Kỳ 1: Hiện thực hóa giấc mơ nhà ở cho người nghèo

Việc làm của Công an tỉnh Quảng Trị góp phần thúc đẩy phong trào xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh thực sự lan tỏa sâu rộng và đạt nhiều kết quả tích cực.

“Cõng” giấc mơ lên non

Gần hai năm trước, trong một chuyến trao quà Tết đến các hộ dân có hoàn cảnh khó khăn tại xã Hướng Hiệp, huyện Đakrông, chúng tôi biết đến hoàn cảnh éo le của bà Hồ Thị Óc ở thôn Ruộng. Bà Óc đã hơn 70 tuổi, chồng mất sớm, bà sống cùng người con trai mắc bệnh hiểm nghèo, tuy hơn 30 tuổi nhưng không thể tự phục vụ bản thân, sinh hoạt hằng ngày phải nhờ vào đôi tay gầy yếu của người mẹ già.

Cuộc sống hai mẹ con bà Óc thiếu thốn trăm bề, không điện, không nước sạch, không nhà vệ sinh. Ngôi nhà hay đúng hơn là căn lều dựng tạm bằng vách nứa qua bao mùa mưa nắng đã xiêu vẹo, vách lều thủng từng mảng to như cái mâm, những hôm mưa lớn gió lùa tứ phía, góc nào cũng bị mưa hắt vào. Không có nổi một chiếc giường, hai mẹ con phải ngủ trên tấm gỗ mục sát nền đất.

Mùa hè, trời nắng nóng như thiêu, mái fibro xi-măng hấp nhiệt khiến căn lều của mẹ con bà càng trở nên bí bách, ngột ngạt. Hình ảnh người mẹ già đứng trước căn lều xiêu vẹo cứ khiến chúng tôi day dứt mãi.

Căn lều xiêu vẹo của bà Óc ngày trước đã được thay bằng ngôi nhà mới khang trang, kiên cố.

Tháng 9/2024, chúng tôi đến thăm lại bà Óc, đón chúng tôi từ đầu ngõ, anh Hồ Văn Việt, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Hướng Hiệp vui vẻ thông báo, bà Óc có trong danh sách những hộ đầu tiên được xây nhà mới từ nguồn hỗ trợ của Bộ Công an.

Vậy là niềm mong ước bấy lâu của bà Óc và cũng là nỗi day dứt của chúng tôi về một ngôi nhà kiên cố, vững chãi cho mẹ con bà cuối cùng đã thành hiện thực.

Sự quan tâm, hỗ trợ kịp thời của các cơ quan chức năng chính là liều thuốc tinh thần giúp những người có hoàn cảnh khó khăn như bà Óc sống vui, sống khỏe hơn.

Tháng 11/2024, ngôi nhà của bà Óc chính thức hoàn thiện, đưa vào sử dụng, buổi lễ khánh thành có sự tham dự của lãnh đạo Công an tỉnh Quảng Trị và chính quyền địa phương.

Bà Óc không giấu nổi niềm vui mừng, khóe mắt nhăn nheo rưng rưng nước mắt: “Các chú Công an xây tặng căn nhà tôi vui lắm. Từ lúc chuyển qua ở thấy sức khỏe tốt hơn, tinh thần phấn khởi hơn. Tôi già rồi, không còn sức lao động, con cái lại ốm đau, không dám nghĩ đến chuyện xây nhà. Nhà mới của các chú Công an xây cho đẹp và rộng rãi lắm, lại có điện thắp sáng, có nước, có giường, có bếp đầy đủ. Từ nay hai mẹ con tôi không còn lo sợ mỗi khi mưa to, gió lớn nữa. Cảm ơn các chú công an, các chú cán bộ nhiều lắm”.

Những ngôi nhà mới vững chãi và ấm cúng đã làm thay đổi bộ mặt của các bản làng vùng cao Quảng Trị.

Cách đó không xa, tại thôn Ra Lu, ông Hồ Văn Hất không nén nổi xúc động khi nhận ngôi nhà sàn do Bộ Công an hỗ trợ xây dựng. Gia đình nghèo lại đông con, bao năm sống nhờ vào nương rẫy, chưa bao giờ ông dám nghĩ đến việc có thể cất được một căn nhà đàng hoàng. Những khi mưa gió, gia đình ông co ro trong căn nhà dột nát, mái rạ thủng lỗ chỗ, nước mưa tràn xuống sàn nhà xâm xấp nước.

