Kim Sơn: Thận trọng, linh hoạt trong sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã
Xác định sắp xếp các đơn vị hành chính (ĐVHC) là nhiệm vụ chính trị quan trọng, thời gia qua, huyện Kim Sơn đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện nghiêm túc chủ trương này.
Thận trọng, kỹ lưỡng trong phương án sắp xếp
Đồng chí Nguyễn Văn Diên, Phó Trưởng phòng Nội vụ huyện Kim Sơn cho biết: Trong giai đoạn 2019-2021, huyện Kim Sơn là đơn vị duy nhất trong 8 huyện, thành phố của tỉnh thực hiện việc sắp xếp ĐVHC cấp xã, với 3 đơn vị thuộc diện sắp xếp và 2 đơn vị liền kề chịu ảnh hưởng. Sau sắp xếp, đã giảm được 2 ĐVHC cấp xã (từ 27 đơn vị xuống còn 25 ĐVHC cấp xã). Các ĐVHC cấp xã sau sắp xếp đã nhanh chóng ổn định tổ chức bộ máy, triển khai thực hiện các nhiệm vụ chính trị tại địa phương, góp phần vào sự phát triển chung của huyện.
Tuy nhiên, qua rà soát thực trạng ĐVHC cấp xã trực thuộc huyện Kim Sơn trong giai đoạn 2023-2025, toàn huyện có 7 ĐVHC chưa đạt 70% tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số; 1 ĐVHC chưa đạt 20% tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và 300% tiêu chuẩn về quy mô dân số. Quy mô của một số ĐVHC nhỏ dẫn đến không gian phát triển bị bó buộc, nguồn lực bị phân tán, gây khó khăn trong công tác lập quy hoạch, kế hoạch, định hướng phát triển kinh tế-xã hội trong dài hạn. Mặt khác, do số lượng tổ chức bộ máy, biên chế bố trí cho các cơ quan, tổ chức, đơn vị trong hệ thống chính trị ở cơ sở còn lớn, trong khi đa số ĐVHC cấp xã có số thu ngân sách không đủ cân đối chi thường xuyên.
Xuất phát từ tình hình thực tiễn, thực hiện chủ trương sáp nhập các ĐVHC cấp xã, huyện Kim Sơn đề ra mục tiêu đến năm 2025, hoàn thành sắp xếp đối với ĐVHC cấp xã có đồng thời cả 2 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 70% quy định; ĐVHC cấp xã đồng thời tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 20% và quy mô dân số dưới 300% quy định.
Căn cứ vào quy định của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, hướng dẫn của cấp có thẩm quyền và đặc thù của từng địa phương, UBND huyện đã xây dựng Đề án sắp xếp ĐVHC cấp xã trên địa bàn huyện Kim Sơn, giai đoạn 2023-2025. Theo đó, sẽ tiến hành nhập toàn bộ diện tích tự nhiên, quy mô dân số của xã Lưu Phương vào thị trấn Phát Diệm. Đồng thời, nhập toàn bộ diện tích tự nhiên, quy mô dân số của xã Kim Hải và khu vực Đơn vị 1080 (thuộc Quân đoàn 1 cũ) vào thị trấn Bình Minh. Như vậy, sau khi sắp xếp, huyện Kim Sơn sẽ còn 23 xã, thị trấn (giảm 2 ĐVHC xã). Với việc sắp xếp này, huyện Kim Sơn kỳ vọng sẽ mở ra không gian mới cho phát triển, góp phần xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu và xây dựng đô thị văn minh, hiện đại, giàu bản sắc.
Cũng theo đồng chí Phó Trưởng phòng Nội vụ huyện Kim Sơn: Trong quá trình chỉ đạo xây dựng phương án sắp xếp ĐVHC cấp xã trên địa bàn huyện, Huyện ủy, UBND huyện đã chỉ đạo phải đặc biệt nghiên cứu kỹ về các yếu tố đặc thù, về truyền thống lịch sử, văn hóa, tôn giáo và tín ngưỡng, phong tục tập quán và điều kiện tự nhiên để đưa ra các phương án sắp xếp tối ưu nhất; tính toán thực hiện sắp xếp ĐVHC cấp xã phải gắn với quy hoạch hệ thống đô thị và nông thôn. Đồng thời, huyện cũng chỉ đạo việc sắp xếp ĐVHC cấp xã trên địa bàn phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, bảo đảm tính đồng bộ, tổng thể, bao trùm, thực hiện có lộ trình, bố trí nguồn lực, bảo đảm không gây xáo trộn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, mục tiêu cuối cùng là tạo dư địa phát triển, nâng cao đời sống Nhân dân.
Tạo sự đồng thuận, thống nhất cao
Cũng như nhiều địa phương khác trên địa bàn tỉnh, huyện Kim Sơn bắt tay vào triển khai sắp xếp ĐVHC cấp xã gặp không ít khó khăn. Trong đó, các yếu tố đặc thù về truyền thống lịch sử, văn hóa, tôn giáo và tín ngưỡng, phong tục tập quán và điều kiện tự nhiên là những thách thức đối với yêu cầu đảm bảo quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, phát triển kinh tế-xã hội và an ninh tôn giáo đối với địa phương mới sau khi được sắp xếp.
