Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV: Xem xét thời điểm hết hiệu lực của các văn bản quy phạm pháp luật cấp huyện

Đại biểu Quốc hội tỉnh Long An Phan Thi Mỹ Dung phát biểu. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Đa số đại biểu Quốc hội tán thành với việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và cho rằng, dự thảo Luật đã quán triệt, bám sát yêu cầu của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư để đề xuất sửa đổi, bổ sung một số quy định nhằm thực hiện chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Đại biểu Phan Thị Mỹ Dung (Long An) cho biết, quy định "văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND cấp huyện hết hiệu lực kể từ ngày 1/3/2027” tại Điều 1 của dự thảo Luật khả năng sẽ phát sinh vướng mắc, chồng chéo khi triển khai thực hiện vì sắp tới sẽ có hàng loạt văn bản quy phạm pháp luật mới được ban hành để sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ nhiều quy định pháp luật liên quan. Các văn bản quy phạm pháp luật của HĐND cấp huyện hiện nay hầu hết là nghị quyết về phân bổ ngân sách, giao biên chế…, và hầu hết là quyết định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức…

Như vậy, khi không tổ chức đơn vị hành chính cấp huyện, thì hầu hết các văn bản quy phạm pháp luật của cấp huyện sẽ không còn giá trị pháp lý. Do đó, việc quy định tất cả các văn bản quy phạm pháp luật của UBND, HĐND cấp huyện duy trì hiệu lực đến ngày 1/3/2027 là chưa phù hợp.

Đại biểu Phan Thị Mỹ Dung đề nghị, văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND cấp huyện hết hiệu lực cùng thời điểm với việc không tổ chức cấp huyện; trừ trường hợp văn bản quy phạm pháp luật của cấp huyện quy định những vấn đề đang triển khai thực hiện cần kéo dài hiệu lực thì sẽ do UBND tỉnh quyết định do cấp huyện trình danh mục văn bản quy phạm pháp luật còn hiệu lực, hoặc có thể do chính cấp huyện công bố.

Theo đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Dương), quy định như dự thảo Luật chỉ xác định hiệu lực nghị quyết của HĐND, quyết định của UBND cấp huyện đối với trường hợp đơn vị hành chính cấp xã mới được hình thành từ những đơn vị hành chính cấp xã cũ thuộc cùng một địa bàn cấp huyện, mà chưa bao gồm trường hợp đơn vị hành chính cấp xã mới được hình thành từ nhiều đơn vị hành chính cấp xã cũ, mà các đơn vị hành chính cấp xã cũ đó lại thuộc 2 hay nhiều địa bàn đơn vị hành chính cấp huyện giáp ranh. Trong trường hợp đó, nếu HĐND, UBND cấp xã mới chưa ban hành văn bản quy phạm mới, thì hiệu lực của các văn bản quy phạm của chính quyền địa phương cấp huyện trước đây được xem xét hiệu lực và áp dụng như thế nào?

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga đề nghị, nghiên cứu bổ sung trường hợp này vào quy định chuyển tiếp, tránh vướng mắc trong quá trình triển khai hoạt động của đơn vị hành chính cấp xã mới.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu. Ảnh: Minh Đức/TTXVN

Phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu, Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết, tại Báo cáo số 461/BC-CP ngày 02/6/2025 của Chính phủ về việc tiếp thu, chỉnh lý và hoàn thiện dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) đã tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội góp ý Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), bổ sung 2 chủ thể phân cấp là HĐND cấp tỉnh và Chủ tịch UBND cấp tỉnh; không quy định việc phân cấp đối với UBND cấp xã.

Do đó, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật dự kiến chỉnh lý bảo đảm đồng bộ với Luật Tổ chức chính quyền địa phương, theo hướng bổ sung thẩm quyền phân cấp của HĐND cấp tỉnh, không quy định phân cấp trong văn bản quy phạm pháp luật của UBND cấp xã; bổ sung thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Chủ tịch UBND cấp tỉnh để phân cấp, thực hiện, nhiệm vụ quyền hạn được phân cấp và biện pháp chỉ đạo, điều hành hoạt động của UBND, phối hợp hoạt động giữa các cơ quan chuyên môn và các cơ quan, tổ chức khác thuộc UBND.

Một số ý kiến đề nghị có quy định liên quan về Cổng Pháp luật quốc gia tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh cho biết: Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc quán triệt Nghị quyết 66 và Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về việc giao Bộ Tư pháp xây dựng Cổng Pháp luật quốc gia với mục tiêu là địa chỉ chính thống, có độ tin cậy cao, phục vụ người dân doanh nghiệp trong tiếp cận chính sách pháp luật, ngày 31/5/2025 vừa qua, Cổng Pháp luật quốc gia chính thức đưa vào vận hành.

“Đây là nỗ lực lớn của Chính phủ, là bước triển khai, cụ thể hóa các chủ trương, chính sách của Đảng, đặc biệt là 4 Nghị quyết của Bộ Chính trị được lãnh đạo Đảng, Nhà nước xác định là “bộ tứ trụ cột”. Tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật dự kiến bổ sung quy định đăng tải dự thảo các văn bản quy phạm pháp luật trên Cổng Pháp luật quốc gia để người dân, doanh nghiệp tiếp cận, tham gia góp ý”, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh cho biết.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định phát biểu. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Phát biểu kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu rõ, các ý kiến phát biểu của đại biểu đều rất thẳng thắn, sôi nổi, có tính xây dựng và trách nhiệm cao, tập trung vào các nội dung trọng tâm của dự thảo Luật. Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ tổng hợp đầy đủ các ý kiến, gửi Chính phủ và các cơ quan nghiên cứu, tiếp thu. Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Bộ Tư pháp phối hợp với Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cùng các cơ quan có liên quan để nghiên cứu, tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật bảo đảm chất lượng cao nhất, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trước khi trình Quốc hội xem xét, thông qua…

Đỗ Bình (TTXVN)