Không ngừng bồi đắp niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (*)

Tại Đại hội đại biểu các dân tộc thiểu số (DTTS) tỉnh Hòa Bình lần thứ IV, năm 2024, đồng chí Y Vinh Tơr, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc đã biểu dương những kết quả trong thực hiện công tác dân tộc và các chính sách dân tộc trên địa bàn tỉnh. Đồng thời gợi ý một số nhiệm vụ, giải pháp trong thời gian tới, Báo Hòa Bình đăng toàn văn bài phát biểu của Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc.

Kính thưa: Đồng chí Nguyễn Phi Long, Ủy viên dự khuyết BCH Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Hòa Bình!

Kính thưa: Đoàn Chủ tịch Đại hội!

Thưa các đồng chí trong BTV Tỉnh ủy, lãnh đạo HĐND, UBND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Hòa Bình và các đồng chí lão thành cách mạng, các Mẹ Việt Nam Anh hùng!

Thưa toàn thể các vị đại biểu tham dự Đại hội!

Hôm nay tôi rất vui mừng khi được về dự Đại hội đại biểu các DTTS lần thứ IV, năm 2024 của tỉnh Hòa Bình. Đây là một sự kiện có ý nghĩa chính trị - xã hội sâu sắc, một biểu tượng đặc biệt sinh động về tinh thần đại đoàn kết, thống nhất một ý chí của các dân tộc của tỉnh Hòa Bình. Lời đầu tiên, cho phép tôi thay mặt Ban Cán sự Đảng, lãnh đạo Ủy ban Dân tộc, xin trân trọng gửi tới đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, các đồng chí Ủy viên BTV Tỉnh ủy, lãnh đạo HĐND, UBND, UB MTTQ tỉnh và các bậc lão thành cách mạng, các Mẹ Việt Nam Anh hùng; các nhân sĩ trí thức, văn nghệ sỹ, nghệ nhân, doanh nhân, người có uy tín trong vùng đồng bào DTTS và 250 đại biểu chính thức của Đại hội đại diện cho hơn 66 vạn đồng bào các DTTS của tỉnh Hòa Bình về dự Đại hội lời thăm hỏi ân cần, tình cảm thân thiết, lời chúc mừng sức khỏe, hạnh phúc; Chúc Đại hội của chúng ta thành công tốt đẹp!

Đồng chí Y Vinh Tơr, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc phát biểu chỉ đạo tại Đại hội.

Kính thưa các đồng chí lãnh đạo và quý vị đại biểu!

Việt Nam là quốc gia thống nhất, gồm 54 dân tộc anh em cùng sinh sống, trong đó có 53 DTTS, với hơn 14,2 triệu người, chiếm 14,7% dân số cả nước; các DTTS sinh sống thành cộng đồng, địa bàn cư trú rộng lớn chiếm gần ¾ diện tích tự nhiên của cả nước, chủ yếu ở khu vực miền núi, vùng cao, vùng biên giới, nơi đây là địa bàn có vị trí đặc biệt quan trọng về kinh tế, chính trị, quốc phòng, an ninh, đối ngoại và môi trường sinh thái. Trong suốt tiến trình lịch sử dân tộc và sự nghiệp cách mạng Việt Nam, đồng bào các DTTS luôn đồng cam, cộng khổ cùng đồng bào cả nước gìn giữ và bảo vệ non sông; một lòng thủy chung, son sắt theo Đảng và Bác Hồ, cống hiến sức lực, xương máu cho 2 cuộc kháng chiến cũng như trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Xuất phát từ đặc điểm lịch sử, thực tế khách quan của nước ta, Đảng ta và Bác Hồ luôn xác định vấn đề dân tộc, công tác dân tộc và đoàn kết các dân tộc có vị trí chiến lược quan trọng của cách mạng nước ta; là vấn đề chiến lược cơ bản, lâu dài, cấp bách; là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và toàn hệ thống chính trị.

