Không có cơ sở cấp quyền sử dụng đất cho 41 hộ ở Quân Chu
Vừa qua, 41 hộ dân ở thị trấn Quân Chu (Đại Từ) đã gửi đơn kiến nghị đến các cơ quan chức năng đề nghị cấp quyền sử dụng đất phần diện tích mà các hộ đang nhận khoán của Công ty CP Chè Quân Chu. Tuy nhiên, qua tìm hiểu các văn bản pháp lý và ý kiến của đại diện cơ quan chức năng, chúng tôi thấy đề nghị trên của người dân không có cơ sở giải quyết…
Vừa qua, 41 hộ dân ở thị trấn Quân Chu (Đại Từ) đã gửi đơn kiến nghị đến các cơ quan chức năng đề nghị cấp quyền sử dụng đất phần diện tích mà các hộ đang nhận khoán của Công ty CP Chè Quân Chu. Tuy nhiên, theo ý kiến của cơ quan chức năng, đề nghị trên của người dân không có cơ sở giải quyết…
Công ty CP Chè Quân Chu (tiền thân là Nông trường Chè Quân Chu) được UBND tỉnh Bắc Thái (nay là tỉnh Thái Nguyên) giao quản lý và sử dụng trên 2.000ha tại địa bàn huyện Đại Từ và huyện Phổ Yên (nay là TP. Phổ Yên). Nông trường Chè Quân Chu đã cổ phần hóa 100% vốn để thành lập công ty cổ phần.
Từ năm 2009 đến 2013, Công ty CP Chè Quân Chu đã phối hợp với cơ quan chức năng rà soát để trả lại đất và UBND tỉnh ban hành 5 quyết định thu hồi trên 2.000ha, giao đất cho huyện Đại Từ quản lý. Phần diện tích Công ty trả ra được chính quyền địa phương sử dụng xây dựng Trường Mầm non thị trấn Quân Chu (3.200m2), phần còn lại người dân sở tại nhận canh tác.
Riêng diện tích 42,7ha được UBND tỉnh giao Công ty CP Chè Quân Chu thuê đất trả tiền hàng năm đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Trong đó, Công ty đã ký kết hợp đồng giao khoán cho 41 hộ dân thuộc các tổ dân phố: 2, 6, 8,10 của thị trấn Quân Chu canh tác với diện tích 39,65ha.
Anh Trần Hữu Huy ở tổ dân phố 2, thị trấn Quân Chu, cho biết: Từ năm 2010 đến nay, vợ chồng tôi trực tiếp ký kết hợp động giao khoán với Công ty CP chè Quân Chu với diện tích khoảng 1,4ha. Từ khi nhận giao khoán, gia đình tôi trồng cây ăn quả, đầu tư hệ thống tưới tiêu, đồng thời làm nhà ở. Đến cuối năm 2022, Công ty CP Chè Quân Chu tổ chức họp với các hộ dân và đề nghị chấm dứt hợp đồng giao khoán và tiến hành thu hồi phần diện tích trên.
Còn anh Trần Đình Thiện ở tổ dân phố 2, thị trấn Quân Chu, nói: Gia đình đang canh tác hơn 5ha đất rừng có nguồn gốc từ đất Nông trường (chủ yếu là nhận nhượng lại của các hộ được Công ty giao khoán). Giờ Công ty CP Chè Quân Chu đưa ra phương án thu hồi phần đất đã ký hợp đồng giao khoán nên gia đình có đơn kiến nghị.
Các hộ nhận đất giao khoán của Công ty cũng có nhiều ý kiến khác nhau: 2 hộ đồng ý trả lại đất và nhận lại tiền hỗ trợ cây trồng trên đất; 20 hộ hết thời hạn hợp đồng giao khoán (17ha) đề nghị tiếp tục được ký hợp đồng giao khoán mới; số còn lại đề nghị cấp có thẩm quyền thu hồi đất của Công ty CP Chè Quân Chu để cấp quyền sử dụng cho các hộ. Tuy nhiên, Công ty không chấp thuận việc tiếp tục ký hợp đồng giao khoán, trả lại đất và đồng thời yêu cầu 39/41 nhận giao khoán đất chấm dứt hợp đồng.
