Khủng hoảng khí hậu đang khiến ngày dài hơn

Các nhà khoa học cho biết hiện tượng này là minh chứng rõ ràng cho thấy hành động của con người đang biến đổi Trái đất, ngang bằng với các quá trình tự nhiên đã tồn tại hàng tỷ năm.

Sự thay đổi về độ dài của một ngày chỉ tính bằng mili giây nhưng đủ để gây gián đoạn lưu lượng truy cập internet, giao dịch tài chính và định vị GPS, tất cả đều phụ thuộc vào việc theo dõi thời gian chính xác.

Sự thay đổi về độ dài của một ngày chỉ tính bằng mili giây nhưng đủ để làm gián đoạn cuộc sống hiện đại. Ảnh: Bloomberg

Độ dài của ngày trên Trái đất đã tăng đều đặn theo thời gian địa chất do lực hấp dẫn của Mặt trăng trên các đại dương và đất liền của hành tinh. Tuy nhiên, sự tan chảy của các tảng băng ở Greenland và Nam Cực do sự nóng lên toàn cầu do con người gây ra đã phân phối lại nước được lưu trữ ở vĩ độ cao vào các đại dương trên thế giới, dẫn đến nhiều nước hơn ở các vùng biển gần đường xích đạo. Điều này làm cho Trái Đất dẹt hơn - hoặc béo hơn - làm chậm quá trình quay của hành tinh và kéo dài ngày hơn nữa.

Tác động của nhân loại lên hành tinh cũng đã được chứng minh gần đây bằng nghiên cứu cho thấy sự phân phối lại nước đã khiến trục quay của Trái đất - cực bắc và cực nam - dịch chuyển. Các nghiên cứu khác cũng chỉ ra rằng lượng khí thải carbon của nhân loại đang làm thu hẹp tầng bình lưu .

“Chúng ta có thể thấy tác động của con người lên toàn bộ hệ thống Trái đất, không chỉ cục bộ, như nhiệt độ tăng, mà thực sự là tác động cơ bản, làm thay đổi cách Trái đất di chuyển trong không gian và quay”, giáo sư Benedikt Soja của Viện Công nghệ Liên bang Thụy Sĩ cho biết.

“Do lượng khí thải carbon quá lớn, chúng ta đã làm được điều này chỉ trong 100 hoặc 200 năm. Trong khi các quá trình quản lý trước đây đã diễn ra trong hàng tỷ năm, và điều đó thật đáng kinh ngạc”, ông nói thêm.

Nghiên cứu, được công bố bởi Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ, đã sử dụng các quan sát và tái tạo máy tính để đánh giá tác động của băng tan đối với độ dài của ngày. Tốc độ chậm lại thay đổi từ 0,3 đến 1,0 mili giây mỗi thế kỷ (ms/cy) từ năm 1900 đến năm 2000. Nhưng kể từ năm 2000, khi tốc độ tan chảy tăng lên, tốc độ thay đổi cũng tăng lên 1,3ms/cy.

Các nhà nghiên cứu cho biết: "Tốc độ hiện tại này có khả năng cao hơn bất kỳ thời điểm nào trong vài nghìn năm qua. Tốc độ này dự kiến sẽ duy trì ở mức xấp xỉ 1,0 ms/cy trong vài thập kỷ tới, ngay cả khi lượng khí thải nhà kính được hạn chế nghiêm ngặt".

Nếu lượng khí thải không được cắt giảm, tốc độ chậm lại sẽ tăng lên 2,6 ms/cy vào năm 2100, vượt qua Mặt trăng để trở thành yếu tố duy nhất đóng góp lớn nhất vào những biến động dài hạn về độ dài của ngày trên Trái đất.

Tiến sĩ Santiago Belda của Đại học Alicante ở Tây Ban Nha nhận định: “Sự thay đổi về độ dài ngày này có ý nghĩa quan trọng không chỉ đối với cách chúng ta đo thời gian mà còn đối với GPS và các công nghệ khác chi phối cuộc sống hiện đại của nhân loại”.

Nguyễn Khánh (theo Guardian)