Kỳ 3: Không để 'phiên bản' Lưu Bình Nhưỡng tái diễn
Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) đại diện cử tri, thực hiện những quyền hạn, nhiệm vụ về giám sát, bảo vệ lẽ phải, giữ nghiêm kỷ cương phép nước. Từ vụ án của ông Lưu Bình Nhưỡng và ông Lê Thanh Vân cho thấy, cần xem xét bổ sung, hoàn thiện các quy định liên quan đến việc giám sát ĐBQH tiếp công dân, tiếp nhận và xử lý khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, đảm bảo thực hiện đúng quy định của Luật Tổ chức Quốc hội và góp phần phòng ngừa vi phạm.
Chứng cứ rõ ràng, thành khẩn nhận tội
Theo cáo trạng của Viện KSND tỉnh Thái Bình, căn cứ chứng cứ thu thập được trong quá trình điều tra, có đủ cơ sở kết luận các bị can Phạm Minh Cường, Vũ Đăng Phương, Lưu Bình Nhưỡng là đồng phạm cùng thực hiện hành vi cưỡng đoạt tài sản, phạm vào khoản 4, Điều 170, Bộ luật Hình sự. Các bị can Lưu Bình Nhưỡng, Lê Thanh Vân và Nguyễn Văn Vương đã thực hiện hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi, phạm vào khoản 4, Điều 358 Bộ luật Hình sự.
Phân tích từng tội danh cụ thể, đối với tội cưỡng đoạt tài sản, Phạm Minh Cường, Vũ Đăng Phương và Lưu Bình Nhưỡng là đồng phạm; trong đó, Cường là người chủ mưu, Phương là người thực hành, Nhưỡng là người giúp sức. Cụ thể, Phạm Minh Cường là người chủ động, tích cực trong việc thực hiện hành vi phạm tội. Còn Phương, sau khi bán cho Cường 45ha bãi triều giáp cửa sông, trùng với diện tích mỏ cát của Công ty SĐ còn trực tiếp kiểm đếm số lượng tàu thuyền khai thác cát, để phục vụ Cường thu tiền của Công ty SĐ. Tổng số tiền chiếm đoạt được của Công ty SĐ mà Phương và Cường phải chịu trách nhiệm là gần 5 tỷ đồng, trong đó Phương đã được Cường trả công 180 triệu đồng.
Ông Lưu Bình Nhưỡng biết Cường chiếm hữu trái phép bãi triều, tại khu vực có mỏ cát được cấp phép, tại xã Thụy Trường; đồng thời, biết Cường sử dụng bãi triều đó để buộc doanh nghiệp được cấp phép phải trả tiền khi khai thác cát, nếu không sẽ bị Cường cản trở, không cho khai thác. Dù vậy, ông Nhưỡng vẫn thông qua vợ, nhờ Cường mua 30ha bãi triều với giá 900 triệu đồng và giao cho Cường quản lý, sử dụng với mục đích thu lợi, giống như cách Cường đang làm, là thu tiền của doanh nghiệp khai thác cát.
Trong quá trình này, ông Lưu Bình Nhưỡng đã có những tác động cụ thể và giúp Cường phô trương về quan hệ với người có chức, có quyền, có ảnh hưởng xã hội, tạo thêm cho Cường sự vững tin và giúp Cường “giải tỏa, khai thông ách tắc”, để tiếp tục thực hiện hành vi cưỡng đoạt tài sản. Đồng thời, đảm bảo lợi ích của ông Nhưỡng sau khi đã góp tiền mua bãi triều và giao cho Cường quản lý, nhằm hưởng lợi nhuận bất hợp pháp. Sau khi Cường bị bắt về hành vi gây rối trật tự công cộng, ông Nhưỡng vẫn hỏi công việc ngoài biển thế nào, có gì khó khăn để giúp. Tổng số tiền chiếm đoạt được của chi nhánh Công ty SĐ mà ông Lưu Bình Nhưỡng phải chịu trách nhiệm là hơn 1,6 tỷ đồng.
Đối với tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi, ông Lưu Bình Nhưỡng, ông Lê Thanh Vân và ông Nguyễn Văn Vương đã thực hiện hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi, phạm vào khoản 4, Điều 358 Bộ luật Hình sự. Cụ thể, theo quy định của Luật Tổ chức Quốc hội, ĐBQH có trách nhiệm tiếp công dân theo quy định của pháp luật; khi nhận được khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân, ĐBQH phải nghiên cứu, kịp thời chuyển đến người có thẩm quyền để giải quyết.
