Khúc mắc giữa Israel và Mỹ về kế hoạch sáp nhập Bờ Tây

Khu định cư Do thái Givat Zeev của Israel ở gần thành phố Ramallah, Bờ Tây ngày 10/6/2020. Ảnh: AFP/TTXVN

Phát biểu trên Đài Phát thanh quân đội ngày 11/6, Bộ trưởng phụ trách các vấn đề định cư Israel Tzipi Hotovely nhấn mạnh hai nước có những bất đồng và bất đồng cũng xuất hiện trong nội bộ chính phủ đoàn kết. Đảng Xanh - Trắng trung hữu do Bộ trưởng Quốc phòng Benny Gantz đứng đầu đã kêu gọi tổ chức một cuộc đối thoại quốc tế về vấn đề này. Một ủy ban của Mỹ và các quan chức Israel đang vẽ các đường ranh giới lãnh thổ ở Bờ Tây theo đề xuất của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Tuy nhiên, Bộ trưởng Hotovely nêu rõ: "Vẫn chưa có bản đồ nào thống nhất được về vấn đề này. Bản đồ này phải được các bên trong Chính phủ (Israel) và phía Mỹ nhất trí".

Phát biểu của Bộ trưởng Hotovely cho thấy những khó khăn mà Thủ tướng Netanyahu có thể đối mặt trong việc thực hiện kế hoạch ở vùng lãnh thổ chiếm đóng này, đặc biệt khi mà một cuộc tranh luận chính thức của nội các dự kiến diễn ra vào ngày 1/7 tới.

Trong khuôn khổ kế hoạch hòa bình Trung Đông của Mỹ được Tổng thống Trump công bố hồi tháng Một vừa qua, Israel dự định sáp nhập các khu định cư ở Bờ Tây và Thung lũng Jordan. Thủ tướng Netayahu tuyên bố kế hoạch sáp nhập có thể được triển khai từ đầu tháng Bảy tới. Tuy nhiên, kế hoạch này lập tức vấp phải phản ứng mạnh mẽ của Palestine và cộng đồng quốc tế. Chính quyền Palestine tuyên bố chấm dứt Hiệp định Hòa bình Oslo ký năm 1993 giữa Chính phủ Israel và Tổ chức Giải phóng Palestine (PLO), bao gồm mọi thỏa thuận hợp tác an ninh và các quan hệ dân sự với Israel. Thủ tướng Palestine Mohammed Ishtaye ngày 9/6 khẳng định sẽ tuyên bố thành lập Nhà nước Palestine với các đường biên giới được quốc tế công nhận năm 1967 nếu Israel thực hiện kế hoạch sáp nhập các khu vực thuộc Bờ Tây.

Kế hoạch hòa bình của Mỹ đã loại trừ những đòi hỏi mang tính căn bản của Palestine như Đông Jerusalem là thủ đô của Nhà nước Palestine trong tương lai. Chính quyền Palestine đã bác bỏ kế hoạch này. Thủ tướng Ishtaye cho biết Palestine đã gửi tới nhóm Bộ Tứ về Trung Đông (gồm Liên hợp quốc, Mỹ, Liên minh châu Âu và Nga) một kế hoạch được cho là đối trọng với kế hoạch của Mỹ, trong đó đề xuất thành lập "một Nhà nước Palestine có chủ quyền, độc lập và phi quân sự hóa".

Trần Quyên (TTXVN)