KỊP THỜI THÁO GỠ VƯỚNG MẮC VỀ PHÁP LUẬT TRONG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ THUỐC

Toàn cảnh phiên họp

Tham dự Phiên họp có các Phó Chủ nhiệm, Ủy viên Thường trực, Ủy viên chuyên trách, một số thành viên Ủy ban Xã hội; đại diện Hội đồng Dân tộc, Ủy ban Pháp luật, Ủy ban Tài chính - Ngân sách, Ủy ban Kinh tế.

Về phía các bộ, ngành có Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan; Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên, đại diện Bộ Kế hoạch Đầu tư, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài chính, Bộ Khoa học Công nghệ, Bộ Tài nguyên Môi trường, Bộ Công an, Bộ Công Thương cùng một số cơ quan hữu quan.

Kịp thời tháo gỡ vướng mắc về pháp luật trong hoạt động quản lý thuốc

Trình bày Tờ trình xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết, thuốc có vai trò quan trọng trong công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân. Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm, chú trọng, tạo điều kiện thuận lợi để phát triển ngành dược Việt Nam nhằm bảo đảm cung ứng đủ nhu cầu về thuốc chữa bệnh cho người dân.

Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên trình bày Tờ trình

Hiện nay, thuốc chữa bệnh đã tăng lên cả về số lượng và chất lượng, chủng loại rất phong phú, đa dạng, đã cơ bản đảm bảo được việc cung ứng thuốc cho công tác khám, chữa bệnh. Mặt khác, trước xu thế phát triển mạnh mẽ của ngành công nghiệp dược trên thế giới, các cơ hội và thách thức đan xen của Cách mạng công nghiệp lần thứ 4, Đảng và Nhà nước đã đề ra nhiều chủ trương, chính sách tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới.

Sau gần 7 năm thực hiện, Luật Dược số 105/2016/QH13 đã đáp ứng yêu cầu của công tác quản lý nhà nước về dược. Tuy nhiên, thực tiễn triển khai cũng cho thấy, trước những yêu cầu và đòi hỏi cấp bách từ thực tiễn, hệ thống pháp luật về dược đã bộc lộ một số hạn chế, bất cập như: quy định liên quan về đăng ký lưu hành thuốc, nguyên liệu làm thuốc đã bộc lộ bất cập, chưa phù hợp chủ trương cải cách hành chính; một số quy định về quản lý chất lượng thuốc bộc lộ bất cập và chưa phù hợp chủ trương phân cấp quản lý; một số chính sách phát triển công nghiệp dược chưa tạo được bước đột phá cho công nghiệp dược Việt Nam trong tình hình mới.

Các đại biểu nghiên cứu tài liệu tại phiên họp

Vì vậy, việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược để phù hợp với chủ trương, chính sách, đường lối của Đảng, Nhà nước và giải quyết những vấn đề vướng mắc phát sinh trong thực tiễn là rất cần thiết. Thứ trưởng Bộ Y tế nêu rõ, dự án luật được xây dựng nhằm bảo đảm người dân được tiếp cận thuốc chất lượng, kịp thời, giá cả hợp lý; Kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc về thể chế, pháp luật trong hoạt động quản lý thuốc; trong đó có việc bảo đảm thuốc cho phòng, chống dịch bệnh và các trường hợp cấp bách phát sinh trong thực tiễn; Tiếp tục cải cách thủ tục hành chính trong hoạt động về dược, bảo đảm tăng khả năng tiếp cận thuốc của người dân, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp.

Dự án Luật được xây dựng dựa trên quan điểm phù hợp với chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước; Bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật về quản lý, sản xuất, kinh doanh dược; tiếp cận tối đa các thông lệ quốc tế cũng như phù hợp với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên; Giải quyết kịp thời các khó khăn, vướng mắc từ thực tiễn phòng, chống dịch và các vấn đề cấp bách cần tháo gỡ ngay để bảo đảm cung ứng đủ, kịp thời thuốc có chất lượng, giá hợp lý cho Nhân dân; Đổi mới mạnh mẽ quy trình, thủ tục hành chính theo hướng cắt giảm tối đa thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với tăng cường trách nhiệm của các cấp, các ngành, các đơn vị.

