Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV:Dấu ấn lịch sử của lập pháp

Đây là kỳ họp thường lệ cuối cùng của nhiệm kỳ, với khối lượng công việc đồ sộ được hoàn thành đã đưa kỳ họp này đi vào lịch sử lập pháp Việt Nam. Nó thể hiện quyết tâm chính trị cao độ trong việc tháo gỡ điểm nghẽn thể chế, mở đường cho những đột phá phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV đã kết thúc với việc lập kỷ lục lập pháp

Kỷ lục lập pháp - 51 Luật được thông qua, khơi thông nguồn lực phát triển.

Kỳ họp thứ 10 đã thông qua 51 Luật và 8 Nghị quyết quy phạm pháp luật. Một con số chưa từng có tại một kỳ họp Quốc hội. Đây là minh chứng rõ rệt nhất cho tinh thần cải cách thể chế quyết liệt của Quốc hội khóa XV, nhằm kiến tạo hành lang pháp lý đồng bộ, tạo không gian phát triển cho các lĩnh vực kinh tế – xã hội then chốt.

Ưu tiên tối đa cho nguồn nhân lực chất lượng cao và đột phá công nghệ. Nhận thức rõ tầm quan trọng của nguồn lực con người và khoa học - công nghệ trong kỷ nguyên mới, Quốc hội đã tập trung ban hành các đạo luật nhằm thúc đẩy hai lĩnh vực này. Hàng loạt luật quan trọng như Luật Giáo dục đại học, Luật Giáo dục nghề nghiệp cùng các luật định hình tương lai như Luật Chuyển đổi số, Luật Trí tuệ nhân tạo, Luật Công nghệ cao đã được thông qua.

Với 90,70% đại biểu tán thành, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật AI, đưa Việt Nam trở thành một trong số ít quốc gia có đạo luật riêng về AI - Ảnh: Quochoi.vn

Những quyết sách này đặt nền móng vững chắc cho việc phát triển hệ thống giáo dục mở, hiện đại, đồng thời biến đổi mới sáng tạo trở thành động lực chủ yếu của tăng trưởng kinh tế.

Mở rộng không gian phát triển bằng cơ chế đặc thù và giải phóng nguồn lực đất đai. Với Tinh thần tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn được thể hiện rõ nét qua việc ban hành Nghị quyết quy định về một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn trong tổ chức thi hành Luật Đất đai.

Cùng với đó, việc mở rộng áp dụng cơ chế đặc thù để xử lý các vấn đề về đất đai trong kết luận thanh tra, bản án trên phạm vi cả nước cho thấy quyết tâm chính trị nhằm giải tỏa những nút thắt kéo dài, khơi thông nguồn lực đất đai phục vụ phát triển. Đồng thời, việc thông qua các Nghị quyết sửa đổi, bổ sung cơ chế đặc thù cho Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, và Thủ đô Hà Nội tiếp tục khẳng định chủ trương phân cấp, trao quyền chủ động để các đô thị lớn trở thành đầu tàu kinh tế.

Quyết định các vấn đề chiến lược, đặt nền móng cho tương lai

Bên cạnh công tác lập pháp, Quốc hội đã xem xét và quyết định nhiều vấn đề trọng đại, mang tính chiến lược, định hình con đường phát triển trong trung và dài hạn.

Phê duyệt các Chương trình Mục tiêu quốc gia vì sự phát triển bền vững của người dân. Quốc hội đã phê duyệt chủ trương đầu tư cho 03 Chương trình Mục tiêu quốc gia quan trọng giai đoạn 2026-2035, bao gồm: Chương trình về Nông thôn mới và giảm nghèo bền vững, Chương trình về Chăm sóc sức khỏe và dân số và Chương trình về Hiện đại hóa giáo dục.

Những quyết sách này thể hiện sự quan tâm sâu sắc, nhất quán đối với mục tiêu phát triển toàn diện, bền vững, luôn lấy con người làm trung tâm.