“Vợ chồng tôi đã già yếu chỉ mong cho các con có một ngôi nhà che mưa che nắng nhưng khó khăn quá, chỉ ước ao vậy chứ không biết bao giờ mới xây được. Có được ngôi nhà này, con tôi sẽ không phải thất học, rồi đây tương lai của các con, các cháu của tôi sẽ khá hơn”, ông Hồ Văn Hất nghẹn ngào nói trong buổi lễ bàn giao.

Những mái nhà sàn chẳng đủ che mưa nắng đã được thay thế bằng những ngôi nhà lắp ghép vững chãi.

Anh Hồ Văn Việt, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Hướng Hiệp tất bật hoàn thiện hồ sơ, thủ tục cho các hộ nghèo đăng ký xây nhà mới.

Anh Hồ Văn Việt, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Hướng Hiệp, cho biết thêm, xã Hướng Hiệp có hơn 1.400 hộ dân thì có đến hơn 1.200 hộ là đồng bào dân tộc Vân Kiều với hơn 5.000 nhân khẩu, đời sống còn nhiều khó khăn; xã có 681 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 48,26%.

Năm 2024, nhờ sự hỗ trợ của Công an tỉnh Quảng Trị, trên địa bàn xã có 24 ngôi nhà được xây mới. Năm 2025, dự kiến sẽ có thêm 70 ngôi nhà nữa được xây. Cùng với các chương trình hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát khác được triển khai, hơn 260 ngôi nhà mới sẽ được xây trong năm nay. Bộ mặt của các thôn, bản sẽ đổi thay, tươi sáng hơn rất nhiều.

Đội “thợ xây” đặc biệt

Đầu tháng 4, ở vùng Lìa, huyện miền núi Hướng Hóa nắng đã khô giòn, hơi nóng hầm hập bốc lên. Những ngọn đồi được đốt trỉa còn loang vết cháy xém nằm trơ trọi dưới cái nắng bỏng rát. Thế nhưng ở những thôn bản nằm dưới chân đồi, không khí làm việc lại rất nhộn nhịp, hăng say, tiếng máy móc, tiếng cuốc xẻng xen với tiếng nói cười cùng những bóng áo xanh thân thuộc của các cán bộ công an xã tỏa ra khắp các bản để giúp bà con xây nhà.

Tại gia đình ông Hồ Ai Kẹt, thôn La Reo, xã Xy, các cán bộ công an xã đang tất bật hỗ trợ đổ bê-tông móng nhà và vận chuyển vật liệu cho công đoạn lắp đặt sắp tới. Những chiếc áo xanh của chiến sĩ công an ướt đẫm mồ hôi dưới nắng hè gay gắt, thế nhưng không ai bảo ai, mỗi người một tay, từ trộn bê-tông, đẩy xe cát, san mặt bằng đều được các anh làm thoăn thoắt như đã thạo việc từ lâu.

Màu áo xanh của đội "thợ xây" đặc biệt đã trở nên thân thuộc với bà con vùng rẻo cao Quảng Trị.

Quệt vội mồ hôi trên trán, trung tá Hồ Khăm Hắc, Trưởng Công an xã Xy, cho biết, với hơn 95% hộ dân là đồng bào dân tộc Bru-Vân Kiều, người dân xã Xy chủ yếu dựa vào nương rẫy, cuộc sống còn rất khó khăn. Hiện nay, điều kiện giao thông được cải thiện nên việc vận chuyển xi-măng, vật liệu không còn gian nan như trước.

Tuy nhiên, nhân lực địa phương ít do phần lớn lao động trong bản đã đi làm ăn xa, không có ở nhà. Công an xã huy động cán bộ chiến sĩ đóng góp ngày công giúp bà con dựng nhà, đẩy nhanh tiến độ để bà con sớm vào nhà mới.

Anh em ban đầu chưa quen còn lóng ngóng, nhưng bằng trách nhiệm và tình cảm của mình, càng giúp bà con dựng nhà, chúng tôi càng quen tay và được bà con dân bản tin yêu, gọi vui là đội “thợ xây” đặc biệt.

