Kinh tế Thủ đô thay đổi theo hướng bền vững

Hà Nội đang chuyển mình, là địa phương có tốc độ thay đổi cơ cấu kinh tế nhanh hơn và mạnh hơn so với các tỉnh, thành khác trong cả nước. Quy mô thu nhập của Hà Nội đã tăng rất mạnh mẽ, cơ cấu kinh tế của Thủ đô đang ngày càng thay đổi theo hướng hiện đại, bền vững.

Tăng trưởng tích cực

Ngay sau khi Thành ủy ban hành Chương trình số 02-CTr/TU, UBND TP Hà Nội đã ban hành Kế hoạch số 175/KH-UBND để tổ chức triển khai; trong đó, đã đề ra 39 nhiệm vụ trọng tâm, phân công cụ thể đến từng cơ quan, đơn vị, rõ thời gian, rõ kết quả, sản phẩm hoàn thành. Các đơn vị đã tích cực triển khai thực hiện 39 nhiệm vụ trọng tâm tại Kế hoạch số 175/KH-UBND.

Hoạt động xuất khẩu của Hà Nội 9 tháng năm 2025 tăng 12,1% so với cùng kỳ năm 2024. Ảnh: Phạm Hùng

Hoạt động xuất khẩu của Hà Nội 9 tháng năm 2025 tăng 12,1% so với cùng kỳ năm 2024. Ảnh: Phạm Hùng

Chương trình 02 của Thành ủy Hà Nội đã đạt được nhiều kết quả tích cực, đặc biệt là trong giai đoạn 2021-2025. Đến nay, 39/39 nhiệm vụ đã được hoàn thành. Tổng sản phẩm trên địa bàn Hà Nội (GRDP) bình quân giai đoạn 2021-2024 tăng 6,21%, cao hơn khoảng 1,1 lần mức tăng của cả nước (5,66%). Năm 2025 là năm cuối của kế hoạch 5 năm, Hà Nội phấn đấu đạt kết quả cao nhất với mục tiêu tăng trưởng đạt 8,5% trở lên trong năm 2025, bình quân giai đoạn 2021-2025 GRDP tăng trên 6,6%, cao hơn cả nước (khoảng 6%).

Thu nhập bình quân đầu người tính theo GRDP năm 2024 đạt 163,5 triệu đồng (6.763 USD) - gấp 1,26 lần năm 2020. Kế hoạch năm 2025 đạt 175,0 triệu đồng (tăng 16,5 triệu đồng so năm 2024), cao hơn 1,5 lần của cả nước. Thu ngân sách được bảo đảm và vượt dự toán hàng năm. Chi ngân sách được điều hành chủ động, linh hoạt, bảo đảm cân đối ngân sách các cấp; kịp thời bố trí kinh phí cho các nhiệm vụ quan trọng, cấp bách… Năm 2024, Hà Nội thu hút 2.162 triệu USD vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), tăng 30% so với năm 2023, đứng thứ 5 cả nước về thu hút vốn FDI. Đặc biệt, 6 tháng đầu năm 2025, Hà Nội thu hút FDI với hơn 3,67 tỷ USD, tăng 216% so với cùng kỳ năm 2024 và vươn lên dẫn đầu cả nước.

Tái cơ cấu kinh tế được đẩy mạnh. Cơ cấu ngành kinh tế chuyển dịch tích cực, tăng tỷ trọng ngành dịch vụ và giảm tỷ trọng ngành nông nghiệp. Năm 2024, dịch vụ chiếm 65,6%, nông nghiệp còn 1,96% và công nghiệp - xây dựng 22,79%. Mô hình kinh tế của Hà Nội có sự thay đổi tích cực, đó là đưa thương mại, dịch vụ, du lịch làm mũi nhọn, cùng với đó, Hà Nội cũng phát triển theo những mô hình kinh tế mới trên thế giới.

Phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo được chú trọng với việc đẩy mạnh chuyển đổi số, đạt tỷ trọng kinh tế số 16,26% năm 2024; hoàn thành 100% thủ tục hành chính công mức độ 3, 4 và tỷ lệ hồ sơ trực tuyến trên 80%. Khoa học công nghệ đóng góp khoảng 48,5% vào tăng trưởng; hệ sinh thái khởi nghiệp phát triển mạnh. Kinh tế số của Hà Nội thuộc nhóm dẫn đầu cả nước… Ngoài ra, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh được quan tâm. Khung pháp lý được hoàn thiện thông qua Nghị quyết 15 của Bộ Chính trị, Luật Thủ đô sửa đổi và hai quy hoạch quan trọng về phát triển Thủ đô.

Tiên phong trong các xu hướng kinh tế hiện đại

Theo TS Lê Quốc Phương, nguyên Phó Giám đốc Trung tâm thông tin công nghiệp - thương mại (Bộ Công Thương), thực hiện quá trình tái cơ cấu, Hà Nội đã khẳng định vị thế là trung tâm du lịch lớn của cả nước. Khu vực thương mại dịch vụ chiếm gần 2/3 tổng sản phẩm GRDP địa phương. Lĩnh vực công nghiệp và xây dựng chiếm khoảng 16% tổng sản phẩm của TP Hà Nội. Đây là một hướng đi đúng đắn của Thủ đô.

