Kỳ cuối: Đưa tinh thần yêu nước vào tâm hồn giới trẻ

Để lịch sử chạm đến trái tim giới trẻ

Anh Phùng Quang Trung - Trưởng nhóm Skyline tặng ảnh cho thân nhân liệt sĩ. Ảnh: NVCC

Sức sống của tinh thần cách mạng trong đời sống đương đại

Em Đỗ Hiểu Phương - sinh viên Trường Đại học Công đoàn cho biết: “Em rất yêu thích lịch sử. Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9, em đã có cơ hội được xem nhiều “concert quốc gia” như “Tổ quốc trong tim”; “Dưới cờ vinh quang”, “Hà Nội - Từ mùa Thu lịch sử năm 1945”, “Tự hào là người Việt Nam”, “80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”,… Em cũng đã đi xem phim điện ảnh “Mưa đỏ” và rất xúc động, khâm phục, biết ơn sự hy sinh to lớn của thế hệ cha ông.

Em nhận thấy văn hóa nghệ thuật có vai trò quan trọng trong việc tác động đến tình cảm, nhận thức và hành động của giới trẻ. Em có động lực tìm hiểu nhiều hơn về lịch sử đất nước, không chỉ gói gọn những kiến thức trong sách giáo khoa mà rộng hơn, là tình hình phát triển của đất nước, những đường lối, chủ trương mang tính thời đại, bước ngoặt để đất nước vươn mình. Em thấy bản thân được truyền cảm hứng mạnh mẽ, như có ai đó thúc giục mình cần phải cố gắng nhiều hơn nữa để làm những việc có ích, đóng góp cho sự phát triển của đất nước. Hy vọng thời gian tới, chúng ta sẽ có nhiều chương trình âm nhạc, bộ phim tạo hiệu ứng mạnh mẽ như thời gian vừa qua”.

Thời gian qua, nhiều cơ quan, đơn vị đã tổ chức cho học sinh, nhân viên, người lao động đi xem các bộ phim lịch sử, chiến tranh. Điều đó cho thấy sức mạnh của điện ảnh trong việc chuyển tải thông điệp về tình yêu quê hương, đất nước, lịch sử dân tộc.

PGS.TS Đỗ Lệnh Hùng Tú - Chủ tịch Hội Điện ảnh Việt Nam cho rằng, những cơn sốt do dòng phim lịch sử tạo ra thời gian qua là minh chứng cho thấy khán giả không thờ ơ với phim lịch sử mà cốt yếu là phải có được những bộ phim hay. Theo Chủ tịch Hội Điện ảnh Việt Nam, Việt Nam nên đầu tư nhiều hơn cho sáng tác kịch bản và làm phim đề tài lịch sử, bởi chúng ta đang thiếu nhiều tác phẩm chất lượng ở mảng này.

“Lịch sử dân tộc có rất nhiều câu chuyện vừa hấp dẫn vừa phong phú, rất cần thiết được thể hiện qua phim ảnh để các thế hệ, đặc biệt là thế hệ trẻ hiểu biết sâu sắc hơn về lịch sử nước nhà” - PGS.TS Đỗ Lệnh Hùng Tú nêu quan điểm.

PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội chia sẻ, trong guồng xoáy hội nhập quốc tế và cách mạng công nghệ, tinh thần Cách mạng tháng Tám 1945 càng cần được gìn giữ như ngọn lửa dẫn đường cho dân tộc bước vào thời đại mới. Giữ lửa không có nghĩa là bảo thủ, mà là phát huy tinh thần khởi nguyên dấn thân, đổi mới, đặt con người làm trung tâm và coi văn hóa là nền tảng phát triển.

Theo PGS.TS Bùi Hoài Sơn, những hình ảnh đẹp như nghệ sĩ dân gian đưa ca trù lên YouTube, những bạn trẻ dẫn tour di sản miễn phí bằng tiếng Anh, nhà thiết kế trình diễn áo dài trên sàn catwalk quốc tế, nhóm khởi nghiệp số hóa trò chơi dân gian bằng công nghệ AI…, chính là minh chứng sống động cho sức sống của tinh thần Cách mạng tháng Tám trong đời sống đương đại.

Khi theo dõi những chương trình âm nhạc chất lượng kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9 thời gian qua, PGS.TS Bùi Hoài Sơn cho rằng, đó như tiếng gọi của Tổ quốc vọng về qua chiều dài lịch sử, nhắc mỗi người khắc ghi rằng mình cần có trách nhiệm với mảnh đất quê hương. Theo ông, khi âm nhạc trở thành nhịp cầu cảm xúc, dẫn dắt khán giả đến với những giá trị lớn lao của đất nước một cách tự nhiên sẽ tạo nên trải nghiệm trọn vẹn cho người xem. Và đây cũng là cách làm “mềm hóa” những nội dung chính luận, đưa tinh thần yêu nước đi vào đời sống, đặc biệt là trong tâm hồn giới trẻ một cách đầy cảm hứng và thuyết phục.

Truyền tải lịch sử sống động

Anh Nguyễn Minh Triết - Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Trung ương Hội Sinh viên Việt Nam cho biết, thời gian qua, nhiều bạn trẻ rất sáng tạo trong học tập, lao động trong đó có sự lan tỏa về lịch sử, văn hóa của dân tộc bằng cách tạo kênh có nội dung về văn hóa, lịch sử.

