Kích hoạt bay nội địa cần thống nhất giữa các địa phương
Cục Hàng không Việt Nam (Bộ GTVT) thống kê, hiện đã có 10/19 tỉnh, thành phố gửi văn bản góp ý về kế hoạch mở lại các đường bay nội địa của Cục trong giai đoạn 1 sau nới lỏng giãn cách trên cơ sở thích ứng an toàn với dịch COVID-19.
Tạo sự đồng thuận
Trong số này 10 tỉnh, thành phố gửi văn bản có 7 địa phương cơ bản đồng ý với kế hoạch bay nội địa trở lại của Cục HKVN. Các tỉnh Điện Biên, Phú Yên, Khánh Hòa, Bình Định, Thanh Hóa hoàn toàn thống nhất với kế hoạch. Tỉnh Nghệ An thống nhất đối với các chuyến bay từ Nghệ An đi/đến Hà Nội, TP Hồ Chí Minh với tần suất 2 chuyến/tuần.
TP Hồ Chí Minh cơ bản thống nhất tần suất khai thác như kế hoạch Cục HKVN đề ra. Trong đó, với đường bay TP Hồ Chí Minh - Hà Nội, UBND TP Hồ Chí Minh đề nghị tổ chức một số chuyến bay khứ hồi trong tuần, để giải quyết một phần nhu cầu đi lại cấp thiết giữa vùng kinh tế trọng điểm phía Nam với Hà Nội và các tỉnh phía Bắc.
Hai địa phương là Hải Phòng, Gia Lai đề nghị tạm thời chưa khai thác đường bay đến Hải Phòng. Trong đó, Gia Lai đề nghị tạm thời chưa khai thác đường bay chở khách đi/đến Gia Lai cho đến sau ngày 15/10/2021.
Riêng UBND TP Hà Nội đề nghị Cục HKVN báo cáo Bộ GTVT về kế hoạch khai thác đi/đến Hà Nội trong giai đoạn dịch bệnh để lấy ý kiến TP Hà Nội và các tỉnh, thành phố lân cận; đồng thời, đề nghị làm rõ tiêu chí hành khách được bay và tạm thời chưa di chuyển người dân các tỉnh, thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai, Long An tới các địa phương khác; phương án bố trí phương tiện đưa đón hành khách đi/đến sân bay Nội Bài với các địa phương có khách đi/đến; cơ chế phối hợp y tế giữa các địa phương để đảm bảo hành khách đi máy thuộc nhóm đối tượng thực hiện cách ly và biện pháp cách ly cụ thể.
Ngoài ra, TP Hà Nội đề nghị Cục HKVN chỉ tổ chức khai thác đường bay nội địa đi/đến sân bay Nội Bài sau khi đã báo cáo Bộ GTVT, Bộ Y tế và được sự thống nhất bằng văn bản với UBND TP Hà Nội và các tỉnh, thành phố lân cận.
Trước đó, ngày 1/10, Cục HKVN gửi văn bản lấy ý kiến các địa phương để thống nhất trước khi triển khai cấp phép hoạt động. Cục HKVN đề xuất mở lại các đường bay đi/đến các địa phương: TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hải Phòng, Cần Thơ, Quảng Ninh, Nghệ An, Điện Biên, Thừa Thiên Huế, Quảng Bình, Quảng Nam, Đắk Lắk, Gia Lai, Lâm Đồng, Phú Yên, Bình Định, Bà Rịa - Vũng Tàu, Khánh Hòa, Kiên Giang, Cà Mau. Tổng số các đường bay nội địa dự kiến khôi phục lại là 385 chuyến bay khứ hồi/ngày. Trong đó, TP Hồ Chí Minh khôi phục lại 18 đường bay, với 132 chuyến bay khứ hồi/ngày. Từ Đà Nẵng đi và đến các địa phương là 10 đường bay.
Theo các chuyên gia hàng không và kinh tế, việc một số địa phương vẫn cát cứ, từ chối bay nội địa sau nới lỏng giãn cách, viện dẫn lý do an toàn dịch tễ, trong khi nhiều người dân đã phải đáp ứng đủ các tiêu chí an toàn dịch tễ (tiêm vaccine, xét nghiệm...) và mong muốn được di chuyển hàng không, đang khiến dư luận đặt vấn đề về sự đồng thuận tại các địa phương, nhất là trong bối cảnh thích ứng an toàn với tình hình mới, vừa phòng chống dịch vừa phát triển kinh tế. Thêm vào đó, thẩm quyền mở lại các cảng hàng không, sân bay, đường bay nội địa hay hiện nay cần sự chỉ đạo thống nhất từ Chính phủ. Do đó, các địa phương cần có sự thống nhất theo các chủ trương, định hướng, chỉ đạo thích ứng an toàn của Chính phủ, chứ không thể "bế quan tỏa cảng".
