Kiến tạo hệ sinh thái đổi mới sáng tạo: Hà Nội đặt niềm tin, trao cơ hội cho lực lượng thanh niên

Chủ trì đối thoại là Ủy viên T.Ư Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Vũ Đại Thắng. Cùng dự có lãnh đạo Thành ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội; lãnh đạo các sở, ban, ngành; lãnh đạo Thành đoàn Hà Nội; cùng hơn 200 đại biểu thanh niên tham dự trực tiếp, đại diện cho gần 3 triệu thanh niên Thủ đô.

Chủ tịch UBND TP Vũ Đại Thắng phát biểu tại hội nghị đối thoại.

Thanh niên kiến nghị cơ chế đưa nghiên cứu ra thị trường, chính sách hút nhân tài

Liên quan đến nhóm vấn đề: sứ mệnh Thanh niên trong công cuộc phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số về khoa học, công nghệ, PGS.TS Trương Thanh Tùng - Trưởng bộ môn, Trưởng nhóm nghiên cứu Trường Y dược, Đại học Phenikaa cho biết, HĐND TP Hà Nội đã ban hành 6 nghị quyết đặc thù về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đây là những bước đi quan trọng nhằm cụ thể hóa chủ trương phát triển Hà Nội trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo hàng đầu cả nước.

Tuy nhiên, theo PGS.TS Trương Thanh Tùng, trong các khu công nghệ cao, trung tâm đổi mới sáng tạo, sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, nhà khoa học trẻ và các nhóm khởi nghiệp công nghệ vẫn rất cần cơ chế cụ thể để hợp tác với DN, thử nghiệm mô hình mới và đưa kết quả nghiên cứu vào ứng dụng thực tế. Từ đó, ông đặt câu hỏi: TP sẽ triển khai các nghị quyết này như thế nào, đặc biệt là cơ chế kết nối “nhà nước – nhà trường – DN”, cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) và tiếp cận nguồn vốn đầu tư mạo hiểm, nhằm rút ngắn khoảng cách “từ phòng thí nghiệm đến thị trường”?

Đại biểu đại diện thanh niên Thủ đô nêu kiến nghị tại hội nghị đối thoại.

Cùng mối quan tâm, anh Nguyễn Hải Long – Phó Chủ tịch CLB Hub Network nêu thực tế, dù Hà Nội đã ban hành Nghị quyết thí điểm thành lập Quỹ đầu tư mạo hiểm, nhiều startup trẻ vẫn băn khoăn về điều kiện, tiêu chí và quy trình tiếp cận vốn. Anh Long đặt ra ba vấn đề: đối tượng cụ thể được tiếp cận quỹ; cơ chế, quy trình xét chọn để bảo đảm minh bạch, hiệu quả; và giải pháp kết nối startup với các kênh huy động vốn mới như gọi vốn cộng đồng, nhà đầu tư thiên thần, quỹ đầu tư tư nhân.

Bên cạnh cơ chế tài chính và thị trường, nhiều ý kiến thanh niên tập trung vào bài toán phát triển nguồn nhân lực số. Anh Phạm Minh Phúc – Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng Ban Công tác Đoàn và Thanh thiếu nhi Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội cho rằng, trong bối cảnh chuyển đổi số toàn diện, việc đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng số cho đoàn viên, thanh niên có ý nghĩa then chốt.

Theo anh Phạm Minh Phúc, hiện nay phần lớn đoàn viên, thanh niên mới được bồi dưỡng kiến thức số ở mức cơ bản, trong khi các kỹ năng chuyên sâu như phân tích dữ liệu, xử lý dữ liệu, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong học tập, lao động và quản lý vẫn còn hạn chế. Từ thực tiễn đó, anh đề xuất TP giao Thành đoàn Hà Nội chủ trì xây dựng bộ tài liệu chuẩn hóa về kỹ năng số dành cho đoàn viên, thanh niên Thủ đô, làm cơ sở thống nhất cho đào tạo, bồi dưỡng và đánh giá năng lực.

