Kỳ công chăm sóc mai vàng sau tết

(ABO) Ngay sau tết, từ khoảng mùng 10 tháng Giêng là nhà vườn và các nghệ nhân lại bắt tay vào việc chăm sóc, dưỡng cây để mai vàng phục hồi, lấy lại sức và cho mùa hoa nở rộ trong những ngày Tết Nguyên đán năm sau.

Theo các nghệ nhân cũng như nhà vườn chuyên canh, mai vàng sau chưng tết thường sẽ bị tàn, mất sức, sinh trưởng kém do đã tập trung nhựa cây để nuôi hoa trước tết. Chính vì vậy, sau khi chưng tết đòi hỏi người trồng, người chơi mai phải quan tâm, chăm sóc, bù đắp chất dinh dưỡng để cây sinh trưởng bình thường trở lại, làm nền tảng cho mùa hoa tết năm sau.

Chú Ba Nam chăm sóc mai vàng sau tết (cắt hết bông và tỉa cành).

Với gần 30 năm gắn bó với cây mai vàng, chú Lê Hoàng Nam hay còn gọi là chú Ba Nam (phường 10, TP. Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang) chuyên mua, bán mai vàng, đã sưu tầm và sở hữu trên 100 gốc mai lớn nhỏ, trong đó có nhiều cây có tuổi đời cả trăm năm tuổi. Tết Tân Sửu vừa qua, đa số các gốc mai trong vườn nhà chú đều cho hoa nở đều cây và đúng vào dịp tết. Theo chú Ba Nam, bí quyết để có những gốc mai vàng ra hoa đẹp như thế là do chú biết cách chăm sóc theo từng thời điểm phát triển của cây mai.

Chú Ba Nam chia sẻ: “Chưng cây mai vàng ngày tết với ý nghĩa mang may mắn vào nhà. Theo đó, việc chăm sóc mai sau tết là yếu tố quyết định cho mùa ra hoa năm sau. Tuy nhiên, sau tết không phải ai cũng quan tâm đến việc chăm sóc cây mai nhà mình. Mai vàng chưng trong những ngày Tết cổ truyền dân tộc thông thường có 3 loại gồm mai vô chậu chưng trong nhà, mai vô chậu chưng ngoài sân và mai trồng dưới đất. Theo những người trồng mai vàng lâu năm thì mỗi loại mai sẽ có một phương pháp chăm sóc riêng nhưng vẫn theo lý thuyết chung là phải chăm sóc mai vàng sau tết, để có mùa hoa ưng ý cho tết năm sau”.

Chú Ba Nam thay mụn dừa và tro trấu cho những chậu mai vàng vừa chưng tết.

Hiện nay, một số người dân sau khi mua mai về chưng tết thường tiếc không cắt hoa, để cho hoa tàn hết rồi tự rụng, nhưng theo kinh nghiệm của nhiều người trồng mai lâu năm thì đây chính là nguyên nhân khiến cây mai bị mất sức, ảnh hưởng quá trình sinh trưởng cho cả năm sau.

Vì thế, chú Ba Nam khuyến cáo: “Cây mai sau khi chưng tết phải cắt hết hoa, tỉa cành để tạo ra thêm nhiều nhánh mới, giúp cây có thêm nhiều chồi và nụ cho đợt hoa tết năm sau. Công đoạn thứ hai là thay đất cho cây. Gọi là thay đất nhưng thật sự là không nên trồng cây mai bằng đất mà phải bằng tro trấu và mụn dừa, rồi ủ rơm đậy gốc để cây mai hồi phục lại bộ rễ; đồng thời, bón phân làm cho bộ rễ tĩnh lại sau khi ra hoa; dùng vòi nước rửa sạch cây mai hay còn gọi là tắm mai. Đến tháng 5, khi cây đã đủ lá thì bắt đầu bón phân cho cây ra mầm, làm hoa, nuôi nụ đến tháng 10 âm lịch…”.

Chú Ba Nam tiến hành cắt hết hoa và tỉa cành, chăm sóc mai vàng sau tết.

Do tính chất của việc chăm sóc mai vàng sau tết đòi hỏi người trồng khá nhiều công sức với thời gian dài, nên khoảng 10 năm trở lại đây tại TP. Mỹ Tho và một số địa phương khác trong tỉnh Tiền Giang công việc chăm sóc mai vàng sau tết trở thành một nghề làm thuê. Chú Ba Nam cho biết, thời điểm này, chú đang nhận chăm sóc mai thuê với số lượng gần vài chục gốc, ít hơn nhiều so với những năm trước đây và tùy theo độ lớn nhỏ của cây mà giá chăm sóc cũng khác nhau.

Dù chỉ mới gắn bó hơn 10 năm với cây mai nhưng anh Phạm Lưu Giang (xã Tân Hội Đông, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang) đã sở hữu gần 1.000 gốc mai vàng trong vườn."Việc chăm mai sau tết rất cần sự tỉ mỉ và có tình yêu với hoa thực sự mới làm được. Vụ mai tết cho năm sau đã bắt đầu từ thời điểm này. Chăm sóc mai vàng ngoài áp dụng đúng biện pháp, kỹ thuật, đòi hỏi phải có đôi tay khéo léo và cái tâm với cây" - anh Giang chia sẻ.

Anh Giang hiện sở hữu gần 1.000 gốc mai vàng lớn nhỏ.

Có thể nói, chăm sóc mai vàng sau tết là rất quan trọng, là điều kiện tiên quyết giúp cho cây mai tích lũy chất dinh dưỡng, tiếp tục sống khỏe và phát triển để tạo nụ cho những hoa thật đẹp vào tết năm sau. Tuy nhiên, công việc này đòi hỏi người trồng mai, người chơi mai phải có phương pháp đúng đắn để có cách chăm sóc phù hợp cho từng loại cây mai chưng tết.

Chủ tịch Hội Sinh vật cảnh tỉnh Tiền Giang Phạm Văn Chính cho rằng, có thể nói đối với người dân Nam bộ thì thấy mai nở là thấy tết. Vì thế, việc chăm sóc mai vàng sau tết đòi hỏi phải kỹ càng, công phu để có những cây mai vàng ưng ý chưng trong nhà, ngoài sân vào dịp tết…

LÊ PHƯƠNG