Cán bộ, chiến sĩ Công an và người dân huyện Đakrông hỗ trợ xây dựng nhà cho các hộ nghèo.

Ở thôn Kỳ Nơi, xã Lìa, 2 ngôi nhà vững chãi vừa được xây xong và đã bàn giao sử dụng. Trước căn nhà mới, bà Hồ Thị Thắm ôm đứa cháu nội năm nay chuẩn bị vào lớp bảy, bà kể: “Bố mẹ cháu đi làm ăn xa, cháu ở với ông bà, nó ham học lắm nhưng nhà ông bà nghèo quá, nhiều hôm mưa lớn, mái nhà dột lỗ chỗ, áo quần, sách vở cháu bị ướt hết. Thấy cháu rưng rưng nước mắt, lặng lẽ mang sách vở ra phơi, ông bà thương thắt ruột nhưng cũng chẳng biết làm cách nào, lo cái ăn hàng ngày đã khó, làm gì nghĩ đến chuyện xây nhà. Giờ có nhà mới do các chú công an và bà con dân bản hỗ trợ xây dựng, gia đình chúng tôi mừng lắm, mừng nhất là cháu gái có nơi ăn ở, sinh hoạt đàng hoàng để học lấy cái chữ, cha mẹ cháu ở xa cũng yên tâm hơn”.

Đứa cháu gái thấy người lạ đến thăm nhà ngại ngùng nép sau lưng bà Thắm, chỉ để lộ ra ánh mắt sáng và nụ cười hiền, trong ánh mắt ấy chúng tôi thấy sự cứng cỏi của đứa trẻ lớn lên trong khó khăn và lấp lánh rất nhiều hy vọng.

Xóa nhà tạm, "xây" niềm tin và hy vọng.

Bí thư Đảng ủy xã Lìa Hồ A Dược cho biết, xã Lìa là địa phương được hỗ trợ nhà ở năm 2025 nhiều nhất của huyện Hướng Hóa, với hơn 340 hộ, chiếm gần 50% số nhà ở cho người nghèo của huyện.

Trong đó, nhà do Bộ Công an xây dựng là 46 căn. Đợt dựng nhà cho bà con năm 2024 đúng vào mùa mưa, trời rét, các chiến sĩ công an đội mưa vận chuyển vật liệu, không quản đường xá xa xôi, đến tận nơi giúp bà con dựng mái ấm.

Đợt dựng nhà năm nay vào mùa nắng, anh em lại tay cuốc, tay xẻng, góp công sức giúp dân bản xây nhà kịp tiến độ. Bà con nghèo, mỗi ngôi nhà mới được hoàn thiện chính là xây niềm hy vọng, dựng cuộc sống ấm no cho dân bản mình.

Trung tướng Phạm Thế Tùng, Thứ trưởng Bộ Công an tham quan nhà mới vừa bàn giao cho các hộ nghèo tại huyện Hướng Hóa.

Giám đốc Công an tỉnh Quảng Trị Vũ Văn Đấu cho biết, trong năm 2024, với nguồn kinh phí do Bộ Công an hỗ trợ, Công an tỉnh đã chủ trì, phối hợp với các địa phương, đơn vị, tổ chức liên quan triển khai xây dựng 200 nhà ở cho người nghèo tại 2 huyện miền núi Hướng Hóa và Đakrông.

Các căn nhà được xây dựng theo mẫu nhà lắp ghép 36B của Bộ Công an với tiêu chuẩn nhà “3 cứng” gồm nền cứng, khung-tường cứng, mái cứng và “2 ổn định” là đất ổn định, nơi ở ổn định.

Bằng tinh thần “vượt nắng, thắng mưa” của nhà thầu, đơn vị thi công và sự hỗ trợ ngày công của cán bộ chiến sĩ, đoàn viên thanh niên lực lượng công an, hàng trăm căn nhà đã được bàn giao người dân sử dụng theo hình thức “chìa khóa trao tay”, giúp người dân yên tâm lao động sản xuất, góp phần củng cố thế trận an ninh nhân dân vững chắc.

(Còn tiếp)

TRẦN HIẾU MINH