Cùng với đó, Thành đoàn cần phối hợp các sở, ngành tổ chức các khóa đào tạo ngắn hạn, linh hoạt, gắn với nhu cầu thực tiễn của chính quyền số, kinh tế số và xã hội số, từng bước hình thành đội ngũ trí thức trẻ có năng lực đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới.

Ở góc độ thu hút nhân tài, TS Bùi Huy Trung – Phó Trưởng phòng Đào tạo Học viện Ngân hàng nêu vấn đề, nhiều chuyên gia trẻ, kỹ sư công nghệ, nhà khoa học trong và ngoài nước chưa có kênh chính thức để chủ động đăng ký, kết nối và tham gia các dự án khoa học, công nghệ của TP. TS Bùi Huy Trung đề xuất Hà Nội nghiên cứu xây dựng cổng thông tin hoặc nền tảng số chuyên biệt về nhân tài, cho phép các chuyên gia chủ động cập nhật hồ sơ, kết nối và ứng tuyển vào các chương trình, dự án của TP.

Giám đốc Sở KH&CN Hà Nội Trần Anh Tuấn trao đổi tại hội nghị đối thoại.

Tạo hệ sinh thái thuận lợi cho thanh niên sáng tạo

Giải đáp các kiến nghị, đại diện lãnh đạo các sở, ngành cho biết, 6 nghị quyết về khoa học, công nghệ được triển khai theo tinh thần “6 rõ”: rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm, rõ nguồn lực. UBND TP Hà Nội đã giao Sở KH&CN xây dựng quy chế phối hợp liên ngành, bảo đảm triển khai đồng bộ các nghị quyết ngay sau khi Luật Thủ đô 2024 có hiệu lực.

Về hạ tầng đổi mới sáng tạo, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Hà Nội sẽ chính thức ra mắt và đi vào hoạt động, đóng vai trò đầu mối kết nối “ba nhà”, hỗ trợ thử nghiệm công nghệ, hình thành doanh nghiệp spin-off và thúc đẩy thương mại hóa kết quả nghiên cứu.

Liên quan Quỹ đầu tư mạo hiểm TP Hà Nội, đại diện Sở Tài chính khẳng định, các doanh nghiệp khởi nghiệp do thanh niên sáng lập, nếu đáp ứng tiêu chí về lĩnh vực ưu tiên và tiềm năng phát triển, đều thuộc nhóm đối tượng được xem xét đầu tư. Quỹ được vận hành theo mô hình hiện đại, tách bạch quản lý nhà nước và hoạt động đầu tư, bảo đảm minh bạch, chuyên nghiệp và tiệm cận thông lệ quốc tế.

Đối với chuẩn hóa kỹ năng số, Giám đốc Sở KH&CN Trần Anh Tuấn cho biết, TP đang xây dựng khung năng lực số cho công dân, cán bộ và sẽ mở rộng cho thanh niên. Khung năng lực này gắn với hồ sơ số cá nhân, trở thành tiêu chí quan trọng trong học tập, tuyển dụng và sử dụng nhân lực.

Phát biểu tại buổi đối thoại, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Vũ Đại Thắng nhấn mạnh, thanh niên là lực lượng xung kích, giữ vai trò trung tâm trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. TP kỳ vọng thanh niên không chỉ là người thụ hưởng chính sách mà còn là chủ thể kiến tạo, trực tiếp tham gia giải quyết các bài toán phát triển của Thủ đô.

Chủ tịch UBND TP khẳng định, Hà Nội sẽ tiếp tục hoàn thiện thể chế, cải thiện hạ tầng, mở rộng không gian thử nghiệm và huy động nguồn lực xã hội để đồng hành cùng thanh niên, biến khát vọng sáng tạo thành những sản phẩm, mô hình cụ thể, góp phần đưa Thủ đô phát triển nhanh và bền vững trong kỷ nguyên số.

Vân Hà- Phương Nga. Ảnh: Phạm Hùng