Việc ĐBQH tiếp nhận đơn, xử lý đơn là hoạt động công vụ nhưng bị can Lưu Bình Nhưỡng và Lê Thanh Vân đã không thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ được giao, ngược lại còn lợi dụng nhiệm vụ này, để thực hiện hành vi phạm tội. Quá trình khám xét nơi làm việc của bị can Lưu Bình Nhưỡng, Cơ quan điều tra và đại diện Ban Dân nguyện đã lập biên bản ghi nhận tại phòng làm việc của bị can còn 586 đơn, thư của tổ chức, cá nhân gửi đến cho bị can qua đường bưu điện, để khiếu nại, tố cáo, kiến nghị nhưng chưa được bị can giải quyết.
Trong khi đó, bị can đã tùy tiện tiếp công dân tại nhà ở hoặc phòng làm việc riêng thông qua quan hệ quen biết cá nhân, để tiếp nhận đơn và làm ngay “Phiếu chuyển đơn của ĐBQH”, gửi đến các cơ quan chức năng và trực tiếp gọi điện, nhằm mục đích dùng ảnh hưởng của bản thân, thúc đẩy họ thực hiện những việc có lợi cho người khác, để trục lợi cá nhân. Đặc biệt, ông Lưu Bình Nhưỡng còn lôi kéo sự tham gia của ông Lê Thanh Vân để dùng ảnh hưởng của ông Vân cùng can thiệp, tác động, thúc đẩy các cơ quan chức năng và người có chức vụ, quyền hạn thực hiện công việc theo đề nghị của các doanh nghiệp. Quá trình phạm tội, giữa ông Nhưỡng và ông Vân có sự bàn bạc, trao đổi, thống nhất, phối hợp chặt chẽ với nhau trong thực hiện hành vi phạm tội và cùng chia sẻ lợi ích vật chất được nhận.
Tăng cường giám sát quy trình hoạt động
Đối với hành vi trục lợi của ông Lưu Bình Nhưỡng liên quan đến việc xét xử của TAND TP Hải Phòng, bị can Lưu Bình Nhưỡng đã lợi dụng tư cách ĐBQH ban hành phiếu chuyển đơn ngày 31/5/2021, gửi Chủ tịch UBND TP Hải Phòng, Chánh án TAND TP Hải Phòng, các cơ quan hữu quan có nội dung kiến nghị TAND TP Hải Phòng xem xét, hủy bản án dân sự sơ thẩm số 17/2020/DS-ST, ngày 12/8/2020, của TAND huyện Thủy Nguyên, trong khi TAND TP Hải Phòng đang giải quyết vụ án dân sự, theo trình tự phúc thẩm.
Đây là hành vi can thiệp vào việc giải quyết vụ án dân sự, có sự lồng ghép ý chí chủ quan của cá nhân vào văn bản chuyển đơn, vi phạm nguyên tắc độc lập xét xử của Tòa án, vi phạm quyền hạn của ĐBQH trong việc tiếp công dân, tiếp nhận và xử lý khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân (quy định tại Điều 9 Luật Tổ chức Tòa án nhân dân năm 2014, Điều 28 Luật Tổ chức Quốc hội và Điều 54 Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND). Bị can Nhưỡng ban hành phiếu chuyển đơn có nội dung can thiệp vào quá trình xét xử phúc thẩm vụ tranh chấp đất đai cho anh N.V.T, sau khi đã được nhận lợi ích vật chất là 1 bộ cánh cổng nhà thờ bằng gỗ, trị giá 75 triệu đồng và được hứa sẽ cảm ơn bằng giá trị 1 lô đất khoảng 100m², ở khu vực tranh chấp.
Đối với hành vi trục lợi của Lưu Bình Nhưỡng liên quan đến dự án 36ha của doanh nghiệp ở Quảng Ninh, bị can Lưu Bình Nhưỡng đã ban hành phiếu chuyển đơn của doanh nghiệp này gửi Chính phủ và gọi điện thoại cho Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, thúc đẩy việc phê duyệt Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh cơ sở hạ tầng, khu công nghiệp Quế Võ III cho doanh nghiệp, để nhận 300.000 USD sau khi dự án được phê duyệt.
