Không nên quy định quá chi tiết phương pháp định giá đất
Phương pháp định giá đất là nội dung thu hút nhiều tranh luận, nhiều ý kiến nhất bởi đây là nội dung quan trọng, liên quan trực tiếp đến quyền lợi, nghĩa vụ của các bên và cũng là vấn đề phức tạp. Do vậy, chỉ nên quy định các nội dung về nguyên tắc, ý chính, quan trọng, các cách tiếp cận, phương pháp tính giá đất trong Luật.
Kỹ thuật định giá đất là một lĩnh vực thuộc chuyên môn sâu, có nhiều yếu tố, trường hợp xảy ra, phù hợp với hướng dẫn cấp ngành hơn. Từ năm 2003, các phương pháp định giá đất được Chính phủ quy định tại các Nghị định và hướng dẫn chuyên sâu ở mức Thông tư. Do vậy, việc luật hóa kỹ năng này cần được xem xét.
Các chuyên gia cho rằng, cần có lộ trình phù hợp với kỳ vọng về mức độ chính xác, tin cậy của bảng giá đất. Chính phủ nên hướng dẫn chi tiết nội dung phương pháp xây dựng bảng giá đất và cách xử lý các tình huống phức tạp.
Theo TS. Cấn Văn Lực: “Nên bỏ quy định cố định việc áp dụng phương pháp định giá đất cho từng trường hợp cụ thể/nhóm đất cụ thể, bởi kinh nghiệm thế giới cho thấy các phương pháp, kỹ thuật định giá đất được áp dụng linh hoạt, phù hợp với dữ liệu giá giao dịch thị trường, đặc điểm pháp lý, đặc điểm kinh tế, kỹ thuật của đất/ bất động sản, đồng thời phù hợp với quy định của quy định về phương pháp và kỹ thuật định giá đất của mỗi quốc gia”.
Ngoài ra, nếu dữ liệu giá đất đầu vào chuẩn thì các phương pháp định giá đất sẽ cho các kết quả giống nhau (chênh lệch sẽ không quá 15% - là mức chấp nhận được theo tiêu chuẩn thẩm định giá) và việc lựa chọn kết quả định giá là do đánh giá và lựa chọn của người thẩm định giá.
Ông Nguyễn Quốc Anh – một chuyên gia trong lĩnh vực bất động sản cho biết: “Khi công tác định giá đất được thực hiện chính xác, hiệu quả, sẽ mang lại thông tin minh bạch, giao dịch diễn ra công bằng với tất cả các bên, là cơ sở để tham chiếu giúp các đơn vị thẩm định bất động sản có cơ sở để thực hiện các giao dịch cho vay, giảm bớt các loại hình đầu cơ, thổi giá bất động sản. Khi có cơ sở để xác định được dòng tiền thực tế thì sẽ xác định được giá trị định giá cho từng khu đất. Từ đó, dẫn đến sự lựa chọn đúng đắn các bất động sản thực sự có tiềm năng, sinh lời trong tương lai. Đối với nhà nước thì sẽ có căn cứ để kiểm soát giá trị đất đai, bất động sản”.
Ngoài ra, việc quy định cứng chỉ được sử dụng cơ sở dữ liệu về đất đai hoặc giá trên hợp đồng, giá trúng đấu giá sẽ giảm khả năng linh hoạt của các phương pháp định giá đất cụ thể và đảm bảo nguyên tắc thị trường.