Không ngăn người khác hút thuốc lá điện tử có thể bị phạt đến 10 triệu đồng
Bộ Y tế đề xuất phạt tiền từ 5 đến 10 triệu đồng đối với hành vi không ngăn cản người khác sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng tại khu vực do mình quản lý.
Bộ Y tế đang xây dựng dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 77/2013 quy định chi tiết thi hành Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá về một số biện pháp phòng, chống tác hại của thuốc lá và Nghị định 117/2020 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế.
Theo đó, dự thảo quy định phạt tiền từ 3 đến 5 triệu đồng đối với hành vi sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, thuốc lá thế hệ mới khác.
Phạt tiền từ 5 đến 10 triệu đồng đối với hành vi biết rõ người khác sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, thuốc lá thế hệ mới khác tại địa điểm thuộc quyền chiếm hữu của mình hoặc do mình quản lý mà không ngăn cản hoặc báo cơ quan có thẩm quyền xử lý.
Hút thuốc lá điện tử nhiều năm qua đã trở thành sở thích của một bộ phận giới trẻ, cả nam lẫn nữ. Ảnh: NGUYỄN TIẾN
Theo Bộ Y tế, hiện nay tỉ lệ sử dụng thuốc lá điếu của nam giới trưởng thành tại Việt Nam đang rất cao (41,1%). Hút thuốc lá chủ động đã giết chết hơn 84.500 người Việt Nam và 18.800 người khác tử vong do các bệnh gây ra bởi hút thuốc thụ động.
Việt Nam là một trong 15 quốc gia có tỉ lệ nam giới trưởng thành hút thuốc lá nhiều nhất trên thế giới.
"Bằng rất nhiều nỗ lực, công sức và kinh phí của nhiều cấp, nhiều ngành từ trung ương đến địa phương, tỉ lệ hút thuốc lá điếu thông thường đã giảm đáng kể", Bộ Y tế cho hay.
Tuy nhiên, kết quả điều tra trong những năm qua về tình hình sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng theo các nhóm tuổi, giới tính cho thấy tỉ lệ sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng gia tăng nhanh chóng. Đặc biệt, có xu hướng gia tăng sử dụng sản phẩm này ở trẻ em gái.
"Đây là điều cực kỳ đáng báo động trong giới trẻ vì các sản phẩm này ngoài tính chất độc hại gây bệnh, còn gây nghiện nicotine và nghiện ma túy do tình trạng 'núp bóng' thuốc lá điện tử trộn ma túy, ảnh hưởng nghiêm trọng đến thể chất và tinh thần của cả một thế hệ tương lai của đất nước", Bộ Y tế nhấn mạnh.
Trong 2 năm gần đây, Bộ Công an đã khởi tố tội phạm về thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng có ma túy. Cụ thể, năm 2023 khởi tố 86 vụ/155 người; riêng quý I năm 2024 đã khởi tố 33 vụ/73 người.
Như vậy, chỉ một quý của năm 2024, số người bị khởi tố đã gần bằng 1/2 của cả năm 2023. Điều này cho thấy sự gia tăng nhanh chóng, báo động các vi phạm này.
Mặt khác, năm 2023, số người nhập viện do ngộ độc, bệnh vì thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng là 1.224 người.
Bên cạnh đó, thực tế cũng xuất hiện sản phẩm lai giữa thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng, còn gọi là thuốc lá thế hệ mới khác, cho thấy xu hướng phát triển ngày càng nhanh, đa dạng, phức tạp và tinh vi của các sản phẩm gây hại, gây nghiện này.
Tại Nghị quyết chất vấn kỳ họp thứ 8 được thông qua ngày 30-11-2024, Quốc hội thống nhất cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng từ năm 2025 để bảo đảm sức khỏe cộng đồng.
Quốc hội yêu cầu Chính phủ tổ chức thực hiện quy định này, đồng thời nâng cao nhận thức của người dân, đặc biệt là thanh thiếu niên về tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.
Trước đó, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan nhấn mạnh quan điểm cần cấm thuốc lá điện tử do những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Các đại biểu Quốc hội cũng nhất trí rằng việc bổ sung quy định cấm và kiểm soát chặt chẽ các hoạt động buôn bán trái phép là cần thiết.
Thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng là sản phẩm thế hệ mới, hoạt động bằng cách làm nóng dung dịch chứa nicotine hoặc các hương liệu hòa tan trong propylene glycol hoặc glycerine. Ít nhất 60 hợp chất hóa học đã được tìm thấy trong dung dịch thuốc lá điện tử và nhiều chất độc hại khác xuất hiện trong khí/khói mà sản phẩm này tạo ra.
Theo Bộ Y tế, mặc dù không chứa nguyên liệu thuốc lá truyền thống, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng vẫn gây nghiện do hàm lượng nicotine cao, gây ra nhiều bệnh lý nghiêm trọng như ung thư, tim mạch, hô hấp, tổn thương phổi cấp và ảnh hưởng sức khỏe tâm thần.