Với đường lối nhất quán, xuyên suốt của Đảng và Nhà nước ta trong thực hiện công tác dân tộc, chính sách dân tộc, ngày 08/5/2009 Ban Bí thư Trung ương Đảng đã ban hành Chỉ thị số 35-CT/TW về lãnh đạo Đại hội đại biểu các DTTS Việt Nam, theo đó Đại hội đại biểu các DTTS được tổ chức định kỳ 5 năm một lần đối với cấp tỉnh, cấp huyện và 10 năm đối với cấp Trung ương. Đây là sự kiện có ý nghĩa chính trị-xã hội quan trọng đối với các tầng lớp nhân dân và đồng bào các DTTS trong cả nước,là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng, động viên, tôn vinh và khích lệ đồng bào DTTS tiếp tục tiếp nối truyền thống đoàn kết, hội nhập và vươn lên, là diễn đàn để đồng bào gặp gỡ, giao lưu, học hỏi kinh nghiệm và bày tỏ tâm tư nguyện vọng với Đảng và Nhà nước. Đến nay, qua 3 kỳ tổ chức Đại hội cấp tỉnh, cấp huyện, trên phạm vi cả nước đã có hơn 11.000 tập thể và gần 100.000 cá nhân đã được Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện tặng Bằng khen, Giấy khen và Kỷ niệm chương vì sự phát triển các dân tộc Việt Nam, đây chính là sự ghi nhận, động viên, khích lệ biểu dương và tôn vinh đối với các tập thể, cá nhân DTTS tiêu biểu, cũng như các cá nhân, tập thể có nhiều công lao đóng góp cho sự nghiệp phát triển vùng đồng bào DTTS&MN.

Tại Đại hội Đại biểu toàn quốc các DTTS Việt Nam lần thứ II với chủ đề gắn với quyết tâm thư của Đại hội: "Dưới lá cờ vẻ vang của Đảng, các dân tộc bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng, giúp đỡ nhau, phát huy nội lực cùng phát triển với đất nước” đây là lời hiệu triệu toàn thể cộng đồng các dân tộc Việt Nam vươn lên, khát vọng phát triển, góp phần xây dựng đất nước ta ngày càng giàu mạnh, phồn vinh, hạnh phúc.

Kính thưa các đồng chí lãnh đạo và quý vị đại biểu!

Hòa Bình là vùng đất có truyền thống lịch sử, văn hóa lâu đời và giàu truyền thống đấu tranh cách mạng kiên cường; đồng thời cũng là tỉnh có đông các cộng đồng DTTS gắn bó lịch sử lâu đời tại địa bàn miền núi, vùng khó khăn, đặc biệt khó khăn với hơn 66 vạn người sinh sống tập trung theo cộng đồng ở 145 xã, phường, thị trấn thuộc vùng DTTS&MN của 10 huyện, thành phố. Là vùng đất giàu truyền thống cách mạng, đồng bào các dân tộc tỉnh đã đoàn kết, "một lòng một dạ” tin theo Đảng, Bác Hồ và có nhiều cống hiến cho sự nghiệp giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Nhiều người con ưu tú của đồng bào các DTTS của tỉnh đã chiến đấu hy sinh anh dũng, nhiều Bà mẹ Việt Nam anh hùng, nhiều cán bộ, chiến sỹ cách mạng trở thành những tấm gương tiêu biểu đã được lịch sử ghi nhận và được Đảng, Nhà nước trao tặng các danh hiệu cao quý.