Ông Lê Trần Thanh, Giám đốc Công ty CP Chè Quân Chu, cho biết: Các cuộc kiểm tra về quản lý đất đai của cơ quan chức năng xác định việc đơn vị giao khoán đất canh tác với các hộ dân là chưa đúng với quy định của Luật Đất đai năm 2013. Trong giai đoạn chuyển đổi sau khi cổ phần hóa, đặc biệt là sau khi Nhà nước thoái toàn bộ vốn tại Công ty (năm 2010), doanh nghiệp vẫn vận hành trên nền tảng của tư duy pháp lý cũ; vẫn áp dụng Nghị định số 135/2005/NĐ-CP ngày 08 tháng 11 năm 2005 “về việc giao khoán đất nông nghiệp, đất rừng sản xuất và đất có mặt nước nuôi trồng thủy sản trong các nông trường quốc doanh, lâm trường quốc doanh”. Sau khi được thanh tra, kiểm tra và hướng dẫn thì Công ty đã nhận thức đầy đủ về việc áp dụng pháp luật không phù hợp và điều chỉnh, sửa chữa. Trong tình hình mới, Công ty cũng cần tập trung các nguồn lực đất đai để triển khai các dự án theo hướng nông nghiệp hiện đại.
Cùng với đó, nhiều hộ dân không thực hiện đúng nội dung hợp đồng giao khoán khi tự ý thay đổi phương án sản xuất; xây dựng nhà ở kiên cố, công trình trên đất; tự ý ký kết cho thuê đất, chuyển nhượng... Để đảm bảo việc đất thuê của Nhà nước hiệu quả và đúng mục đích; chấp hành nội dung thanh, kiểm tra của cơ quan chức năng, đơn vị đã họp với các hộ dân để thu hồi lại phần diện tích đất đã giao khoán.
Đối với các hộ chưa hết thời hạn giao khoán, Công ty có chính sách hỗ trợ phần tài sản mới phát sinh để đảm bảo hài hòa lợi ích. Ký kết hợp đồng lao động để đảm bảo sinh kế đối với các trường hợp là thành viên hộ gia đình nhận khoán (nếu có nhu cầu).
Như vậy, việc Công ty CP Chè Quân Chu tổ chức họp với các hộ dân để thông báo về việc chấm dứt hợp đồng giao khoán, thu hồi lại đất là hoàn toàn có cơ sở.
Vấn đề này cũng được UBND huyện Đại Từ trả lời rất rõ kiến nghị của 41 hộ dân tại Văn bản số 06/UBND-TNMT ngày 5/1/2023. Theo UBND huyện Đại Từ: Căn cứ Khoản 2 Điều 173 và Điều 175 Luật Đất đai năm 2013 thì những kiến nghị của người dân đề nghị cấp có thẩm quyền thu hồi đất đang thuê trả tiền hàng năm của Công ty CP Chè Quân Chu để làm thủ tục cấp quyền sử dụng đất cho các hộ nhận giao khoán là không có cơ sở để giải quyết. Một số hộ đang nhận đất giao khoán cố tình đồng nhất phần diện tích Nhà nước cho doanh nghiệp thuê đất trả tiền hàng năm với phần diện tích trên 2.000ha, Công ty đã trả ra và UBND tỉnh có quyết định thu hồi là không đúng (diện tích tỉnh đã thu hồi được giao cho địa phương quản lý, đo đạc, xác lập tờ, thửa để tiến hành cấp quyền sử dụng đất cho các hộ sử dụng ổn định, đúng mục đích, không tranh chấp).
Thực tế, kiến nghị của người dân về việc thu hồi đất Công ty CP Chè Quân Chu thuê trả tiền hàng năm không có cơ sở giải quyết, nhưng đơn vị này nên có cơ chế hỗ trợ phần tài sản do các hộ mới kiến tạo để đảm bảo quyền lợi.
Việc thu hồi đất giao khoán không đúng quy định của pháp luật đã được cơ quan chức năng của tỉnh chỉ rõ, cần các tổ chức, cá nhân liên quan chấp hành nghiêm túc. Bên cạnh đó, cơ quan chức năng cần tăng cường tuyên truyền để người dân nắm rõ các quy định của pháp luật, tránh tình trạng gửi đơn thư vượt cấp.