Kiến nghị giải pháp giảm chi phí khi sử dụng thông tin về nhà ở

Trước hết, chúng tôi đề nghị bổ sung quy định Bộ TN&MT chia sẻ, cung cấp thông tin, dữ liệu về “thửa đất” tại điểm b khoản 2 Điều 15 Dự thảo Nghị định sẽ không làm phát sinh tăng thêm thủ tục hành chính và chi phí tuân thủ đối với ngành tài nguyên môi trường vì số liệu “thửa đất” đã có sẵn và được cập nhật trong cơ sở dữ liệu của Bộ và Sở TN&MT các địa phương.

Điển hình là Sở TN&MT TP Hồ Chí Minh đã thống kê có 1.819.185 thửa đất trên địa bàn, trong đó đã có 1.806.150 thửa đất đã được cấp Giấy chứng nhận và chỉ còn 13.035 thửa đất chưa được cấp Giấy chứng nhận và số liệu về thửa đất là 1 căn cứ để Bộ Xây dựng thực hiện Đề án “đánh số nhà, công trình xây dựng”.

Thứ hai, đề nghị bổ sung quy định Bộ KH&ĐT chia sẻ, cung cấp thông tin, dữ liệu về “vốn đầu tư trong nước” vào lĩnh vực kinh doanh BĐS tại điểm c khoản 2 Điều 15, bởi lẽ hiện nay số liệu đăng ký “vốn đầu tư trong nước” vào lĩnh vực kinh doanh BĐS đã có sẵn và được cập nhật trong cơ sở dữ liệu của Sở KH&ĐT các địa phương khi thực hiện đăng ký kinh doanh, điều chỉnh Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.

Kiến nghị sửa đổi và bổ sung Điều 15 Dự thảo Nghị định về xây dựng quản lý và sử dụng hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường BĐS sẽ không làm phát sinh tăng thêm thủ tục hành chính và chi phí tuân thủ.

Thứ ba, đề nghị bổ sung quy định Ngân hàng Nhà nước chia sẻ, cung cấp thông tin, dữ liệu về dư nợ tín dụng, trong đó có kết quả việc “cơ cấu nợ, nợ quá hạn, nợ xấu” đối với hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực BĐS tại điểm d khoản 2 Điều 15. Bởi lẽ hiện nay số liệu về dư nợ tín dụng, “cơ cấu nợ, nợ quá hạn, nợ xấu” đối với hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực BĐS đã có sẵn, được cập nhật trong cơ sở dữ liệu của Ngân hàng Nhà nước ở T.Ư và cấp tỉnh.

Thứ tư, đề nghị bổ sung quy định Bộ Tài chính chia sẻ, cung cấp thông tin, dữ liệu liên quan đến lĩnh vực kinh doanh BĐS, trong đó có “danh mục, số lượng doanh nghiệp kinh doanh BĐS niêm yết trên sàn chứng khoán, giá trị vốn hóa, giá trị hàng tồn kho của các doanh nghiệp kinh doanh BĐS niêm yết” tại điểm đ khoản 2 Điều 15. Bởi lẽ hiện nay số liệu về “danh mục, số lượng doanh nghiệp kinh doanh BĐS niêm yết trên sàn chứng khoán, giá trị vốn hóa, giá trị hàng tồn kho của các doanh nghiệp kinh doanh BĐS niêm yết” đã có sẵn, được cập nhật trong cơ sở dữ liệu của sàn chứng khoán, sàn giao dịch trái phiếu doanh nghiệp và của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước thuộc Bộ Tài chính.

Thứ năm, đề nghị bổ sung quy định Tổng Cục Thuế chia sẻ, cung cấp thông tin, dữ liệu về “giá trị giao dịch (theo hợp đồng)” đối với hoạt động chuyển nhượng BĐS và “nguồn thu ngân sách Nhà nước từ đất và thị trường BĐS” tại điểm e khoản 2 Điều 15. Bởi lẽ hiện nay số liệu về “giá trị giao dịch (theo hợp đồng)” và “nguồn thu ngân sách Nhà nước từ đất và thị trường BĐS” đã có sẵn, được cập nhật trong cơ sở dữ liệu của các cơ quan thuế tại các địa phương và Tổng Cục Thuế.