Qua Báo cáo chính trị do Đoàn Chủ tịch trình bày trước Đại hội, trong 5 năm thực hiện Quyết tâm thư Đại hội đại biểu các dân tộc thiểu số lần thứ III giai đoạn 2019-2024, Đảng bộ, chính quyền tỉnh Hòa Bình đã có những chủ trương đúng đắn về phát triển kinh tế - xã hội đối với vùng DTTS&MN, nhất là việc ban hành Nghị quyết số 03-NQ/TU ngày 30/7/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về lãnh đạo phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn 2021-2030 trên địa bàn tỉnh Hòa Bình, đã được cả hệ thống chính trị quan tâm chỉ đạo, cộng đồng các DTTS hưởng ứng, nỗ lực phấn đấu thực hiện và đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, tạo nên diện mạo mới ở vùng DTTS&MN. Đặc biệt việc triển khai Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS&MN của tỉnh đã đạt những kết quả khá toàn diện, nhiều mục tiêu, nhiệm vụ đạt cao hơn bình quân chung của các địa phương vùng đồng bào DTTS&MN. nổi bật như: kết cấu hạ tầng ngày càng phát triển, hoàn thiện, đáp ứng yêu cầu phát triển KT-XH của địa phương; đời sống đồng bào các DTTS không ngừng được cải thiện, tỷ lệ hộ nghèo vùng DTTS&MN giảm bình quân trên 3,36%/năm, tỷ lệ giảm nghèo các xã đặc biệt khó khăn giảm bình quân mỗi năm là 6,40% (vượt mục tiêu Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh Hòa Bình lần thứ III, năm 2019 đã đề ra), thu nhập bình quân đầu người đạt 77,59 triệu đồng/người/năm; văn hóa - xã hội, giáo dục, y tế, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, bảo vệ môi trường đã có những chuyển biến rất tích cực được xã hội đồng thuận và đánh giá cao, từng bước phát huy tiềm năng, lợi thế phục vụ phát triển KT-XH, tạo sinh kế, việc làm, ổn định và nâng cao đời sống đồng bào tại các vùng DTTS&MN; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị tiếp tục quan tâm củng cố, kiện toàn; Khối đại đoàn kết các dân tộc tiếp tục được củng cố và tăng cường, tinh thần tương trợ, giúp nhau cùng tiến bộ được phát huy. Trong đồng bào các DTTS đã xuất hiện ngày càng nhiều mô hình, gương điển hình tiêu biểu về các phong trào thi đua phát triển kinh tế-xã hội, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, đặc biệt là có những giải pháp kiên trì, hiệu quả trong thay đổi nếp nghĩ, cách làm, sâu sát thực tế để đạt được những thành tích và sự chuyển biến như ngày hôm nay.

Những thành tựu đạt được trong thực hiện Quyết tâm thư của Đại hội đại biểu các DTTS lần thứ III của tỉnh Hòa Bình rất đáng tự hào, là quyết tâm chính trị và sự chỉ đạo, lãnh đạo quyết liệt của cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp và sự nỗ lực, vượt khó vươn lên của nhân dân các dân tộc trên địa bàn tỉnh. Thay mặt Ban Cán sự Đảng, lãnh đạo Ủy ban Dân tộc, tôi trân trọng ghi nhận và chúc mừng những kết quả đã đạt được của Đảng bộ, chính quyền, quân và dân các dân tộc tỉnh trong thời gian qua, đặc biệt biểu dương sự nỗ lực, cố gắng của đồng bào các DTTS đã chung sức, đồng lòng từng bước làm "thay da đổi thịt” vùng DTTS và miền núi của tỉnh nhà, góp phần cùng với đồng bào DTTS cả nước không ngừng thực hiện công cuộc đổi mới, bảo vệ, xây dựng và phát triển quê hương, đất nước.

Kính thưa quý vị đại biểu!

Tại Đại hội đại biểu các DTTS lần thứ IV này, tôi mong muốn và đề nghị Đảng bộ, chính quyền, quân và dân các DTTS tỉnh Hòa Bình cần tiếp tục khẳng định sự ghi nhận mạnh mẽ về những thành tích đóng góp to lớn, những thành tựu đạt được đáng phấn khởi tự hào trong 5 năm qua tại vùng đồng bào DTTS&MN, qua đó không ngừng bồi đắp niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, điều hành của chính quyền và sự quan tâm của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là sự nghiệp đổi mới để đồng bào các DTTS tiếp tục nỗ lực chủ động, quyết tâm phấn đấu đạt được những thành tựu cao hơn, to lớn hơn. Đồng thời, Đại hội cần nhận định rõ các thuận lợi, tiềm năng, lợi thế cũng như các khó khăn, thách thức của địa phương vùng DTTS&MN để tiếp tục đổi mới, đề ra các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp thực hiện hiệu quả, bền vững cho giai đoạn 2024-2029, coi đây là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng gắn với các mục tiêu, chỉ tiêu, giải pháp của Nghị quyết Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025 -2030 của địa phương.

