Kinh nghiệm thực thi luật an ninh tại Macau có phù hợp với Hồng Kông?

Trung Quốc dễ dàng ban hành và thực thi luật bảo vệ an ninh quốc gia tại Macau - Ảnh: China Daily

Luật an ninh của Macau bắt đầu có hiệu lực từ năm 2009 mà chẳng hề gặp phải phản đối đáng kể từ dân chúng. Nhưng ở Hồng Kông nỗ lực ban hành luật tương tự gây nên phong trào biểu tình quy mô lớn vào năm 2003, nên từ đó đến nay không hề được nhắc đến.

Giới chức Macau còn không ngừng củng cố cơ chế bảo vệ an ninh quốc gia. Cơ quan Lập pháp đặc khu này năm ngoái thông qua sửa đổi Luật Cơ cấu của tổ chức tư pháp đồng thời quy định tất cả những vụ việc liên quan đến an ninh quốc gia chỉ có thể do thẩm phán địa phương quốc tịch Trung Quốc xét xử.

Giáo sư hành chính công Eilo Yu Wing-yat thuộc đại học Macau cảnh báo cách tiếp cận trên không thể áp dụng cho Hồng Kông vì hầu hết thẩm phán tại đây đều đến từ Anh. Hơn nữa người dân Hồng Kông xem trọng pháp trị và tự do hơn người dân Macau, do đó làm vậy chỉ thổi bùng thêm một đợt bất ổn xã hội mới mà thôi.

Cơ quan Lập pháp Macau hiện đang xem xét một luật trao quyền cho cảnh sát tư pháp thành lập các bộ phận mới chuyên trách điều tra khủng bố, thu thập thông tin tình báo, nghiên cứu chính sách.

Nghị sĩ Macau Au Kam-sun cho biết sở dĩ những luật như vậy không gây ra tranh cãi lớn là vì lực lượng hành pháp ở đặc khu và Trung Quốc đại lục đã có nhiều năm hợp tác.

“Cảnh sát Macau trao đổi thông tin với đồng nghiệp ở tỉnh Quảng Đông về hoạt động của tội phạm lẫn công tác phòng chống tội phạm. Người dân đã quen rồi. Nhưng nếu ở Hồng Kông thì tiếng nói phản đối sẽ rất lớn, sau hành động đàn áp biểu tình năm ngoái mà cảnh sát nơi này thực hiện”, theo nghị sĩ Au.

Năm 2018 Macau thành lập ủy ban an ninh quốc gia đứng đầu là Đặc khu trưởng, quan chức lãnh đạo lực lượng an ninh, cảnh sát, tư pháp đều là thành viên. Ủy ban một năm họp 2 lần để giúp chính quyền tổ chức và điều phối giữ gìn chủ quyền, an ninh, lợi ích quốc gia.

Một số nghị sĩ Hồng Kông thân Trung Quốc cho rằng Hồng Kông có thể học hỏi lập ủy ban tương tự, nhưng đặc khu cần tìm cách tiếp cận khác trong vấn đề thực thi và tư pháp liên quan đến bảo vệ an ninh quốc gia.

Cẩm Bình (theo SCMP)