Kỳ cuối: Xử lý nghiêm để răn đe, phòng ngừa

Trước tình hình tội phạm về ma túy diễn biến phức tạp, có chiều hướng gia tăng cả về quy mô, tính chất mức độ nghiêm trọng, thời gian qua, Tòa án nhân dân hai cấp tích cực phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng đẩy mạnh xét xử các vụ án về ma túy, góp phần đấu tranh có hiệu quả với loại tội phạm này, giữ gìn trật tự an toàn xã hội.

Một phiên tòa xét xử vụ án hình sự về ma túy theo hình thức trực tuyến của TAND TP.Tây Ninh,

“Ngõ cụt” của tương lai

Nhiều trường hợp sử dụng ma túy chỉ vì những lần bạn bè rủ rê, lời mời chơi thử hay hiếu kỳ nhất thời… Sau đó, vì muốn có ma túy sử dụng, họ bất chấp việc phạm pháp và phải trả giá bằng những tháng ngày trong tù. Mặc dù đã có gia đình, đầy đủ sức khỏe, trình độ học vấn nhưng C.T.P.T (sinh năm 1980, ngụ phường 1, TP.Tây Ninh) lại lao vào lối sống buông thả để nghiện ma túy và mất cả tương lai.

Vào lúc 9 giờ 15 phút, ngày 20.2.2024, sau khi mua ma túy của một người không rõ lai lịch, T đến khu vực khu phố 4, phường 1, bị lực lượng Công an bắt quả tang tàng trữ trái phép 0,5404g ma túy, loại heroin. Tại phiên tòa, T khai nhận đã nghiện ma túy từ năm 2000. Do nghiện ma túy mà bản thân T đã đánh mất tất cả, từ gia đình đến sức khỏe, danh dự, uy tín. Với hành vi trên, T đã bị TAND TP. Tây Ninh tuyên phạt 1 năm 6 tháng tù về tội tàng trữ trái phép chất ma túy.

Nghiện ma túy từ năm 31 tuổi, đến nay, anh N.T.Q (ngụ phường Ninh Sơn, TP. Tây Ninh) đã có hơn 7 năm sử dụng ma túy. Anh Q cho biết, trước đây, cuộc sống của anh cũng bình yên và hạnh phúc nhưng vì một phút không kiềm chế bản thân, anh đã sa ngã vào con đường nghiện ngập. Từ chỗ nửa tháng chỉ sử dụng vài lần, lâu dần mỗi ngày nếu không có ma túy là anh cảm thấy khó chịu. Mọi chuyện cứ thế tiếp diễn cho đến ngày Q tàng trữ trái phép chất ma túy tại nhà để sử dụng thì bị lực lượng Công an bắt quả tang cùng tang vật. Tại phiên tòa, Q cho biết, khi dính vào rồi mới thấy tác hại ghê gớm của ma túy. Suốt ngày Q không thể làm được gì, chỉ nghĩ cách để có ma túy sử dụng, nếu không có tiền, Q đi làm hay vay mượn để mua ma túy. Q phải chi 300.000 đồng cho 1 lần sử dụng ma túy. “Tôi đã tự hủy hoại tương lai của mình bằng những năm tháng trong tù. Tôi hối hận lắm!” - Q chia sẻ.

Với “thâm niên” hơn 13 năm sử dụng ma túy, P.M.G (sinh năm 1983, ngụ TP. Tây Ninh) đã 1 lần đi cai nghiện bắt buộc, 1 lần vào tù vì tội tàng trữ trái phép chất ma túy. Cứ tưởng sau khi ra tù, G sẽ chí thú làm ăn, ổn định cuộc sống nhưng G tiếp tục sử dụng ma túy lại từ tháng 3.2024. Vào lúc 10 giờ 15 phút, ngày 5.3.2024, Công an phường 3, TP. Tây Ninh kiểm tra một căn nhà trên đường 30.4, khu phố 4, phát hiện G tàng trữ trái phép 0,4393g ma túy loại Methamphetamine để sử dụng nên lập biên bản bắt người phạm tội quả tang. “Tôi chơi ma túy chỉ vì bản thân ham muốn. Đến khi bị lực lượng Công an bắt, đưa vào nhà tạm giữ, tôi mới nhận ra mình đã đi sai đường. Bản án 1 năm 6 tháng tù tuy không dài nhưng cũng không ngắn, đủ để tôi nhận ra lỗi lầm của mình. Tôi hy vọng có thể chấp hành án xong sớm để làm lại từ đầu, lo cho gia đình và là công dân có ích cho xã hội” - G nói.