Đối với hành vi trục lợi của các bị can liên quan đến Dự án 36ha tại Quảng Ninh của doanh nghiệp, ông Nguyễn Văn Vương đã gặp gỡ ông Lưu Bình Nhưỡng và ông Lê Thanh Vân, nhờ tác động những người có thẩm quyền giải quyết cho doanh nghiệp tiếp tục được triển khai Dự án 36ha. Để ông Nhưỡng và ông Vân can thiệp, tác động cho dự án, Vương đã biếu tặng mỗi người 1 lô đất ở xã Vân Nội, huyện Đông Anh, TP Hà Nội để xây nhà ở, trong đó lô của ông Nhưỡng có diện tích 491,05 m², lô của ông Vân diện tích 406,60 m².
Ngoài ra, ông Vương cũng hứa cho ông Nhưỡng và ông Vân mỗi người 1.000m² đất ở dự án 36ha, nếu dự án thực hiện được. Theo xác định của cơ quan chức năng, giá trị các lô đất mà ông Nhưỡng, ông Vân đồng ý nhận của ông Vương lần lượt là 1.836.527.000 đồng và 1.520.684.000 đồng; trị giá 1.000m² đất tại dự án 36ha mà ông Vương hứa cho 2 ông Nhưỡng và Vân là 1,95 tỷ đồng. Riêng đối với ông Nguyễn Văn Vương, là người xúi giục ông Nhưỡng và ông Vân can thiệp, tác động cho Dự án 36ha được tiếp tục triển khai, nhằm được nhận lợi ích vật chất 7 tỷ đồng và 10% diện tích đất ở, tại dự án là 26,032 tỷ đồng.
Liên quan đến dự án của công ty khai thác đất, ông Lưu Bình Nhưỡng và ông Lê Thanh Vân đã viết Phiếu chuyển đơn và gọi điện thoại cho lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh, để tác động, thúc đẩy việc cấp phép khai thác mỏ đất cho doanh nghiệp. Quá trình này, các bị can đã được nhận lợi ích vật chất từ phía doanh nghiệp (hành vi trục lợi), trong đó ông Nhưỡng nhận 210 triệu đồng, ông Vân nhận 60 triệu đồng.
Đối với tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi”, cáo trạngxác định, việc ĐBQH tiếp nhận, xử lý đơn là hoạt động công vụ, nhưng chưa được các cơ quan chuyên trách của Quốc hội quản lý, theo dõi, giám sát chặt chẽ. Từ đó, bị can Lưu Bình Nhưỡng và Lê Thanh Vân đã lợi dụng để thực hiện hành vi phạm tội. Quá trình phạm tội, các bị can đã thông qua quan hệ quen biết cá nhân, tiếp nhận đơn, xúi giục người khác viết đơn đưa cho mình.
Sau đó, làm “Phiếu chuyển đơn" của ĐBQH, gửi đến các cơ quan có thẩm quyền, đề nghị giải quyết, đáp ứng theo nguyện vọng của người làm đơn, để nhằm trục lợi cá nhân. Với các trường hợp này, ông Lưu Bình Nhưỡng và Lê Thanh Vân chuyển đơn ngay sau khi tiếp nhận. Trong khi đó, tại nơi làm việc của bị can Nhưỡng, quá trình khám xét, Cơ quan chức năng ghi nhận còn hàng trăm đơn, thư của các tổ chức, cá nhân gửi qua đường bưu điện, nhiều đơn thư nhận đã lâu, nhưng chưa được bị can xử lý, chuyển cơ quan có thẩm quyền giải quyết.
Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Thái Bình cũng kiến nghị UBND tỉnh Thái Bình tăng cường công tác quản lý Nhà nước trong lĩnh vực khai thác tài nguyên, khoáng sản, chỉ đạo các sở, ngành, địa phương có liên quan phối hợp chặt chẽ trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao liên quan đến quản lý, khai thác khoáng sản, đặc biệt là tài nguyên khoáng sản trên biển. Tăng cường kiểm tra, giám sát thực hiện nhiệm vụ đối với các cơ quan, đơn vị được giao thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về lĩnh vực này. Cơ quan CSĐT kiến nghị xem xét bổ sung, hoàn thiện các quy định liên quan đến việc giám sát ĐBQH tiếp công dân, tiếp nhận và xử lý khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, bảo đảm thực hiện đúng quy định của Luật Tổ chức Quốc hội và phòng ngừa vi phạm. (Hết)