Đẩy mạnh đầu tư hạ tầng thông qua các dự án trọng điểm quốc gia. Các dự án hạ tầng lớn mang tính kết nối và đột phá đã được thông qua, bao gồm việc đầu tư Cảng hàng không quốc tế Gia Bình, Đường bộ cao tốc Vinh - Thanh Thủy. Đặc biệt, quyết định tách giải phóng mặt bằng đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam thành dự án độc lập là giải pháp đột phá nhằm đẩy nhanh tiến độ triển khai công trình thế kỷ này, tạo động lực mạnh mẽ cho kinh tế cả nước.

Hoàn thiện bộ máy quản trị quốc gia và tăng cường giám sát. Kỳ họp đã tiến hành công tác nhân sự cấp cao kịp thời, bổ sung số lượng Phó Thủ tướng Chính phủ và Phó Chủ tịch Quốc hội, nhằm nâng cao năng lực quản trị. Công tác tổng kết nhiệm kỳ và giám sát chuyên đề về chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường được thực hiện nghiêm túc, là cơ sở để Quốc hội ban hành Nghị quyết yêu cầu Chính phủ tập trung các giải pháp đột phá, nhằm cải thiện chất lượng môi trường và đảm bảo an ninh môi trường.

Những thách thức cần quan tâm sau kỳ họp

Mặc dù Kỳ họp thứ 10 là một thành công lớn, nhưng sự gia tăng kỷ lục về số lượng luật, nghị quyết cũng đồng thời đặt ra những thách thức không nhỏ trong quá trình đưa các quyết sách vào cuộc sống.

Áp lực biến thể chế thành hiện thực. Thách thức lớn nhất hiện hữu chính là làm thế nào để các Luật và Nghị quyết đi vào cuộc sống một cách nhanh chóng và hiệu quả. Việc Chính phủ và các Bộ, ngành phải kịp thời ban hành một khối lượng khổng lồ các văn bản hướng dẫn dưới luật (Nghị định, Thông tư) trong thời gian ngắn là một gánh nặng lớn. Nếu việc này bị chậm trễ hoặc chất lượng văn bản hướng dẫn không cao, tính đồng bộ và hiệu lực của Luật sẽ bị ảnh hưởng, gây khó khăn cho việc triển khai ở cấp cơ sở.

Duy trì đà tăng trưởng và giải ngân vốn đầu tư. Các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2026 vẫn phải đối mặt với nhiều biến động khó lường. Vấn đề nan giải về giải ngân vốn đầu tư công, đặc biệt cho các dự án lớn, và khả năng hấp thụ vốn đầu tư xã hội vẫn là những điểm cần có giải pháp quản lý, điều hành kiên quyết hơn. Việc kéo dài thời gian giải ngân vốn Chương trình mục tiêu quốc gia đến hết năm 2026 cũng là lời nhắc nhở về sự cần thiết phải đẩy nhanh hơn nữa tốc độ thực hiện các chương trình này.

Tiếp tục hoàn thiện lập pháp và đấu tranh phòng chống tiêu cực. Vẫn còn 12 dự án luật quan trọng đã được cho ý kiến lần đầu cần tiếp tục được nghiên cứu, chỉnh lý để đảm bảo chất lượng, tính khả thi. Song song với đó, công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực phải tiếp tục đi vào chiều sâu, giám sát chặt chẽ việc áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù mới để đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, củng cố niềm tin của nhân dân.

Kỳ họp thứ 10 đã hoàn thành xuất sắc vai trò lịch sử của mình, tạo ra một khung pháp lý và định hướng chiến lược mạnh mẽ cho đất nước. Từ đây, sự thành công sẽ phụ thuộc vào hành động của Chính phủ, sự đồng lòng của các cấp, các ngành và sự giám sát chặt chẽ của cử tri để mọi quyết sách đi vào cuộc sống, phục vụ mục tiêu phát triển bền vững, lấy hạnh phúc của nhân dân làm trọng tâm.

Nam Phong