Kiến nghị hoàn thiện quy định về định giá, thu hồi đất
Sáng 1/3, Hội thảo góp ý vào dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) do Hội Luật gia Việt Nam và Viện nghiên cứu lập pháp của UBTV Quốc hội tổ chức, tiếp tục diễn ra sôi nổi.
Tại hội thảo, vấn đề xác định giá đất, thu hồi và đền bù đất thu hút nhiều ý kiến đóng góp. Ghi nhận, đánh giá cao dự thảoLuật Đất đai (sửa đổi) đã bổ sung nhiều quy định mới nhằm xác định giá đất phù hợp với nguyên tắc thị trường, cũng như đồng tình cho rằng qui định này sẽ đảm bảo tốt hơn lợi ích của người có đất khi bị thu hồi, song một số ý kiến vẫn đề nghị dự thảo luật cần có qui định cụ thể, chặt chẽ hơn để đảm bảo tính khả thi áp dụng.
Ông Nguyễn Hồng Tuyến - Chủ tịch Hội Luật gia Hà Nội cho rằng: "Không thể quy định Sở Tài nguyên và Môi trường khi xây dựng bảng giá đất được thuê tổ chức có chức năng tư vấn xác định giá đất, mà phải quy định phải thuê tổ chức có chức năng tư vấn xác định giá đất khi xây dựng bảng giá đất, khi xác định giá đất cụ thể. Luật ghi là được thuê thì thuê cũng được không thuê cũng được, cho nên phải ghi phải thuê, bắt buộc phải thuê tổ chức này. Bởi vì tổ chức này nó có vị trí, vai trò rất lớn, làm tăng tính độc lập, tính khách quan".
PGS.TS Đinh Dũng Sỹ - Nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp luật, Văn phòng Chính phủ băn khoăn: "Bảng giá đất và giá đất cụ thể. Chúng tôi cũng rất băn khoăn về tính khả thi của hai loại giá này. Còn đang rất lơ mơ trong xác định bản chất hai loại giá này, phương pháp tính cũng như trường hợp áp dụng. Nếu như luật này trình ra Quốc hội mà không trình kèm dự thảo nghị định, thậm chí là dự thảo thông tư của Thông tư 36, Bộ Tài nguyên và Môi trường thì chúng ta cũng chưa rõ những quy định của luật về giá đất có khả thi hay không?".
Luật sư Nguyễn Anh Tuấn cho hay: "Giá thu hồi là bây giờ chúng ta đang căn cứ vào giá hiện trạng, mục đích sử dụng hiện trạng thì giá nó thấp nhưng đến khi thu hồi xong, diện tích đất này có thể là đất ở, nó có thể là đất đường nhưng đối với người dân người ta quan tâm gì khi thu hồi xong thì phần của đất của dự án này bán cao hơn. Như vậy, vấn đề ở chỗ phân chia được lợi ích giữa người bị thu hồi với cả đầu tư phát triển".
Không chỉ hài hòa lợi ích khi tính giá đền bù, có ý kiến cũng đề nghị cần có quy định cụ thể nhằm hạn chế tình trạng chậm trả tiền bồi thường cho người dân khi bị thu hồi đất, nhất là trong các dự án tái định cư.
"Điều 109 về chi trả bồi thường hỗ trợ tái định cư có quy định là cơ quan tổ chức có trách nhiệm bồi thường chậm chi trả, cần làm rõ là thời gian chậm trả của chủ đầu tư là bao nhiêu. Còn họ cứ trả theo lãi suất, họ chậm trả 5 - 7 năm. Trên thực tế là có câu chuyện chậm trả rất là khó khăn cho người dân", PGS. TS Nguyễn Cảnh Quý - Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh đề nghị.
Cũng tại hội thảo, nhiều đại biểu cũng đóng góp ý kiến nhằm thể chế hóa quan điểm đưa nguyên tắc thị trường vào Luật Đất đai (sửa đổi), hoàn thiện các quy định về quyền, trách nhiệm của các chủ thể trong quản lý và sử dụng đất đai.