Kịp thời tháo gỡ khó khăn để đẩy nhanh giải ngân nguồn vốn các chương trình mục tiêu quốc gia

Chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Hưng yêu cầu các ngành, địa phương tập trung bàn bạc, tìm ra các giải pháp phù hợp để đẩy nhanh việc giải ngân nguồn vốn các chương trình MTQG - Ảnh: T.T

Phát biểu tại cuộc họp, Chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Hưng nhấn mạnh, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đã xác định việc thực hiện 3 chương trình MTQG là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của tỉnh trong năm 2024, được đưa vào Chương trình công tác trọng tâm của UBND tỉnh, Chương trình hành động của Tỉnh ủy và Nghị quyết của HĐND tỉnh về Kế hoạch phát triển KT - XH năm 2024.

Trên cơ sở đó, UBND tỉnh đã có những chỉ đạo quyết liệt, cụ thể và thường xuyên đôn đốc các sở, ngành, địa phương tập trung thực hiện các chính sách và giải ngân đầu tư công các công trình, dự án, tiểu dự án theo các chương trình MTQG, tạo nguồn lực lớn và quan trọng cho đầu tư phát triển, thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ về KT -XH, xóa đói giảm nghèo.

Trong 7 tháng đầu năm, các cấp, các ngành và các địa phương đã luôn quan tâm, sát sao trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện; chủ động, linh hoạt trong việc áp dụng một số cơ chế đặc thù, huy động lồng ghép nhiều nguồn vốn để thực hiện các dự án, hạng mục, chính sách hỗ trợ cho Nhân dân từ chương trình MTQG đã đạt được những kết quả nhất định.

Tuy nhiên, việc triển khai thực hiện các chương trình MTQG vẫn còn những hạn chế . Do đó, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các ngành, địa phương tập trung bàn bạc, tìm ra các giải pháp phù hợp để đẩy nhanh việc giải ngân nguồn vốn các chương trình MTQG những tháng còn lại của năm 2024 hiệu quả.

Báo cáo tại cuộc họp nêu rõ, năm 2024, tổng nguồn vốn phân bổ thực hiện các chương trình MTQG là 801,188 tỉ đồng, đạt 100% vốn ngân sách trung ương đã phân bổ là 731,188 tỉ đồng và vốn ngân sách địa phương là 70 tỉ đồng.

Trong đó, phân bổ cho Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi hơn 366,924 tỉ đồng, Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới (NTM) 195,317 tỉ đồng, Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững 238,947 tỉ đồng. Tổng vốn ngân sách trung ương năm 2022, 2023 chuyển nguồn sang thực hiện năm 2024 là 346,839 tỉ đồng, bao gồm vốn đầu tư phát triển và vốn sự nghiệp.

Đến nay, tổng vốn đã giải ngân của các chương trình là 239,418 tỉ đồng, đạt tỉ lệ 20,9% kế hoạch vốn thực hiện trong năm 2024 (đã bao gồm kế hoạch vốn năm 2022, 2023 kéo dài). Trong đó, Chương trình MTQG xây dựng NTM có tỉ lệ giải ngân thấp nhất với 57,969 tỉ đồng, đạt 32,7%. Đối với nguồn vốn đầu tư phát triển, tổng nguồn vốn đã giải ngân là 180,703 tỉ đồng, đạt tỉ lệ 35,5% kế hoạch vốn thực hiện trong năm 2024 (đã bao gồm kế hoạch vốn năm 2022, 2023 kéo dài). Nguồn vốn sự nghiệp giải ngân được 58,715 tỉ đồng (gồm kế hoạch vốn năm 2022, 2023), đạt 9,2%.

Có thể thấy, so sánh khối lượng nguồn vốn các chương trình MTQG được phân bổ và thời gian triển khai thực hiện 7 tháng đầu năm, có nhiều hạn chế cần tập trung tháo gỡ. Áp lực giải ngân năm 2024 rất lớn nhưng tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư phát triển đến ngày 31/7/2024 mới chỉ đạt 35,5% kế hoạch, vốn sự nghiệp giải ngân được 9,2% kế hoạch.

Theo cam kết của các đơn vị, đến ngày 31/12/2024 nguồn vốn sự nghiệp của các chương trình MTQG chỉ có thể giải ngân là 248,246 tỉ đồng trên tổng kế hoạch vốn sự nghiệp là 638,786 tỉ đồng, đạt tỉ lệ 38,9%; phần kinh phí còn lại không giải ngân hết là 390,540 tỉ đồng. Trong đó, Chương trình MTQG phát triển KTXH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi 207,71 tỉ đồng; Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững 171,419 tỉ đồng; Chương trình MTQG xây dựng NTM 11,411 tỉ đồng.

Mặt khác, việc hướng dẫn thực hiện các dự án, tiểu dự án của các sở chuyên môn cấp tỉnh chưa thống nhất, rõ ràng nên quá trình triển khai ở các địa phương còn lúng túng. Năng lực, tinh thần trách nhiệm của đội ngũ cán bộ thực thi nhiệm vụ ở một số cơ quan, đơn vị, địa phương chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Tại cuộc họp, các đơn vị, địa phương có tỉ lệ giải ngân nguồn vốn thấp đã báo cáo những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện.

Kết luận cuộc họp, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Hà Sỹ Đồng nhấn mạnh, các sở, ban, ngành, địa phương phải xác định việc thực hiện các chương trình MTQG là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, xuyên suốt, phát huy vai trò nòng cốt của hệ thống chính trị cơ sở và vai trò chủ thể của người dân.

Trong quá trình triển khai, phải xây dựng kế hoạch, lộ trình, giải pháp cụ thể đối với từng phần việc của các chương trình MTQG. Những tháng còn lại của năm 2024, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh đề nghị giám đốc các sở, thủ trưởng các ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh và chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố nêu cao tinh thần trách nhiệm của người đứng đầu, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện các chương trình MTQG để đẩy nhanh tiến độ giải ngân các nguồn vốn đã được giao.

Trong đó lưu ý cần đề xuất phương án điều chỉnh đối với các dự án, tiểu dự án, nội dung thành phần không còn đối tượng, không đủ điều kiện giải ngân hoặc tỉ lệ giải ngân thấp gửi cơ quan chủ chương trình để rà soát, tổng hợp đề xuất phương án điều chỉnh gửi Sở Tài chính trước ngày 20/8/2024 để trình UBND tỉnh xem xét, báo cáo HĐND tỉnh.

Các đơn vị được giao làm chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện các dự án. Các huyện thành lập các tổ hỗ trợ kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, hỗ trợ đẩy nhanh tiến độ thực hiện công tác thẩm định, phê duyệt các dự án, hoàn thiện các thủ tục mua sắm, đấu thầu...

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh yêu cầu các sở: Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư và các sở, ngành liên quan theo chức năng, nhiệm vụ được giao có trách nhiệm hướng dẫn, trả lời các kiến nghị của các địa phương liên quan đến việc triển khai thực hiện các chương trình MTQG.

Đồng thời tích cực kiểm tra, kịp thời tham mưu những nhiệm vụ thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh khi địa phương đề xuất như phê duyệt dự toán, quyết định mua sắm, kế hoạch lựa chọn nhà thầu... để các đơn vị quản lý dự án ở cơ sở tổ chức thực hiện đảm bảo kịp thời, đúng quy định.

Thanh Trúc