Bảo đảm dự án luật giải quyết được những vướng mắc trong thực tiễn

Đưa ra ý kiến tại phiên họp, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Hoàng Mai cho biết, về mục đích và quan điểm xây dựng luật, hiện tại Tờ trình đang nêu nội dung rất rộng, tuy nhiên, có một số nội dung đã được đề cập trong mục đích, quan điểm xây dựng luật hoặc trong báo cáo tổng kết thi hành luật, nhưng lại không được thể hiện trong luật. Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội đề nghị ban soạn thảo giải trình rõ việc ưu tiên lựa chọn những vấn đề để sửa đổi trong luật lần này.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Hoàng Mai

Đánh giá hồ sơ dự án luật đã cơ bản đầy đủ theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, tuy nhiên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội cho biết một số dữ liệu, số liệu trong hồ sơ dự án luật còn cũ, chưa cập nhật, cơ quan soạn thảo cần rà soát kỹ và bổ sung đảm bảo đầy đủ và thống nhất. Dự thảo luật cũng có một số Điều, khoản giao cơ quan có thẩm quyền quy định chi tiết, tuy nhiên, dự thảo văn bản hướng dẫn chi tiết lại chưa đảm bảo yêu cầu.

Về sự phù hợp của nội dung dự thảo Luật với mục đích, yêu cầu, chính sách đã được thông qua trong đề nghị xây dựng Luật, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội cho biết, luật được xây dựng dựa trên 5 chính sách đã được thông qua, tuy nhiên, các thành phần trong 5 chính sách này đã có sự thay đổi, bổ sung 3 nội dung mới, bớt 1 nội dung so với trong đề nghị xây dựng luật. Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội đề nghị ban soạn thảo giải trình rõ, tiếp tục đánh giá tác động, cập nhật những vấn đề mới. Về phạm vi sửa đổi, bổ sung, dự thảo Luật bổ sung quy định điều chỉnh sản phẩm oxy y tế, đây không phải là thuốc, nguyên liệu làm thuốc. Về vấn đề này, còn có ý kiến khác nhau, cơ quan soạn thảo cần nghiên cứu kỹ để có quy định phù hợp.

Ủy viên Thường trực Hội đồng Dân tộc Leo Thị Lịch đóng góp ý kiến tại phiên họp

Tham gia ý kiến tại phiên họp, đại biểu Leo Thị Lịch, Ủy viên Thường trực Hội đồng Dân tộc chỉ ra rằng, cơ quan soạn thảo chưa đánh giá tổng kết sâu về phát triển vùng dược liệu ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Vì trong lần sửa đổi này, Dự án Luật có sửa đổi 02 khoản liên quan đến việc ưu tiên, ưu đãi đối với vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Theo đó, Dự luật có quy định ưu đãi đầu tư, hỗ trợ phát triển hệ thống cung ứng thuốc, cơ sở bán lẻ thuốc lưu động cho đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, hải đảo, vùng có điều kiện đặc biệt khó khăn. Đồng thời huy động cơ sở y tế thuộc lực lượng vũ trang nhân dân tham gia cung ứng thuốc và nuôi trồng dược liệu nhằm đáp ứng nhu cầu phòng bệnh, chữa bệnh của nhân dân tại các vùng trên.

Đại biểu cũng nhấn mạnh, những chính sách được thiết kế khá chung chung trong Dự thảo luật, cần xem xét lại vấn đề này; đồng thời cần bổ sung thêm nội dung ưu đãi đặc biệt đối với hoạt động nghiên cứu khoa học về phát triển công nghệ bào chế, sản xuất, bảo tồn dược liệu quý hiếm tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Như vậy sẽ đảm bảo sự bao quát của chính sách; bảo đảm phát huy dược liệu nội địa.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Đỗ Thị Lan phát biểu

Phát biểu tại phiên họp, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Đỗ Thị Lan cho biết, có nhiều bất cập trong việc triển khai thực hiện Luật Dược hiện hành, tuy nhiên, trong quá trình chuẩn bị cho dự thảo luật, cơ quan soạn thảo chọn một số nội dung để sửa đổi, chủ yếu là các nội dung liên quan đến thủ tục, quy trình để giải quyết những vấn đề trước mắt, hoặc những vướng mắc trong quá trình thực hiện nhiệm vụ của Bộ Y tế. Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội đề nghị giải trình rõ việc lựa chọn vấn đề sửa đổi luật, đồng thời cần rà soát còn các vướng mắc, bất cập mà các đại biểu Quốc hội, các Ủy ban của Quốc hội đã nhiều lần đề cập.