Nhóm bạn trẻ Skyline, phục dựng ảnh liệt sĩ trao tặng các gia đình liệt sĩ là những việc làm hết sức có nghĩa của thanh niên. Được biết Skyline đã phục dựng được hơn 6.000 bức ảnh của các Anh hùng, Liệt sĩ để trao tặng gia đình họ. Hay như đội ngũ truyền thông của quần thể di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám, gồm các bạn trẻ đang cùng nhau có những ý tưởng mới mẻ, độc đáo làm mới các địa điểm, khu di tích của TP Hà Nội.

Anh Nguyễn Minh Triết nhấn mạnh, nội dung lịch sử không khô khan, điều quan trọng là làm sao việc truyền tải lịch sử sống động và phù hợp với các tiếp cận của giới trẻ. Với định hướng của Trung ương Đoàn luôn mong muốn đồng hành với các bạn trẻ để giáo dục lịch sử một cách phù hợp với giới trẻ.

Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn Bùi Quang Huy cho biết, yếu tố trung tâm là con người, vì con người vừa là yếu tố tạo ra giá trị văn hóa, vừa là yếu tố thụ hưởng các giá trị văn hóa nên tổ chức Đoàn trước tiên cần tổ chức các hoạt động nhằm tuyên truyền các giá trị văn hóa lịch sử, truyền thống đối với tất cả bạn trẻ.

Đồng thời, tổ chức Đoàn cần tổ chức được các sân chơi, cuộc thi để người trẻ có cơ hội sản xuất, giới thiệu quảng bá các sản phẩm văn hóa, lịch sử do mình sáng tạo. Bên cạnh đó, cần kết hợp nhuần nhuyễn giữa công nghệ và ý tưởng sáng tạo với sự hiểu biết lịch sử văn hóa của người trẻ. Điều này đặt ra yêu cầu đối với tổ chức Đoàn, đó là vừa nâng cao năng lực số, năng lực công nghệ cho người trẻ vừa nâng cao kiến thức, hiểu biết về lịch sử văn hóa truyền thống cho các bạn trẻ.

Chị Nguyễn Phạm Duy Trang - Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Hội đồng Đội Trung ương bày tỏ lo ngại: “Những người có công, các nhân chứng lịch sử đang ngày một già đi. Mỗi ký ức phai mờ, mỗi câu chuyện không kịp kể là một phần lịch sử sống động của dân tộc sẽ vĩnh viễn chìm vào quên lãng". Câu hỏi được đặt ra không chỉ cho các cán bộ Đoàn mà cho từng người trẻ: "Liệu mỗi chúng ta có cam lòng để những ký ức hào hùng ấy phai mờ theo năm tháng? Liệu thế hệ trẻ hôm nay có chấp nhận để tương lai không còn biết đến quá khứ oanh liệt của cha ông?. Câu trả lời dứt khoát là không”.

Chị Nguyễn Phạm Duy Trang nhấn mạnh, đây không phải là một hoạt động phong trào, mà "thực sự là mệnh lệnh từ trái tim của mỗi người trẻ chúng ta". Sứ mệnh của đề án "Câu chuyện thời hoa lửa" là biến mỗi đoàn viên, thanh niên trở thành một người chép sử của thời đại số, dùng nhiệt huyết, trí tuệ và công nghệ để giữ cho ngọn lửa thiêng của quá khứ mãi trường tồn. Nhiệm vụ cấp bách phải rà soát, tiếp cận và lắng nghe các nhân chứng lịch sử. Các cấp cán bộ Đoàn không chỉ dừng lại ở việc lập danh sách, mà phải chủ động phối hợp với các bảo tàng, cơ quan truyền thông, hội khoa học lịch sử để tập hợp lại kho tư liệu quý giá hiện có. Nếu không làm nhanh những tư liệu quý sẽ bị mất đi. Câu chuyện không chỉ đến từ các Mẹ Việt Nam Anh hùng, các cựu chiến binh, mà còn từ chính con cháu của họ - những người lớn lên trong gia đình giàu truyền thống, mang trong mình những câu chuyện kể của ông bà, của cha mẹ.

PGS.TS Phạm Mạnh Hà (Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội) cho rằng, cần khuyến khích giới trẻ tham gia các hoạt động quảng bá lịch sử bằng cách tổ chức nhiều chương trình, sự kiện, cuộc thi, đồng thời hỗ trợ giới trẻ ứng dụng công nghệ để bảo tồn những giá trị truyền thống của dân tộc.

Mạng xã hội nếu được sử dụng đúng cách cũng sẽ là công cụ mạnh mẽ để giới trẻ lan tỏa lòng yêu nước, hình thành cộng đồng có ý thức lịch sử. Điều quan trọng là giới trẻ cần được định hướng và hỗ trợ từ các tổ chức, cơ quan chức năng để các hoạt động đi đúng hướng, mang lại những giá trị tích cực cho xã hội.

Cùng với đó, người trẻ cần có tinh thần trách nhiệm cao, dám nghĩ, dám làm, sẵn sàng vượt khó. Từ những trào lưu nhỏ trên mạng xã hội đến những dự án lớn, những người trẻ gắn bó với công việc đó đang từng ngày góp phần xây dựng hình ảnh đất nước Việt Nam giàu bản sắc và sáng tạo.

Hồng Giang