Qua nghe báo cáo và các tham luận trình bày tại Đại hội, Ủy ban Dân tộc thống nhất cao và mong muốn, đề nghị trong thời gian tới cấp ủy, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở quan tâm lãnh đạo, tập trung thực hiện có hiệu quả một số nhiệm vụ trọng tâm sau:

Thứ nhất, đề nghị các cấp ủy Đảng, chính quyên, MTTQ, các tô chức chính trị-xã hội tiếp tục lãnh đạo, tô chức tốt việc nghiên cứu và quán triệt sâu sắc tư tưởng Hồ Chí Minh, các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước về công tác dân tộc, đại đoàn kết dân tộc và chính sách dân tộc; tiếp tục phổ biến, quán triệt và triển khai thực hiện hiệu quả Kết luận số 65-KL/TW ngày 30/10/2019 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết 24-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về công tác dân tộc trong tình hình mới; Nghị quyết số 88, 120 của Quốc hội khóa XIV phê duyệt Đề án tổng thể, chủ trương đầu tư và Quyết định 1719 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Chương trình MTQG phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn 2021-2030; Chiến lược công tác dân tộc giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước liên quan đến công tác dân tộc. Đặc biệt là tiếp tục cụ thể hóa thành các nghị quyết, chương trình chuyên đề, tích hợp, lồng ghép mục tiêu, chỉ tiêu phát triển vào quy hoạch, kế hoạch thực hiện phát triển KT-XH, bảo đảm quốc phòng-an ninh từ tỉnh đến cơ sở, trong đó có nhiệm vụ phát triển toàn diện, bền vững vùng đồng bào DTTS&MN.

Thứ 2, tiếp tục quan tâm đảm bảo thực hiện hiệu quả và thực chất trong thực thi các chính sách dân tộc, từng bước thu hẹp khoảng cách về mức sông, thu nhập giữa các khu vực; tập trung ưu tiên nguồn lực đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS&MN; đa dạng hóa các nguồn lực huy động để thực hiện hiệu quả Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS&MN, gắn kết chặt chẽ với 2 Chương trình MTQG về xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững (giai đoạn đến có thêm 2 Chương trình MTQG). Quan tâm thực hiện các cơ chế, chính sách phát triển kinh tế phù hợp với từng vùng, địa phương gắn với quy hoạch và định hướng phát triển chung của tỉnh; tiếp tục chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, phi nông nghiệp vùng đồng bào DTTS theo hướng tiến bộ, liên kết, phát huy được tiềm năng, lợi thế riêng biệt về đất đai, khí hậu, tài nguyên rừng, di tích, danh lam thắng cảnh và bản sắc văn hóa truyền thống của từng cộng đồng... tạo sinh kế, việc làm, thu nhập ổn định cho đồng bào; thực hiện chính sách hỗ trợ cho khởi nghiệp, tiếp cận thị trường, giải quyết việc làm cho đồng bào DTTS; huy động các nguồn lực, thu hút đầu tư vào vùng đồng bào DTTS&MN.

Thứ ba, tiếp tục tập trung xây dựng nâng cao chất lượng hệ thống chính trị cơ sở vùng đồng bào DTTS vững mạnh, trong đó có giải pháp cụ thể đối với xã, thôn đặc biệt khó khăn, vùng giáp ranh với các địa bản xa xôi, khó khăn của các địa phương lân cận, vùng có nhiều tín đồ các tôn giáo; tập trung đầu tư, kiên trì thực hiện đồng bộ các mục tiêu, biện pháp về nâng cao trình độ dân trí, chất lượng nguồn nhân lực của vùng đồng bào DTTS theo tinh thần Nghị quyết số 52/NQ-CP, ngày 15/6/2016 của Chính phủ, xem đây là một trong những vấn để căn cốt, cơ sở bền vững để đồng bào DTTS vươn lên, phát huy nội lực và hội nhập; tiếp tục thực hiện tốt công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức người DTTS theo Quyết định số 402/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về đề án phát triển đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức người DTTS trong thời kỳ mới; tăng cường đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có năng lực, tầm huyết, am hiểu chính sách dần tộc công tác tại vùng DTTS. Quan tâm thực hiện tốt các chính sách, phát huy vai trò của người có uy tín, gia làng, người có ảnh hưởng trong các dòng họ, chức sắc, chức việc của các tôn giáo trong xây dựng và bảo vệ tổ quốc, củng cố hệ thống chính trị cơ sở.

Thứ tư, không ngừng quan tâm bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp, các di sản văn hóa vật thể và phi vật thể của các DTTS; xây dựng nếp sống văn minh, đời sống văn hóa, xóa bỏ các tập tục không còn phù hợp... để văn hóa các DTTS thực sự trở thành nguồn lực, sức mạnh nội sinh, phục vụ đắc lực cho sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển quê hương ngày càng phồn vinh, hạnh phúc và đậm đà bản sắc.

