Không để kẻ chủ mưu lợi dụng người chưa thành niên như công cụ phạm tội

Ngày 27/8, tại Hội nghị ĐBQH chuyên trách lần thứ 6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận về dự án Luật Tư pháp người chưa thành niên phạm tội.

Theo ĐBQH Nguyễn Công Long (Đồng Nai), dự án luật này điều chỉnh hành vi của người chưa thành niên, đây là lứa tuổi đặc biệt, nên các ý kiến khác nhau của các cơ quan bảo vệ pháp luật cần phải được xem xét.

"Nếu trong phòng xét xử, chúng ta thấy những giọt nước mắt ăn năn hối hận của các bị cáo trẻ tuổi và thấy rằng phải quy định những chính sách thật nhân văn, nhân đạo. Thế nhưng chỉ cách đó ít ngày thôi, cả mấy chục người hung hãn, tay cầm dao phóng lợn, đao kiếm, có thể rút ra chém bất cứ ai... Chắc chắn những cán bộ chiến sĩ đang phải đối mặt với những đối tượng này từng ngày, từng giờ, quan điểm của họ sẽ khác", ông Nguyễn Công Long nêu.

ĐBQH Nguyễn Công Long (Đồng Nai) tại phiên họp.

Bên cạnh đó, Bộ Luật Hình sự hiện hành quy định 14 tội không áp dụng xử lý chuyển hướng đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi và 8 tội không áp dụng xử lý chuyển hướng đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi.

Trong khi dự thảo này quy định, lứa tuổi từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi đã loại trừ, chỉ còn 5 nhóm tội danh; đối với lứa tuổi từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi chỉ còn 6 nhóm tội danh.

Theo ông Long, thực tiễn, nhóm tội chủ yếu lứa tuổi này phạm phải là tàng trữ, mua bán, vận chuyển, còn sản xuất ma túy, đòi hỏi yêu cầu quy trình, kiến thức rất cao. Lứa tuổi này ít có trường hợp nào được tham gia sản xuất.

Nếu loại trừ sẽ dẫn đến tình trạng, tội ít khi phạm phải thì loại trừ chuyển hướng, trong khi nhóm tội phổ biến, hay vi phạm lại được chuyển hướng. Từ đó, họ có thể lợi dụng, sử dụng người chưa thành niên phạm tội như các công cụ phạm tội, vì người chưa thành niên phạm một số tội này sẽ không bị xử phạt.

“Chúng ta thay đổi chính sách trong bối cảnh tội phạm gia tăng mà hình phạt giảm nhẹ đi thì cần đánh giá kỹ”, nhấn mạnh điều này, đại biểu đề nghị các cơ quan tư pháp có sự trao đổi, thống nhất rất kỹ trước khi trình Quốc hội.

ĐBQH Trần Đình Gia phát biểu tại hội nghị.

Nên có phân trại riêng cho người chưa thành niên

Về việc bảo đảm thi hành án phạt tù, dự thảo luật quy định: Người chưa thành niên chấp hành án phạt tù tại trại giam riêng hoặc phân trại dành riêng cho người chưa thành niên trong trại giam.

Tại phiên họp, ĐBQH Trần Đình Gia (Hà Tĩnh) đánh giá, trại giam riêng hoặc phân trại dành riêng cho người chưa thành niên thể hiện chính sách tốt đẹp của chế độ. Tuy nhiên, việc xây dựng các trại giam riêng rất khó khăn, chưa nói đến điều kiện kinh tế - xã hội. Nếu xây được cũng chỉ là các trại theo khu vực, cự ly từ quê quán người chưa thành niên đến trại rất xa, trách nhiệm trong thăm nuôi, giáo dục của gia đình sẽ khó khăn.

Từ phân tích trên, đại biểu đề nghị quan tâm phân trại dành riêng cho người chưa thành niên, khi có điều kiện sẽ xây dựng trại giam riêng cho người chưa thành niên.

Trong khi đó, ĐBQH Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) đề nghị, không nhất thiết xây dựng trại giam riêng cho người chưa thành niên phạm tội. Bởi theo ông, nếu dự thảo luật được thông qua đã thống nhất xử lý chuyển hưởng thì nhiều trẻ em không phải nằm trong trại giam mà ở trường giáo dưỡng hoặc ở ngoài cộng đồng, xây thêm trại giam sẽ tốn kém.

Tuy nhiên, ông cho rằng, trẻ vị thành niên nên có khu giam riêng, tách biệt với người lớn, như thế sẽ phù hợp hơn.

Luân Dũng