Mỗi nơi một kiểu sẽ rất khó bay nội địa trở lại
Cục trưởng Cục HKVN Đinh Việt Thắng khẳng định, cần có quan điểm thống nhất trên cả nước. Mỗi địa phương áp dụng một kiểu sẽ khó bay nội địa trở lại. Quý III/2021, trong khi sản lượng điều hành bay đi/đến của Việt Nam giảm mạnh tới 78%, thì điều hành bay quá cảnh tăng 27,9% so với cùng kỳ 2020. Điều này đồng nghĩa với việc hoạt động vận tải hàng không của các nước đã hồi phục và tăng trưởng trở lại.
Thống kê, về khách quốc nội và quốc tế trong quý III, các sân bay trên cả nước chỉ đón 429.000 khách, giảm 97,1% so với cùng kỳ 2020, trong đó khách quốc tế đạt 98.000 khách, nội địa đạt 331.000 khách.
Liên quan việc khôi phục hoạt động vận tải sau dịch, thời gian qua, các hãng hàng không chủ yếu vận chuyển lực lượng chống dịch, khách công vụ và vận chuyển hàng hóa. Thực hiện khôi phục lại hoạt động trong tình hình mới, Bộ GTVT đã xây dựng kế hoạch khôi phục mạng bay nội địa.
Đến thời điểm này, Bộ Y tế đã cơ bản đồng ý phương án, hành khách chỉ cần đáp ứng điều kiện tiêm 1 mũi vaccine hoặc có giấy chứng nhận khỏi bệnh COVID-19 để được bay trở lại. Trường hợp hành khách không thuộc 2 đối tượng này phải có xét nghiệm âm tính với COVID-19. Tuy nhiên, vướng mắc hiện nay thuộc về các địa phương, nhất là TP Hà Nội. Vì càng hàng không Nội Bài chiếm tỷ trọng các đường bay nội địa đi/đến lớn nhất cả nước.
“Khôi phục vận tải là vấn đề sống còn, không chỉ là với hàng không. Đề nghị Bộ GTVT báo cáo Chính phủ có quan điểm thống nhất trên cả nước, cứ để mỗi địa phương áp dụng một kiểu sẽ rất khó bay nội địa trở lại”, ông Đinh Việt Thắng cho hay.
Do đó, trước mắt, để khắc phục, Cục HKVN đề xuất chỉ mở chuyến bay đưa khách từ Hà Nội đi mà không đưa về Hà Nội, chiều ngược lại sẽ chỉ chở hàng. Địa phương khác làm đúng kế hoạch ngay khi được duyệt.
Theo Kế hoạch khôi phục vận tải hàng không đang được Bộ GTVT lấy ý kiến, tại các địa phương hoặc địa bàn đang thực hiện giãn cách theo Chỉ thị 16 không tổ chức hoạt động vận tải. Tuy nhiên, các cảng hàng không trên địa bàn địa phương đang thực hiện Chỉ thị số 16 được hoạt động và tiếp nhận hành khách để đi, đến các địa phương khác không áp dụng Chỉ thị số 16. Đối với các địa phương hoặc địa bàn đang thực hiện giãn cách theo Chỉ thị 15, Chỉ thị 19, Bộ GTVT đưa ra hai phương án khai với 4 giai đoạn cụ thể.
Giai đoạn 1 (tối đa 10 ngày kể từ ngày áp dụng kế hoạch này). Giai đoạn 2 (tối đa 10 ngày kể từ ngày kết thúc giai đoạn 1). Giai đoạn 3 (thực hiện kể từ khi kết thúc giai đoạn 2) và giai đoạn 4 (trạng thái bình thường mới).
Cụ thể, trong giai đoạn 1, tần suất trên từng đường bay đối với từng hãng hàng không không vượt quá 50% so với trung bình 10 ngày đầu tiên của tháng 4/2021 của hãng hàng không đó và có giãn cách ghế trên tàu bay. Giai đoạn 2, tần suất trên từng đường bay đối với từng hãng hàng không không vượt quá 70% so với trung bình 10 ngày đầu tiên của tháng 4/2021 của hãng hàng không đó và có giãn cách ghế trên tàu bay. Giai đoạn 3, tần suất trên từng đường bay đối với từng hãng hàng không không vượt quá 70% so với trung bình 10 ngày đầu tiên của tháng 4/2021 của hãng hàng không đó (không phải giãn cách ghế trên tàu bay).
Trong quá trình thực hiện từng giai đoạn, căn cứ vào tình hình dịch COVID-19 tại các địa phương và trên cơ sở ý kiến thống nhất của UBND cấp tỉnh có cảng hàng không sân bay (nơi đi, nơi đến), Cục HKVN quyết định áp dụng thực hiện một trong các giai đoạn nêu trên.