Kinh doanh truyền thống lép vế trước thương mại nhanh

Những người giao hàng nhanh tại một khu chợ ở New Delhi, Ấn Độ. Nguồn: Reuters.

Bùng nổ thương mại nhanh

Ở vùng ngoại ô trung lưu của Mumbai (Ấn Độ), công nhân tại kho hàng tạp hóa Swiggy's do SoftBank hậu thuẫn chạy đua với thời gian để giao đơn hàng trong vòng 10 phút. Tốc độ của họ được theo dõi từng giây trên màn hình cảnh báo với màu đỏ là thể hiện tốc độ chậm.

Trong cái nóng oi ả ngoài trời, những người giao hàng của Swiggy điên cuồng thu thập các đơn đặt hàng tạp hóa đã đóng gói để giao cho khách ở gần đó, trong khi những người khác quay lại xử lý một lô hàng khác được giao trên ứng dụng của họ và đang chờ đợi.

Các kho hàng Swiggy đang mọc lên trên khắp Ấn Độ để giao mọi thứ từ sữa, chuối đến bao cao su và hoa hồng trong vòng vài phút - một mô hình kinh doanh đang định hình lại cách mua sắm của người Ấn Độ. Nó cũng đang đe dọa hàng triệu cửa hàng nhỏ lẻ đã thống trị hoạt động buôn bán hàng tạp hóa trong nhiều thập kỷ ở một quốc gia nơi các siêu thị lớn tương đối khan hiếm và nằm ở những khu dân cư hoặc trung tâm thương mại giàu có hơn.

Người Ấn Độ từ lâu vẫn có truyền thống mua sắm tại các cửa hàng tạp hóa nhỏ trong khu vực lân cận hoặc được họ giao hàng miễn phí qua đơn đặt hàng qua điện thoại, trước khi sự trỗi dậy của thương mại điện tử do Amazon và Walmart's kích hoạt trong thập kỷ qua.

Nhưng những “gã khổng lồ” thương mại điện tử của Mỹ - vốn cung cấp dịch vụ giao hàng trong ngày hoặc ngày hôm sau phụ thuộc vào địa điểm lại không giao hàng tạp hóa nhanh chóng như Swiggy và các đối thủ như Zepto, Zomato's hay Blinkit, những doanh nghiệp đang mở ra xu hướng thương mại nhanh bùng nổ ở Ấn Độ.

Giám đốc điều hành của Swiggy cho biết, Swiggy đã tăng gấp đôi số lượng kho hàng lên 500 tại 25 thành phố vào năm ngoái và có kế hoạch tăng lên 750 kho hàng trước tháng 4 năm 2025.

Trên toàn cầu, lệnh phong tỏa do đại dịch Covid-19 đã thúc đẩy các công ty khởi nghiệp giao hàng nhanh, giúp những công ty như Getir của Thổ Nhĩ Kỳ mở rộng kinh doanh, nhưng sau đó lại chứng kiến sự thụt lùi khi người mua hàng quay trở lại các cửa hàng thực tế sau đại dịch. Tập đoàn Jokr có trụ sở tại Luxembourg cũng đã rút lui khỏi thị trường Mỹ vào năm 2022.

Trong khi đó, Ấn Độ lại đang chứng kiến một xu hướng khác. Sumat Chopra - một đối tác tại công ty tư vấn Kearney cho biết, các công ty thương mại nhanh tại Ấn Độ đang được hưởng lợi từ việc có sẵn không gian kho, hiệu quả về mặt chi phí và "nuông chiều" thói quen lâu dài của người tiêu dùng Ấn Độ là chỉ đặt mua một số mặt hàng từ các cửa hàng lân cận qua điện thoại.

Swiggy thậm chí sẽ nhận đơn đặt hàng cho một quả xoài, mặc dù chi phí có thể cao gấp đôi so với việc đi bộ đến cửa hàng gần đó. Nhưng nhiều người tiêu dùng sẵn sàng trả tiền để tiết kiệm thời gian.

Luật sư Natasha Kavalakkat (27 tuổi) làm việc ở Mumbai - người có lịch trình bận rộn hàng ngày thường sử dụng các ứng dụng giao hàng nhanh như Swiggy và Zepto để đặt táo và bánh mì. Cô cho biết, việc nhận được các gói nước trái cây giao trong vòng vài phút ngay trước bữa tiệc là yếu tố thay đổi cuộc chơi vì nó quá tiện lợi.

Thích ứng để tồn tại

Sự gia tăng của thương mại nhanh có nghĩa là nhiều cửa hàng bán lẻ truyền thống đang quay cuồng trước áp lực. Công việc kinh doanh của ông Prem Patel - người bán tạp hóa ở ngoại ô Mumbai đã phát đạt trong những năm gần đây, cho phép ông tân trang lại cửa hàng của mình và lắp đặt máy điều hòa không khí. Nhưng giờ ông ấy không còn vui vẻ nữa.

Doanh thu hàng ngày của ông Patel đã giảm một nửa xuống còn khoảng 25.000 rupee (300 USD) vì không ai mua sữa từ trung tâm thương mại và siêu thị. “Đó là điểm khác biệt của chúng tôi. Nhưng những ứng dụng này đã thay đổi cuộc chơi" - ông Patel nói.

4 hiệp hội bán lẻ ở 4 bang của Ấn Độ, đại diện cho 90.000 cửa hàng tạp hóa trên tổng số 13 triệu cửa hàng của đất nước cho biết, doanh số hàng tháng của họ đã giảm từ 10-60% đối với một số bang do sự bùng nổ của các ứng dụng thương mại nhanh.

Một số cửa hàng truyền thống đang phản ứng bằng cách dần áp dụng công nghệ hơn đối với hoạt động kinh doanh của mình. Ông Hiren Gandhi - Chủ tịch một hiệp hội bán lẻ ở bang Gujarat đã yêu cầu các thành viên tạo nhóm WhatsApp để nhận đơn đặt hàng và giao hàng nhanh chóng trong bán kính 6,4km.

Ông Gandhi cho biết: “Khoảng 500 cửa hàng của bang đã thực hiện các bước đổi mới và duy trì được hoạt động kinh doanh của mình”.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cảnh báo, việc chỉ phụ thuộc vào các đô thị lớn để thu hút khách hàng và việc chi tiêu cao vào các đợt giảm giá khuyến mại để duy trì lợi nhuận có thể gây rủi ro cho các công ty thương mại nhanh trong lĩnh vực kinh doanh tạp hóa có tỷ suất lợi nhuận thấp.

Swiggy và Blinkit đã đa dạng hóa ngành hàng của mình khi kinh doanh thêm các sản phẩm có tỷ suất lợi nhuận cao hơn ngoài hàng tạp hóa. Trên ứng dụng của Swiggy, người mua hàng có thể đặt mua các sản phẩm thể dục và đồ điện tử. Trong khi Blinkit cho biết, họ đã bán được số lượng hoa hồng, bó hoa và gấu bông kỷ lục chỉ trong 1 ngày Lễ tình nhân 14/2.

Hà Anh