Kiến nghị điều tra việc mất vốn Nhà nước tại Tổng công ty Vận tải thủy

Phó tổng Thanh tra Chính phủ (TTCP) Lê Sỹ Bảy vừa ký thông báo kết luận thanh tra về việc chấp hành pháp luật trong cổ phần hóa, thoái vốn tại Tổng công ty Vận tải thủy (VIVASO). Trong các nội dung được công bố, TTCP nêu từ tháng 6/2014 đến tháng 3/2016, Bộ Giao thông Vận tải 2 lần thoái vốn Nhà nước tại VIVASO. Từ tháng 4/2016 đến nay, tổng công ty này không còn vốn Nhà nước đầu tư và hoạt động theo mô hình công ty cổ phần được quy định tại Luật Doanh nghiệp năm 2014.

Theo TTCP, trước khi xác định giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa, VIVASO phải thực hiện việc xác nhận, đối chiếu công nợ và phải được khách nợ, chủ nợ ký biên bản. Tuy nhiên, hồ sơ xác định giá trị doanh nghiệp VIVASO xác nhận, đối chiếu cả những khoản công nợ khi chưa được khách nợ, chủ nợ ký biên bản đối chiếu.

Tại Cảng Hà Nội, cơ quan thanh tra chỉ ra đơn vị này không theo dõi khoản công nợ phải thu của Công ty TNHH Sao Nam Sông Hồng trên sổ sách kế toán với số tiền gần 16,4 tỷ đồng. Việc này dẫn đến xác định giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa, thoái vốn sai, gây mất vốn Nhà nước gần 16,4 tỷ đồng. Những vi phạm này thuộc trách nhiệm của Cảng Hà Nội, VIVASO.

Trụ sở Tổng công ty Vận tải thủy - CTCP. Ảnh: Báo Thanh tra.

Còn tại Cảng Việt Trì và Cảng Ninh Phúc, Bộ Giao thông Vận tải phê duyệt dự án phát triển giao thông vận tải khu vực đồng bằng Bắc Bộ, nhưng không có phương án bồi thường giải phóng mặt bằng, khai thác sử dụng của dự án.

Bên cạnh đó, Ban chỉ đạo cổ phần hóa, Bộ Giao thông Vận tải trình Thủ tướng phê duyệt phương án cổ phần hóa nhưng thiếu trách nhiệm khi không phát hiện hoặc cố tình không báo cáo Thủ tướng việc không thể đồng thời thực hiện cổ phần hóa VIVASO và Công ty TNHH MTV Vận tải và xếp dỡ đường thủy nội địa với việc đầu tư nâng cấp Cảng Việt Trì và Cảng Ninh Phúc bằng nguồn vốn WB6 (trong khi việc cổ phần hóa VIVASO và việc thực hiện dự án WB6 đều do Bộ GTVT chỉ đạo và quản lý).

Cũng theo TTCP, Tổng công ty Vận tải thủy khi chưa được cấp có thẩm quyền cho phép, đã tự ý khai thác, sử dụng một phần Cảng Việt Trì, Cảng Ninh Phúc (giai đoạn 2015-2020). Sai phạm này cần phải được xem xét xử lý, thu về ngân sách Nhà nước khoản lợi nhuận thu được do sử dụng.

Cơ quan thanh tra đánh giá những việc làm trên gây hậu quả là phương án cổ phần hóa của VIVASO thiếu chính xác. Cảng Việt Trì, Cảng Ninh Phúc hoàn thành từ năm 2015 nhưng hiện chưa được bàn giao để sử dụng, nguy cơ lãng phí vốn đầu tư với số tiền khoảng gần 135 tỷ đồng. Để xảy ra tồn tại và hậu quả nêu trên thuộc trách nhiệm của Ban quản lý dự án, Cục Đường thủy nội địa Việt Nam, Bộ Giao thông vận tải.

Đối với việc xác định tài sản là nhà cửa, vật kiến trúc của Cảng Hà Nội và Cảng Việt Trì, TTCP xác định Công ty Hợp danh Kiểm toán Việt Nam đã áp dụng hệ số trượt giá không đầy đủ, thiếu cơ sở. Việc này làm giảm giá trị vốn Nhà nước tại doanh nghiệp khi xác định giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa với số tiền hơn 21 tỷ đồng. Trách nhiệm thuộc về Công ty Hợp danh Kiểm toán Việt Nam, Tổ giúp việc, VIVASO, Ban chỉ đạo cổ phần hóa và Bộ Giao thông vận tải.

Với những dấu hiệu nêu trên, Tổng TTCP kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Công an và VKSND Tối cao tiếp nhận hồ sơ từ cơ quan thanh tra để điều tra, xử lý theo quy định đối với 2 nội dung: Thứ nhất là nội dung cổ phần hóa đối với các tài sản hình thành từ việc sử dụng nguồn vốn WB6 (Cảng Việt Trì, Cảng Ninh Phúc) với tổng giá trị đầu tư khoảng gần 135 tỷ đồng. Thứ 2 là việc xác định giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa, thoái vốn sai mất vốn Nhà nước tại Cảng Hà Nội với số tiền gần 16,4 tỷ đồng.

Hoàng Lam