Bên cạnh đó, việc sắp xếp ĐVHC sẽ dẫn đến dôi dư cán bộ, công chức, viên chức, người hoạt động không chuyên trách, trong khi đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức ở các địa phương thực hiện sắp xếp nhìn chung tuổi còn trẻ (cơ bản được tuyển dụng từ những năm 2007 trở lại đây), nên việc sắp xếp tổ chức bộ máy, giải quyết tinh giản biên chế sẽ khó khăn, nếu không có giải pháp đột phá, thỏa đáng. Bên cạnh đó là những yêu cầu về việc sắp xếp trụ sở, tài sản công dôi dư, những xáo trộn nhất định trong đời sống Nhân dân do thay đổi thủ tục giấy tờ liên quan đến nhân thân…
Với phương châm thực hiện chặt chẽ, hiệu quả việc sắp xếp ĐVHC, cùng với việc kịp thời ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn, huyện Kim Sơn chú trọng công tác thông tin tuyên truyền nhằm tạo sự thống nhất cao về nhận thức, đồng thuận trong các tầng lớp nhân dân và đặc biệt là các chủ thể có liên quan đến việc sắp xếp ĐVHC.
Đồng chí Hà Tiến Dũng, Chủ tịch UBND thị trấn Bình Minh cho biết: Thực hiện sự chỉ đạo của huyện về sắp xếp ĐVHC cấp xã, giai đoạn 2023-2025, thị trấn Bình Minh sẽ sáp nhập với xã Kim Hải và khu vực Đơn vị 1080 (thuộc Quân đoàn 1 cũ). Trên cơ sở kết quả đánh giá sơ bộ, thị trấn Bình Minh hình thành sau sắp xếp đủ điều kiện đạt tiêu chuẩn đô thị loại V. Đây là điều kiện thuận lợi để thị trấn mở rộng không gian phát triển kinh tế-xã hội. Tuy vậy, việc sắp xếp ít nhiều tác động đến tư tưởng của cán bộ, công chức, viên chức; gây xáo trộn đến sản xuất, kinh doanh, sinh hoạt của người dân do thay đổi giấy tờ, thủ tục, địa chỉ…
Song với quyết tâm chính trị cao, Ban Chấp hành Đảng bộ thị trấn đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai xây dựng kế hoạch và lộ trình thực hiện Đề án sắp xếp với phương châm: Nêu cao tinh thần đoàn kết, phát huy trí tuệ tập thể, tinh thần trách nhiệm, nêu gương của mỗi cán bộ, đảng viên; làm tốt công tác tuyên truyền, vận động để xử lý tốt các vấn đề liên quan đến công tác tư tưởng, nhằm tạo sự đồng thuận cao trong đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, đảng viên và Nhân dân, không để việc sáp nhập ảnh hưởng đến đời sống, sinh hoạt của người dân. Do vậy, đến thời điểm này, việc triển khai thực hiện Đề án sắp xếp ĐVHC trên địa bàn thị trấn Bình Minh được thực hiện theo đúng lộ trình, nhận được sự đồng tình, ủng hộ của cán bộ, đảng viên và Nhân dân.
Ông Lê Ngọc Lợi ở khối 4, thị trấn Bình Minh chia sẻ: Đón nhận thông tin về việc sắp xếp ĐVHC, tôi không khỏi băn khoăn, lo lắng. Tuy nhiên, được cán bộ thị trấn tuyên truyền, giải thích, tôi nhận thấy đây là chủ trương đúng của Đảng và Nhà nước nên đồng thuận, phấn khởi với phương án sắp xếp mà các cấp ủy, chính quyền đã đề ra. Là hộ kinh doanh tạp hóa, tôi cho rằng việc sáp nhập với xã Kim Hải và Đơn vị 1080 sẽ thêm điều kiện để gia đình tôi được mở rộng địa bàn kinh doanh, nâng cao thu nhập cho gia đình.
Với tinh thần khẩn trương, nghiêm túc, hiện nay, huyện Kim Sơn đang tập trung chỉ đạo các địa phương thuộc diện phải sắp xếp tổ chức lấy ý kiến cử tri vào Đề án sắp xếp ĐVHC cấp xã, giai đoạn 2023-2025, đảm bảo dân chủ, phát huy quyền làm chủ của cử tri, Nhân dân. Đồng thời, chỉ đạo xây dựng phương án cụ thể trong việc bố trí sắp xếp lại đội ngũ cán bộ, công chức và người hoạt động không chuyên trách sau khi thực hiện Đề án sắp xếp, đảm bảo ổn định tình hình; xây dựng phương án sắp xếp các trụ sở, tài sản công sau sắp xếp ĐVHC theo đúng quy định, phù hợp, tránh lãng phí…
Bài, ảnh: Mai Lan