Kiều bào có được đầu tư bất động sản tại Việt Nam?

Tôi là kiều bào sống ở Nhật Bản và muốn chuyển tiền về Việt Nam để đầu tư bất động sản. Cần làm những thủ tục gì để thực hiện giao dịch này một cách hợp pháp?

Bạn đọc Nguyễn Phong (Nhật Bản)

Luật sư Đỗ Ngọc Thanh, Đoàn Luật sư TP.HCM cho biết để đảm bảo việc đầu tư diễn ra hợp pháp và hiệu quả, nhà đầu tư cần tuân thủ các quy định pháp luật về chuyển tiền từ nước ngoài về Việt Nam, quyền sở hữu bất động sản của người Việt Nam định cư ở nước ngoài theo Luật Nhà ở 2023 và Luật Đất đai 2024, cũng như các thủ tục pháp lý liên quan.

Theo Pháp lệnh Ngoại hối năm 2005, sửa đổi, bổ sung năm 2013 và Nghị định 70/2014, kiều bào có thể chuyển tiền về Việt Nam thông qua hệ thống ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng được phép hoặc mang theo tiền mặt khi nhập cảnh. Nếu số tiền vượt quá 5.000 USD hoặc giá trị tương đương, người mang theo phải khai báo hải quan theo quy định.

Để đảm bảo tính hợp pháp, nhà đầu tư nên mở tài khoản ngân hàng tại Việt Nam để nhận tiền, có thể là tài khoản ngoại tệ hoặc tài khoản VND và thực hiện quy đổi theo quy định nếu có nhu cầu sử dụng để đầu tư bất động sản. Việc thanh toán nên thực hiện thông qua ngân hàng để đảm bảo minh bạch, an toàn và tránh rủi ro pháp lý.

Luật Nhà ở 2023 và Luật Đất đai 2024 đã có những sửa đổi đáng kể về quyền sở hữu bất động sản của người Việt Nam định cư ở nước ngoài, để có thể sở hữu nhà ở như công dân trong nước.

Còn người gốc Việt Nam nhưng mang quốc tịch nước ngoài được phép mua và sở hữu nhà ở thương mại trong các dự án được phép bán cho người nước ngoài, ngoại trừ khu vực liên quan đến an ninh quốc phòng.

Luật Đất đai 2024 cũng khẳng định rằng người Việt Nam định cư ở nước ngoài được nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất trong dự án phát triển nhà ở theo quy định của Chính phủ.

Điều kiện để sở hữu bất động sản tại Việt Nam bao gồm việc có hộ chiếu Việt Nam còn hiệu lực hoặc hộ chiếu nước ngoài có đóng dấu nhập cảnh vào Việt Nam, cùng với giấy tờ xác nhận nguồn gốc Việt Nam nếu không có quốc tịch Việt Nam.

Luật sư Đỗ Ngọc Thanh, Đoàn Luật sư TP.HCM

Việc đầu tư bất động sản tại Việt Nam có thể được thực hiện dưới 2 hình thức chính là mua bất động sản dưới danh nghĩa cá nhân hoặc thành lập doanh nghiệp để thực hiện các hoạt động kinh doanh.

Nếu đầu tư dưới hình thức cá nhân, người có quốc tịch Việt Nam hoặc giấy tờ chứng minh gốc Việt Nam có thể mua và sở hữu nhà đất như công dân trong nước. Trường hợp không có quốc tịch Việt Nam, nhà đầu tư chỉ có thể sở hữu căn hộ chung cư hoặc nhà ở trong các dự án thương mại có chính sách bán cho người nước ngoài.

Trong khi đó, nếu muốn đầu tư quy mô lớn, nhà đầu tư có thể thành lập công ty tại Việt Nam theo Luật Đầu tư 2020 và Luật Doanh nghiệp 2020, thực hiện đầy đủ các thủ tục đăng ký đầu tư, thành lập doanh nghiệp và tuân thủ các quy định pháp luật về kinh doanh bất động sản.

Ngoài ra, các khoản thuế và phí cần nộp khi thực hiện giao dịch bất động sản bao gồm thuế thu nhập cá nhân 2% giá trị chuyển nhượng do bên bán chịu, lệ phí trước bạ 0,5% do bên mua nộp, phí công chứng hợp đồng dao động từ 0,1% đến 0,5% giá trị hợp đồng, cùng với chi phí đăng ký biến động quyền sử dụng đất theo quy định từng địa phương.

Để đảm bảo giao dịch hợp pháp, kiều bào cần chuyển tiền đúng quy định, mở tài khoản ngân hàng để nhận và thanh toán, kiểm tra kỹ hồ sơ pháp lý của bất động sản, ký kết hợp đồng mua bán tại văn phòng công chứng, thực hiện nghĩa vụ tài chính và đăng ký quyền sở hữu tài sản. Việc thanh toán qua hệ thống ngân hàng thay vì tiền mặt là một giải pháp an toàn giúp giao dịch minh bạch, tránh rủi ro pháp lý.

THẢO HIỀN