Những thành tựu to lớn mà Hà Nội đạt được có ý nghĩa đặc biệt đối với sự phát triển chung của cả nước. Tuy nhiên, Thủ đô chưa hài lòng với những gì đang có. Năm 2025 là năm cuối của kế hoạch 5 năm, Hà Nội phấn đấu đạt kết quả cao nhất với mục tiêu tăng trưởng đạt 8,5% trở lên. Đây là mục tiêu đầy thách thức, và TP đang hành động quyết liệt với nỗ lực không ngừng. Trong 6 tháng đầu năm 2025 đạt tốc độ tăng trưởng GRDP 7,63%, vượt cả kịch bản xây dựng đầu năm (7,59%) và cao hơn cùng kỳ năm 2024 (6,13%).

Trưởng thuế TP Hà Nội Vũ Mạnh Cường cho hay, năm 2025, nhiệm vụ thu do cơ quan Thuế thực hiện là cơ cấu thu vẫn tập trung chủ yếu vào khối sản xuất, kinh doanh, chiếm tỷ trọng thu 45% tổng thu ngân sách Nhà nước, tăng 10,2% so với thực hiện năm 2024. Trong đó, khối kinh tế tư nhân dự kiến chiếm tỷ trọng thu trên 48% tổng thu từ sản xuất, kinh doanh, tăng gần 13% so với năm 2024.

Cơ quan Thuế sẽ tiếp tục tập trung kiến tạo môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch; đổi mới, nâng cao chất lượng quản lý thuế, tập trung phát triển nhóm hộ cá nhân kinh doanh trong thành phần kinh tế tư nhân; tiếp tục hoàn thiện mô hình tổ chức bộ máy quản lý thuế mới theo hướng tinh gọn...

Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội Nguyễn Kiều Oanh chia sẻ, cơ cấu công nghiệp - xây dựng cơ bản đạt mục tiêu của giai đoạn 2021 - 2025 là chiếm 22,5 - 23%, song xét riêng về cơ cấu của công nghiệp chế biến chế tạo còn thấp hơn mục tiêu chiếm 17% GRDP TP.

Sở Công Thương đề xuất các giải pháp, tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách và môi trường kinh doanh trở thành động lực cho đổi mới mô hình tăng trưởng; đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và số hóa nhằm nâng cao năng suất, chất lượng của ngành công thương Hà Nội; huy động hiệu quả các nguồn lực để tái cơ cấu ngành công thương; tăng cường bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu, thực hiện tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn, tăng trưởng toàn diện và phát triển bền vững…

Chủ tịch UBND TP Trần Sỹ Thanh cho biết, TP xác định tăng trưởng dựa trên chất lượng, hiệu quả và tính bền vững, thay vì chỉ dựa vào quy mô. Mô hình tăng trưởng truyền thống sẽ được chuyển đổi sang mô hình tăng trưởng dựa vào công nghệ, đổi mới sáng tạo và hội nhập quốc tế sâu rộng.

Với lợi thế từ các chính sách đặc thù và các quy hoạch mới được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Hà Nội sẽ tiên phong trong các xu hướng kinh tế hiện đại như: kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế số, kinh tế đô thị, kinh tế chia sẻ, kinh tế sáng tạo, trí tuệ nhân tạo… TP xây dựng hệ thống các chính sách khuyến khích DN, tổ chức và người dân tham gia vào quá trình phát triển các mô hình kinh tế mới. Đồng thời, TP tận dụng tối đa Luật Thủ đô 2024 trong việc phát triển mô hình kinh doanh mới theo cơ chế thử nghiệm.

Hà Nội cũng thúc đẩy hội nhập quốc tế, tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTA), mở rộng thị trường xuất khẩu, thu hút đầu tư nước ngoài vào các lĩnh vực công nghệ cao, công nghiệp xanh và dịch vụ chất lượng cao… Lựa chọn DN FDI chuyển giao các mô hình, công nghệ có tính dẫn dắt, xu thế của thời đại.

Cùng với cả nước, kỷ nguyên mới của Thủ đô Hà Nội là phát triển hướng tới “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”, sớm trở thành TP kết nối toàn cầu, hội nhập sâu rộng, có sức cạnh tranh cao với khu vực và thế giới; người dân có mức sống và chất lượng cuộc sống cao...

Trong bối cảnh CMCN 4.0, chuyển đổi số và kinh tế tuần hoàn, vấn đề đặt ra đối với Hà Nội là chuyển đổi mô hình tăng trưởng mới, được hậu thuẫn bởi kỹ năng, công nghệ, có sự đột phá về năng suất và bền vững. Hà Nội đang chuyển đổi mạnh mẽ mô hình tăng trưởng, tiên phong đổi mới sáng tạo. Xu thế phát triển thời đại dựa trên khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo cho phép Hà Nội tận dụng ưu thế, cơ hội để đi nhanh, đi xa hơn.

Phó Hiệu trưởng Trường Kinh tế và quản lý công, Đại học Kinh tế quốc dân Nguyễn Ngọc Sơn

Trâm Anh

Nguồn KTĐT: https://kinhtedothi.vn/kinh-te-thu-do-thay-doi-theo-huong-ben-vung.872018.html