Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV: Bảo đảm tính khả thi, minh bạch trong quản lý nhà nước về giá

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Giá (sửa đổi).

Đối với Quỹ bình ổn giá xăng, dầu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, trong điều kiện hiện nay nên duy trì quỹ; đồng thời đề nghị cần đổi mới trong quản lý, điều hành giá mặt hàng xăng, dầu; đề cao tính công khai, minh bạch về thực trạng nguồn, việc sử dụng quỹ, nâng cao tính kịp thời, hiệu quả trong điều hành, đồng thời đánh giá kỹ việc thực hiện Nghị định 95/2021/NĐ-CP; sớm đưa giá xăng, dầu của Việt Nam hoàn toàn vận hành theo quy luật thị trường.

Về dịch vụ vận chuyển hành khách hàng không nội địa, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, việc giữ quy định về giá trần và bỏ quy định về giá sàn đối với dịch vụ vận chuyển hành khách hàng không nội địa là cần thiết. Đối với “mức giá 0 đồng”, thực chất, không có loại vé máy bay này vì Thông tư 17/2019/TT-BGTVT quy định rõ nguyên tắc định giá vé cho 1 vé máy bay, theo đó phải bao gồm các khoản thuế, phí theo quy định. “Mức giá 0 đồng” là chưa gồm thuế, phí và thực tế người tiêu dùng vẫn phải chi trả một khoản tiền nhất định.

Tại cuộc họp, việc bỏ giá trần, giá sàn đối với vé máy bay hay giữ giá trần vé máy bay được các đại biểu Quốc hội tranh luận. Đại biểu Quốc hội Tạ Văn Hạ (Quảng Nam) đề xuất bỏ giá trần, giá sàn đối với vé máy bay nội địa để tạo sự cạnh tranh lành mạnh giữa các loại hình vận tải khác như vận tải đường bộ, đường sắt; đồng thời, đảm bảo các cam kết quốc tế mà Việt Nam tham gia.

Đại biểu cho rằng, vận tải hàng không không phải là dịch vụ thiết yếu, bởi hiện nay, tỷ trọng vận tải hàng không nội địa thấp hơn nhiều so với vận tải đường bộ. Về thực tiễn, giá nhiên liệu đã gây sức ép đối với các hãng hàng không làm tổng chi phí tăng cao, đặc biệt trong năm 2022. Do đó, vấn đề giá vé máy bay cao trong giai đoạn cao điểm phản ánh đúng quy định thị trường và quy luật cung cầu.

Trong khi đó, đại biểu Nguyễn Thành Nam (Phú Thọ) đồng ý với quan điểm giữ giá trần vé máy bay để bảo vệ lợi ích của người tiêu dùng, nhất là người có thu nhập thấp được tiếp cận dịch vụ hàng không. Đại biểu đề nghị, dự thảo luật cần quy định rõ, chỉ dịch vụ vận chuyển hành khách hàng không nội địa hạng phổ thông thuộc danh mục dịch vụ do Nhà nước định giá. Còn hạng thương gia, phổ thông đặc biệt, doanh nghiệp tự định giá theo cơ chế thị trường, để bảo đảm cạnh tranh lành mạnh, cung cấp dịch vụ ngày càng tốt hơn, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của người dân.

Giải trình, làm rõ vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, việc giữ giá trần của hàng không nội địa nhằm bảo vệ lợi ích người tiêu dùng, người thu nhập thấp có cơ hội tiếp cận các dịch vụ hàng không nội địa và giảm chi phí xã hội, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội. Việc quy định giá trần của hàng không nội địa nhằm đảm bảo vai trò quản lý của nhà nước.

Về giá sàn, qua tham khảo kinh nghiệm quốc tế, nhiều nước trên thế giới đã bỏ giá sàn. Các hãng hàng không có dải giá rất rộng cho nhiều loại chuyến bay, hạng vé, cơ quan soạn thảo thống nhất bỏ giá sàn với dịch vụ này.

Về giá sách giáo khoa,Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, sau khi báo cáo Ủy ban Tài chính Ngân sách, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan đều đồng thuận là bỏ quy định giá sàn sách giáo khoa, chỉ quy định giá trần để đảm bảo quyền lợi của người mua sách.

DIỆP TRƯƠNG