Bên cạnh đó, về chính sách phát triển công nghiệp dược, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội cho rằng cần rà soát lại việc thực hiện các chính sách hiện hành, đánh giá tính phù hợp, khả thi, hiệu quả của các chính sách. Cần xem xét kỹ những vướng mắc về chính sách, lĩnh vực, địa bàn, điều kiện, thủ tục ưu đãi đầu tư. Những tồn tại trong lĩnh vực này đã được nhìn nhận rõ và được thể hiện trong nhiều báo cáo, tuy nhiên chưa được đề cập thỏa đáng trong hồ sơ dự án Luật sửa đổi một số điều của Luật Dược. Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội đề nghị cơ quan soạn thảo xem xét kỹ lưỡng, rà soát đầy đủ để đảm bảo luật tháo gỡ được nhiều bất cập trong thực tiễn.

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh phát biểu kết luận

Phát biểu kết luận phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh đề nghị cơ quan soạn thảo nghiêm túc tiếp thu ý kiến, giải trình đầy đủ nội dung các đại biểu Quốc hội đã nêu. Về phạm vi điều chỉnh của luật, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội cho biết ngoài những vấn đề đã được đề cập trong hồ sơ dự án luật, trong lĩnh vực dược còn có những vướng mắc, bất cập khác, cơ quan soạn thảo cần nghiên cứu, rà soát, đánh giá kỹ lưỡng, khoa học, để làm rõ những vướng mắc, bất cập đó có cần được xử lý ngay hay không. Trong dự thảo luật cũng xuất hiện những chính sách mới ngoài các chính sách đã trình ở đề nghị xây dựng luật, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội đề nghị cần có tổng kết, đánh giá tác động đối với các chính sách mới theo đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội cho biết, các đại biểu cơ bản nhất trí với sự cần thiết xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược, cơ sở chính trị của việc sửa đổi luật đã được thể hiện tương đối rõ ràng, tuy nhiên, nội dung sửa đổi vẫn còn chưa tương xứng. Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội cũng đề nghị cơ quan soạn thảo rà soát để đảm bảo dự án luật này thống nhất với Luật Giá, Luật Đấu thầu, đồng thời đảm bảo sự đồng bộ giữa chính các quy định của Luật Dược. Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp thu ý kiến của các đại biểu, tiếp tục hoàn thiện hồ sơ dự án luật để đảm bảo tính khả thi trong áp dụng thực tế, tháo gỡ một cách hiệu quả các vướng mắc hiện có, góp phần bảo đảm tốt nhất lợi ích, quyền lợi của người dân.

Trân trọng giới thiệu một số hình ảnh:

Toàn cảnh phiên họp

Các đại biểu nghiên cứu tài liệu tại phiên họp

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Đặng Thuần Phong phát biểu ý kiến tại phiên họp

Các đại biểu cơ bản nhất trí với sự cần thiết sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược

Nhiều ý kiến cho rằng, cơ quan soạn thảo cần cập nhật, bổ sung thông tin, dữ liệu, số liệu trong hồ sơ dự án Luật để đảm bảo đầy đủ và chính xác

Các đại biểu cũng nêu nhiều vấn đề, vướng mắc, bất cập trong thực tiễn, đồng thời bày tỏ hy vọng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược sẽ tháo gỡ được những tồn tại, hạn chế này

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan giải trình, làm rõ một số vấn đề các đại biểu đã nêu

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp thu ý kiến của các đại biểu, tiếp tục hoàn thiện hồ sơ dự án luật để đảm bảo tháo gỡ một cách hiệu quả các vướng mắc hiện có, góp phần bảo đảm tốt nhất lợi ích, quyền lợi của người dân.

Hồ Hương - Nghĩa Đức