Kiểm toán Bộ Tài nguyên và Môi trường, kiến nghị xử lý hơn 29 tỷ đồng

Kiến nghị trên được đưa ra trên cơ sở tiến hành kiểm toán việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công năm 2021 của Bộ Tài nguyên và Môi trường (TNMT).

Nhiều thiếu sót trong thực hiện nhiệm vụ chi

Theo báo cáo kiểm toán, năm 2021, Bộ TNMT được giao kinh phí hơn 3.697 tỷ đồng, gồm: Chi thường xuyên gần 2.668,5 tỷ đồng; chi đầu tư phát triển 1.028,7 tỷ đồng.

Qua kiểm toán, Kiểm toán Nhà nước xác nhận, kinh phí tổng hợp quyết toán sơ bộ là hơn 3.269 tỷ đồng, gồm: Chi thường xuyên 2.269,5 tỷ đồng; chi đầu tư phát triển 999,5 tỷ đồng.

Bộ TNMT đã thực hiện lập, phân bổ dự toán năm 2021 cơ bản gắn với mục tiêu, nhiệm vụ tinh giản biên chế; phù hợp với tiến độ và lộ trình sắp xếp tổ chức bộ máy, nâng cao mức độ tự chủ của các đơn vị sự nghiệp công lập.

Liên quan đến các khoản chi đầu tư phát triển, Bộ TNMT đã tuân thủ các quy định về trình tự lập, thời gian lập, phê duyệt kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025.

Về chi thường xuyên, tổng dự toán chi thường xuyên của Bộ TNMT năm 2021 được Bộ Tài chính giao là gần 2.635 tỷ đồng; số thực hiện 2.232 tỷ đồng, đạt 84,7% so với dự toán.

Tuy nhiên, hàng loạt những thiếu sót được Kiểm toán Nhà nước chỉ ra trong việc lập, phân bổ, giao dự toán chi đầu tư phát triển, chi thường xuyên năm 2021.

Cụ thể, Bộ TNMT đã không lập kế hoạch thu, chi hoạt động sự nghiệp; chưa xây dựng phương án sử dụng nguồn thu phí; lập dự toán chưa sát với thực tế, lập dự toán nhiệm vụ mở mới khi chưa có quyết định phê duyệt; lập và điều chỉnh dự toán chậm...

Kiểm toán Nhà nước chỉ ra nhiều thiếu sót của Bộ Tài nguyên và Môi trường trong việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công năm 2021

Trong phân bổ dự toán, nhiều khoản chưa chuẩn theo phương án tự chủ được phê duyệt; nhiều khoản phân bổ chưa phù hợp quy định của Chính phủ, Bộ Tài chính; vẫn giao dự toán bao gồm tiền ăn định lượng, tiền nước sinh hoạt khi văn bản quy định chế độ đã hết hiệu lực… dẫn đến nhiều hệ lụy.

Cụ thể, đối với chi đầu tư phát triển, Bộ phân bổ kế hoạch vốn chưa phù hợp, chưa theo thứ tự ưu tiên. 3 dự án chuyển tiếp sang năm 2021 nhưng đã hết thời gian thực hiện, chưa được gia hạn và mới bố trí được 33% kế hoạch vốn.

Nguyên nhân do Bộ thực hiện phân bổ vốn theo tiến độ thực hiện dự án, nhưng không thường xuyên kiểm tra, đôn đốc dẫn đến 3 dự án chậm tiến độ. Việc phân bổ vốn cho một số dự án chưa phù hợp với nhu cầu và khả năng thực hiện dẫn đến phải điều chỉnh hai lần cho 4 dự án.

Việc xây dựng đơn giá, định mức của Bộ TNMT còn chậm, chưa đầy đủ. Năm 2021, Bộ ban hành 2 định mức (2/13) đạt 15% kế hoạch.

Một số định mức được Kiểm toán Nhà nước kiến nghị sửa đổi từ năm 2018 nhưng đến giữa năm 2022 vẫn chưa thực hiện; chưa rà soát các bộ đơn giá lĩnh vực tài nguyên và môi trường để loại bỏ một số định mức theo quy định.

