Kinh tế thế giới bước vào những năm tháng khó khăn

Một tàu container neo đậu tại cảng Los Angeles ở Mỹ. Ảnh: REUTERS

Dự đoán về kinh tế thế giới, Tổng Giám đốc Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) Kristalina Georgieva mới đây nhận định, năm 2023 sẽ khó khăn hơn so với năm 2022 do các nền kinh tế lớn là Mỹ, châu Âu và Trung Quốc đều đang giảm tốc độ tăng trưởng. Người đứng đầu IMF cho biết, tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế Trung Quốc trong năm 2022 có thể bằng hoặc thấp hơn tốc độ tăng trưởng toàn cầu. Đây là một điều đáng quan ngại, bởi trong 40 năm qua, chưa bao giờ nền kinh tế Trung Quốc có tốc độ tăng trưởng như vậy. Với những diễn biến phức tạp hiện hữu, rất có thể nền kinh tế Trung Quốc sẽ có nhiều biến động kéo theo tốc độ tăng trưởng của khu vực và thế giới chậm lại.

Đối với Liên minh châu Âu (EU), bà Georgieva cho rằng, một nửa khối 27 quốc gia này sẽ suy thoái trong năm sau, trong khi nền kinh tế của Mỹ có thể sẽ kiên cường, tránh được suy thoái. Các thị trường mới nổi nhiều nguy cơ trở nên tồi tệ hơn vì mức nợ cao, trong khi đồng USD tăng mạnh. Trước đó, vào tháng 10/2022, IMF cảnh báo rằng, những điều tồi tệ nhất vẫn chưa xảy ra trong năm 2022. Năm 2023, hơn 1/3 nền kinh tế thế giới sẽ suy giảm và có 25% khả năng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) toàn cầu tăng trưởng dưới 2% vào năm 2023, mốc được định nghĩa là suy thoái kinh tế toàn cầu.

Trong công bố mới đây, Trung tâm Nghiên cứu kinh tế và kinh doanh (CEBR) dự báo, thế giới phải đối mặt với suy thoái kinh tế vào năm 2023. Theo CEBR, một số nền kinh tế sẽ bị suy thải bởi nguyên nhân quan trọng là chi phí đi vay cao hơn nhằm giải quyết lạm phát. Cùng với đó, nền kinh tế toàn cầu sẽ chững lại vào năm 2023 sau khi vượt mốc 100.000 tỷ USD vào năm 2022. Sự chững lại này xảy ra khi các nhà hoạch định chính sách tiếp tục cuộc chiến kiểm soát đà tăng giá cả.

Báo cáo của CEBR chỉ ra rằng, cuộc chiến chống lạm phát hiện nay chưa đạt được thành công. Từ đó dự báo, các ngân hàng trung ương sẽ kiên quyết tăng lãi suất trong năm 2023 bất chấp các chi phí kinh tế. Khi đưa lạm phát xuống mức dễ chịu hơn sẽ đi kèm với triển vọng tăng trưởng kém hơn trong những năm tới.

Phân tích về vấn đề này, giới chuyên gia quốc tế cho rằng, những dự báo mới nhất của CEBR cho thấy một bức tranh kinh tế thế giới năm 2023 u ám, bi quan hơn nhiều so với các dự báo của IMF. Ở góc nhìn xa hơn, giới chuyên gia báo cáo của CEBR cũng cho thấy những chuyển biến tích cực trên chặng đường dài. Theo đó, đến năm 2037, GDP thế giới được CEBR dự báo sẽ tăng gấp đôi khi các nền kinh tế đang phát triển bắt kịp các nền kinh tế giàu có hơn. Cán cân quyền lực đang thay đổi sẽ chứng kiến khu vực Đông Á và Thái Bình Dương chiếm hơn 1/3 sản lượng toàn cầu, trong khi thị phần của châu Âu giảm xuống dưới 1/5 vào năm 2037.

Dù những triển vọng tăng trưởng kinh tế trong tương lai được dự báo tích cực, song, giới chuyên gia quốc tế vẫn quan ngại sâu sắc về những năm tháng khó khăn tới đây, khi khủng hoảng đang cho thấy kịch bản khó có thể kết thúc nhanh chóng. Giới chuyên gia phân tích rằng, thời kỳ khủng hoảng của thế giới hiện nay là do nhiều yếu tố, dễ thấy nhất là suy thoái kinh tế và xung đột địa chính trị nên rất có thể khủng hoảng sẽ còn kéo dài trong nhiều năm. Đặc biệt là không thể tránh khỏi các rủi ro mang tính hệ thống mới trong nền kinh tế toàn cầu.

Hơn lúc nào hết, thế giới cần đoàn kết chặt chẽ, đặc biệt là phải tránh để xảy ra những cuộc xung đột trực tiếp, đề cao sự hợp tác cùng nhau giải quyết những thách thức xuyên quốc gia. Giới chuyên gia chính trị tin tưởng rằng, với bầu không khí u ám chung bao trùm cùng viễn cảnh tiêu cực, chắc chắn rằng, các nhà lãnh đạo thấu hiểu những hậu quả nghiêm trọng có thể xảy ra ngay lập tức nếu không có sự đổi mới cách nghĩ, cách làm để tạo dựng sức mạnh tập thể chung của nhân loại, cùng vượt qua những ngày tháng khó khăn.

Thanh Trúc