Tăng cường xét xử trực tuyến, lưu động

Từ ngày 1.10.2023 - 31.5.2024, TAND hai cấp thụ lý 246 vụ án liên quan tới tội phạm ma túy với 466 bị cáo, qua đó đã giải quyết 198 vụ/370 bị cáo (tuyên tử hình 15 bị cáo, tù chung thân 7 bị cáo, tù từ 15 - 20 năm là 21 bị cáo). Bà Phạm Thị Thanh Giang- Chánh tòa Hình sự TAND tỉnh cho biết, chất lượng giải quyết án liên quan đến tội phạm về ma túy ngày càng nâng cao, không có án tồn đọng và quá hạn luật định. Việc xét xử tội phạm này về cơ bản đã bảo đảm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. Nhiều vụ án nghiêm trọng được TAND tỉnh phối hợp chặt chẽ với cơ quan điều tra, Viện KSND tỉnh khẩn trương đưa ra xét xử công khai, nghiêm minh. Các hình phạt áp dụng đối với người phạm tội nghiêm khắc, đúng mức, được dư luận nhân dân đồng tình. Tòa án các cấp tổ chức nhiều phiên tòa lưu động xét xử vụ án điểm để tuyên truyền giáo dục pháp luật cho mọi người.

Qua xét xử, nhóm tội phạm về ma túy chiếm tỷ lệ cao trong các loại án hình sự. Trong đó, xét xử nhiều nhất là tội tàng trữ và tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy. Phương thức, thủ đoạn của tội phạm này không ngừng thay đổi, ngày càng tinh vi, xảo quyệt. Các đối tượng mua ma túy từ TP. Hồ Chí Minh về chia nhỏ rồi bán lại cho các đối tượng nghiện để kiếm lời. Có trường hợp đối tượng tổ chức “bao nuôi” các người nghiện ma túy nhằm mục đích để họ tìm kiếm những người nghiện khác bán ma túy cho chúng để lấy lời. Các chất ma túy được phát hiện và thu giữ chủ yếu là Heroin, Methamphetamine, Ketamin, MDMA.

Các đối tượng ngụy trang, cất giấu ma túy trong các vali quần áo, thùng hàng hóa ký gửi theo xe khách hoạt động xuyên quốc gia tuyến Phnom Penh - TP. Hồ Chí Minh (Việt Nam) đi qua thành phố Bavet về Cửa khẩu quốc tế Mộc Bài (Tây Ninh), sau đó đi TP. Hồ Chí Minh tiêu thụ. Ngoài ra, các đối tượng còn hình thành điểm tập kết tại các casino ở thành phố Bavet, giáp ranh Cửa khẩu Mộc Bài để vận chuyển ma túy đến nơi tiêu thụ. Sau đó, chúng cất giấu ma túy vào trong người hoặc cốp xe, lợi dụng các đường mòn, lối mở vận chuyển ma túy vào Tây Ninh.

Hiện nay, công tác xét xử án ma túy gặp không ít khó khăn. Khi xét xử, một số bị cáo nghiện ma túy nặng nên xuất hiện “ảo giác”, không bảo đảm điều kiện sức khỏe gây ảnh hưởng cho việc tổ chức phiên tòa. Có trường hợp khi ra tòa, bị cáo phản cung hoặc xuất hiện tình tiết mới gây kéo dài thời gian giải quyết án (chủ yếu tập trung ở những án mức tử hình).

Một thẩm phán TAND TP. Tây Ninh cho biết, tại các phiên tòa, bên cạnh việc phân tích những thủ đoạn của tội phạm ma túy, làm rõ nguyên nhân, điều kiện phát sinh hành vi phạm tội, thông qua việc xét hỏi, Hội đồng xét xử còn nêu ra những hiểm họa của ma túy đối với con người và xã hội. Bên cạnh đó, Hội đồng xét xử còn tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về phòng, chống ma túy giúp cho cả bị cáo và người tham dự phiên tòa hiểu rõ hơn các thủ đoạn của loại tội phạm này để người dân nêu cao cảnh giác; tích cực đấu tranh, phòng ngừa ma túy.

Để nâng cao hiệu quả giải quyết án về ma túy, TAND tỉnh yêu cầu Tòa án cấp huyện, các phòng thuộc TAND tỉnh chủ động phối hợp với VKS cùng cấp, nhà tạm giữ, trại tạm giam, Cơ quan Cảnh sát thi hành án hình sự và Cơ quan Cảnh sát điều tra tổ chức xét xử trực tuyến nếu đủ điều kiện. Đối với các vụ án hình sự sơ thẩm, phúc thẩm đã thụ lý, các Tòa án cần tích cực nghiên cứu, phối hợp với cơ quan VKS cùng cấp lên lịch xét xử, trao đổi những vướng mắc; phối hợp chính quyền địa phương tổ chức xét xử lưu động để bảo đảm tính răn đe, trấn áp tội phạm. Tòa án cấp huyện phối hợp với các trung tâm quản lý người nghiện tổ chức phiên họp xem xét, giải quyết các hồ sơ đủ điều kiện để đưa người nghiện vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.

Thiên Di