-TTg ngày 30/10/2017 về việc phê duyệt Đề án “Hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp đến năm 2025”. Theo đề án này, học sinh, sinh viên của các đại học, học viện, trường trung cấp, trường THPT được tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, trang bị kiến thức, kỹ năng về khởi nghiệp trước khi tốt nghiệp.