Liên quan đến chi thường xuyên, Kiểm toán Nhà nước đánh giá, phân bổ dự toán của Bộ TNMT chậm; việc điều chỉnh dự toán cũng chậm so với quy định.

Đáng chú ý, Bộ đã phân bổ dự toán lương 2,436 tỷ đồng chưa được Bộ Tài chính quy định; không phân bổ dự toán cho nhiệm vụ “Đề án xây dựng hệ cơ sở dữ liệu quốc gia về quan trắc tài nguyên và môi trường”; chậm phân bổ kinh phí nhiệm vụ “Sửa chữa phòng tiếp dân”; phân bổ dự toán cho Viện Khoa học Tài nguyên nước cao hơn phương án tự chủ 101 triệu đồng…

Ngoài ra, Bộ TNMT còn những thiếu sót trong phân bổ dự toán một số hạng mục công việc không có đơn giá, định mức vào nguồn thường xuyên.

Phân bổ dự toán cho nhiệm vụ mở mới trong năm chưa phù hợp; phân bổ thiếu so với dự toán phân kỳ được phê duyệt; chưa ưu tiên phân bổ dự toán cho một số nhiệm vụ chuyển tiếp dẫn đến phải gia hạn kéo dài thời gian thực hiện.

Bộ đã thực hiện phân bổ dự toán mua sắm, sửa chữa lớn tài sản chưa bám sát kế hoạch năm 2021; giao bổ sung, điều chỉnh, phê duyệt dự toán và kế hoạch lựa chọn nhà thầu chậm; phân bổ dự toán bao gồm cả khấu hao không đúng quy định số tiền 326,9 triệu đồng...

Thiếu chặt chẽ trong quản lý, sử dụng kinh phí

Đánh giá về việc quản lý, sử dụng kinh phí chi đầu tư phát triển, Kiểm toán Nhà nước nêu rõ, có 14 chủ đầu tư chưa báo cáo đúng thời gian, nội dung báo cáo sơ sài, chưa thể hiện tiến độ thực hiện dự án, chất lượng công việc, khối lượng thực hiện, chưa nêu những khó khăn, vướng mắc để có biện pháp tháo gỡ.

Liên quan đến công tác tổ chức đấu thầu, Kiểm toán Nhà nước chỉ ra, năm 2021, Bộ TNMT tổ chức đấu thầu qua mạng 25/44 gói thầu, đạt 56,82% với giá trị 249 tỷ đồng/1.339 tỷ đồng và đạt 18,63% (chưa đảm bảo 100% với các gói thầu đấu thầu rộng rãi; 35% giá trị gói thầu) theo quy định. Thời gian lập, thẩm tra, phê duyệt quyết toán dự án hoàn thành cũng chậm, trong đó có nguyên nhân chậm thẩm tra phê duyệt quyết toán 3 công trình.

Đối với việc quản lý, sử dụng kinh phí chi thường xuyên, một số đơn vị quyết toán kinh phí chưa đúng quy định, chứng từ không hợp lý, hợp lệ số tiền 763,9 triệu đồng. Một số đơn vị quyết toán tiền bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp chưa giảm tỷ lệ trích nộp theo quy định và giảm chi phí chung tương ứng số tiền 861,7 triệu đồng.

Phê duyệt dự án Chính phủ giao tại thời điểm hết thời gian thực hiện; công tác nghiệm thu chậm, biên bản nghiệm thu lập chưa đúng mẫu, hồ sơ mua sắm, sửa chữa tài sản chưa đầy đủ; chưa mở sổ theo dõi vật tư, thiết bị hư hỏng thu hồi, nhập xuất tồn kho.

Một số nhiệm vụ thuộc 2 đề án Chính phủ phải gia hạn nhiều lần, hết thời gian gia hạn chưa thực hiện hoặc tỷ lệ bố trí kinh phí so với dự toán được duyệt đạt thấp (3-8%).

Nhật Linh