Thứ sáu, đề nghị bổ sung quy định UBND cấp tỉnh chia sẻ, cung cấp thông tin, dữ liệu về “kết quả đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất” trên địa bàn tại điểm đ khoản 3 Điều 15. Bởi lẽ hiện nay số liệu về “kết quả đấu giá quyền sử dụng đất” đã có sẵn, được cập nhật trong cơ sở dữ liệu tại Trung tâm đấu giá tài sản thuộc Sở Tư pháp hoặc số liệu về “kết quả đấu thầu dự án có sử dụng đất” đã có sẵn, được cập nhật trong cơ sở dữ liệu tại Sở KH&ĐT của các địa phương.

Thứ bảy, đề nghị bổ sung quy định UBND cấp tỉnh chia sẻ, cung cấp thông tin, dữ liệu về “cá nhân nước ngoài đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở tại Việt Nam trên địa bàn” tại điểm k khoản 3 Điều 15 sẽ không làm phát sinh tăng thêm thủ tục hành chính và chi phí tuân thủ đối với UBND cấp tỉnh. Bởi lẽ hiện nay số liệu về việc “cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở” cho “cá nhân nước ngoài” đã được các địa phương quản lý chặt chẽ.

Chỉ có thể sẽ làm phát sinh tăng thêm chi phí tuân thủ không đáng kể đối với UBND cấp tỉnh và các chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại để thu thập thông tin số liệu về việc “cá nhân nước ngoài đã ký hợp đồng mua nhà ở, đã thanh toán theo hợp đồng và đã được nhận nhà nhưng chưa được cấp Giấy chứng nhận”.

Thứ tám, đề nghị bổ sung quy định UBND cấp tỉnh chia sẻ, cung cấp thông tin, dữ liệu về “số lượng, diện tích nhà ở riêng lẻ nhiều tầng nhiều căn hộ để bán, cho thuê, cho thuê mua hiện có trên địa bàn” (còn được gọi là nhà chung cư mini) và “số lượng, diện tích nhà ở riêng lẻ được phân chia thành nhiều phòng trọ để cho thuê (còn gọi là nhà trọ) hiện có trên địa bàn”. Bởi vì hiện nay các số liệu này đã được UBND các TP trực thuộc T.Ư rất quan tâm quản lý, điển hình là Công an TP Hà Nội tại cuộc họp báo ngày 8/7/2024 vừa công bố có tổng số có hơn 37.000 khu nhà trọ trên địa bàn và vào năm 2018, Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh đã công bố có tổng số hơn 60.470 khu nhà trọ bao gồm34.800 khu nhà trọ tập trung với 357.246 phòng trọ cho thuê và có 25.670 nhà ở riêng lẻ có ngăn phòng cho thuê với 202.973 phòng trọ cho thuêgiải quyết chỗ ở thuê cho 1,4 triệu người.

Chỉ có thể sẽ làm phát sinh tăng thêm chi phí tuân thủ không đáng kể đối với UBND cấp tỉnh để thực hiện thu thập thông tin số liệu về “số lượng, diện tích nhà ở riêng lẻ kết hợp sản xuất, kinh doanh thương mại, dịch vụ hiện có địa bàn” do có số lượng rất lớn như nhận định của Công an TP Hà Nội trong cuộc họp báo ngày 8/7/2024, nhưng chi phí tuân thủ này là rất cần thiết và nằm trong kinh phí hoạt động thường xuyên của chính quyền địa phương.

Thứ chín, đề nghị bổ sung khoản 5 (mới) Điều 15 quy định “sàn giao dịch BĐS cung cấp thông tin, dữ liệu” sẽ không làm phát sinh tăng thêm thủ tục hành chính và chi phí tuân thủ đối với các sàn giao dịch BĐS. Bởi lẽ trách nhiệm báo cáo nội dung này của sàn giao dịch BĐS đã được quy định tại khoản 8 Điều 56 Luật Kinh doanh BĐS năm 2023 và tại các điểm e và g khoản 2 Điều 15.

Thứ mười, đề nghị bổ sung khoản 6 (mới) Điều 15 quy định “Bộ Xây dựng chia sẻ, cung cấp thông tin, dữ liệu tích hợp vào cơ sở dữ liệu lớn quốc gia (Big Data) theo quy định của pháp luật” cũng không làm phát sinh tăng thêm thủ tục hành chính và chi phí tuân thủ đối với Bộ Xây dựng mà chỉ nhằm quy định đầy đủ Điều 15 Dự thảo Nghị định về “chia sẻ, cung cấp thông tin, dữ liệu”. Theo đó Bộ Xây dựng vừa là cơ quan được “chia sẻ, cung cấp thông tin, dữ liệu”, vừa là cơ quan có trách nhiệm “chia sẻ, cung cấp thông tin, dữ liệu” cho các cơ quan Nhà nước liên quan.

Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP Hồ Chí Minh