Thứ năm, thường xuyên chú trọng nhiệm vụ đảm bảo quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội, phòng chống thiên tai, bảo vệ môi trường, sinh thái và thích ứng với biến đổi khí hậu, nhất là các địa bản xung yếu, vùng khó khăn, đặc biệt khó khăn; không ngừng xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân, gắn với thế trận lòng dân vững chắc; không ngừng vun đắp, giữ vững khối đại đoàn kết toàn dân tộc; chủ động phòng ngừa các âm mưu, thủ đoạn "Diễn biến hòa bình", chia rẽ, kích động của các thế lực thù địch. Tăng cường thực hành dân chủ ở cơ sở, sâu sát, nắm chắc tình hình, chủ động giải quyết tốt mọi mâu thuẫn, vướng mắc phát sinh ngay từ cơ sở; tạo sự đồng thuận, xây dựng thôn bản đoàn kết, bình yên và phát triển.

Riêng đối với đồng bào các DTTS của tinh, từ Quyết tâm thư của Đại hội đại biểu các DTTS Việt Nam lần thứ II năm 2020 với chủ để: "Dưới lá cờ vẻ vang của Đảng, các dân tộc bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng giúp đỡ nhau phát huy nội lực phát triển đất nước” và khẩu hiệu của Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh Hòa Bình lần thứ IV "Đoàn kết, Đổi mới, Hội nhập và Phát triển”. Đây chính là lời hiệu triệu đến toàn thể các DTTS tỉnh nhà tiếp tục tiếp nối truyền thống lịch sử văn hóa và truyền thống cách mạng hào hùng của quê hương, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, quản lý, điều hành của Nhà nước, cấp ủy và chính quyền địa phương không ngừng vun đắp khối đại đoàn kết các dân tộc, nỗ lực không ngừng trong công cuộc xây dựng, bảo vệ và phát triển toàn diện tỉnh nhà; đồng thời, chủ động và nêu cao tinh thần tự lực, tự cường của các dân tộc và truyền thống đại đoàn kết dân tộc, yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau, khắc phục mọi khó khăn, không ngừng học tập và nỗ lực vươn lên về mọi mặt để đưa thôn bản, cộng đồng và địa phương ngảy càng hội nhập, phát triển, đậm đà bản sắc; chung sức, đồng lòng cùng cấp ủy đảng, chính quyền các cấp trong tỉnh thực hiện thắng lợi Quyết tâm thư của Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh lần thứ IV, năm 2024; thi đua lập thành tích hướng đến Đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2025-2030, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV và các sự kiện chính trị của đất nước, của địa phương.

Kính thưa Đại hội,thưa các Quý vị đại biểu!

Với truyền thống cách mạng của tỉnh, sự lãnh đạo, điều hành của cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự đồng lòng, ủng hộ của Nhân dân, Ban Cán sự đảng, lãnh đạo Ủy ban Dân tộc tin tưởng rằng tỉnh Hòa Bình sẽ có những bước phát triển đột phá, tiếp tục phát huy truyền thống đoàn kết, hăng hái thi đua trên mọi lĩnh vực, không ngừng phát huy tinh thần tương trợ giúp đỡ nhau vượt qua khó khăn, thách thức để xây dựng vùng đồng bào DTTS&MN tỉnh Hòa Bình từng bước phát triển mạnh về kinh tế, đậm đà bản sắc dân tộc, vững về quốc phòng, an ninh, cùng nhau quyết tâm thực hiện thắng lợi Quyết tâm thư Đại hội DTTS toàn quốc lần thứ II và Đại hội DTTS của tỉnh lần thứ IV để góp phần cùng với các địa phương vùng DTTS trong cả nước đưa cộng đồng các DTTS vươn lên khát vọng phát triển, góp phần xây dựng đất nước ta ngày càng giàu mạnh, phồn vinh, hạnh phúc.

Với mục đích và ý nghĩa nêu trên, thay mặt Ban Cán sự Đảng, lãnh đạo Ủy ban Dân tộc, xin chúc đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, các đồng chí lãnh đạo tỉnh và toàn thể quý vị đại biểu tham dự Đại hội lời chúc sức khỏe, hạnh phúc, chúc Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh Hòa Bình lần thứ IV, năm 2024 thành công tốt đẹp.

Trân trọng cảm ơn!

(*) Tiêu đề do Báo Hòa Bình đặt.