Kỷ nguyên vàng của bitcoin đã bắt đầu?

Đồng tiền điện tử bitcoin. Ảnh: Getty Images/ TTXVN

Bình luận về những biến động trên thị trường tiền điện tử kể từ khi ông Donald Trump đắc cử Tổng thống Mỹ nhiệm kỳ hai, tạp chí Le Point của Pháp cho biết giá bitcoin đã tăng 35%. Đây không phải là điều bất ngờ vì vị Tổng thống tương lai của nước Mỹ đã có nhiều động thái ủng hộ thế giới tiền điện tử trong chiến dịch tranh cử vừa qua.

Giá bitcoin, vốn bắt đầu năm 2024 ở mức 38.000 USD, hiện đang tiệm cận ngưỡng 100.000 USD. Đồng bitcoin đã tăng vọt trong những tuần gần đây phần lớn nhờ "hiệu ứng Donald Trump". Trong chiến dịch tranh cử, ứng cử viên đảng Cộng hòa này đã thu xếp tham dự Hội nghị bitcoin 2024 tại Nashville vào tháng 7/2024 nhằm thu hút sự ủng hộ từ các nhân vật có tiếng nói trong thế giới tiền điện tử - những người đã nằm trong số các nhà tài trợ lớn nhất của ông.

Nếu như vài năm trước, ông Trump đã gọi tiền điện tử là "trò lừa đảo", thì giờ đây, tại thủ phủ của Tennessee, ông lại hứa hẹn thông qua Đạo luật bitcoin để biến Mỹ thành “vùng đất hứa” của tiền điện tử. Ông Trump cũng cam kết sẽ sa thải “kẻ thù không đội trời chung của cộng đồng tiền điện tử”, ông Gary Gensler, Chủ tịch SEC - cơ quan quản lý chứng khoán Mỹ, người đã từng nổi tiếng với nhiều vụ kiện chống lại các “ông lớn” trong lĩnh vực tiền điện tử (Binance, Kraken, Coinbase...).

Lo ngại về sự gia tăng của các vụ tấn công mạng hay rửa tiền, chưa kể đến những vụ phá sản của các sàn giao dịch tiền điện tử Terra hay FTX, ông Gensler mong muốn đạt được mức độ minh bạch trong thế giới tiền điện tử tương đương với nền tảng tài chính truyền thống. Đây là quan điểm không thể chấp nhận được đối với những người ủng hộ loại tiền tệ phi vật lý này. Họ cho rằng sự so sánh là không có cơ sở và đòi hỏi một cơ chế đặc biệt.

Nhiệm kỳ của ông Gensler đáng lẽ kéo dài đến năm 2026, nhưng ông đã chọn từ chức mà không chờ bị Tổng thống đắc cử sa thải. Động thái này khiến các "tín đồ" tiền điện tử vui mừng. Đối với họ, những thay đổi ở vị trí cấp cao này - thậm chí còn có tin đồn về việc bổ nhiệm một người phụ trách tiền điện tử tại Nhà Trắng - chỉ làm cho đà tăng của bitcoin thêm ấn tượng. Không quan trọng liệu sau đó có xảy ra sự sụt giảm hay không, trong những năm gần đây, đồng tiền yêu thích của họ đã chứng minh rõ ràng khả năng phục hồi của mình.

Hiện nay, những dự đoán điên rồ nhất đang lan truyền, táo bạo nhất là việc “nữ hoàng công nghệ” Cathie Wood, người đứng đầu quỹ tiền điện tử Ark, dự đoán bitcoin sẽ đạt 1,5 triệu USD vào năm 2030. Theo bà Wood, việc tạo ra các Quỹ hoán đổi tiền điện tử (ETF) bitcoin giao ngay trong năm nay đã thúc đẩy nhu cầu. Các ETF này cho phép mọi người đầu tư vào tiền điện tử mà không cần sở hữu nó, tạo thuận lợi đáng kể cho việc mở rộng số lượng khách hàng. Trên thực tế, chính các nhà phát hành chứng khoán như Black Rock, Grayscale, Fidelity... phải mua vào đồng bitcoin để tự bảo hiểm, đẩy giá lên cao. Các ETF bitcoin đã đạt được thành công đáng kể: giá trị của chúng đã vượt qua các ETF liên kết với vàng.

Những thành công trên thị trường tiền điện tử khiến các chuyên gia tài chính bối rối. Mặc dù nhìn chung bitcoin với giá trị vốn hóa dưới 2.000 tỷ USD vẫn là một thị trường ngoại vi so với 110.000 tỷ USD của thị trường chứng khoán toàn cầu. Hiện có hai luồng ý kiến về triển vọng của bitcoin. Một số chuyên gia nhận định rằng rất có khả năng bitcoin sẽ có kết thúc trong một vụ sụp đổ giống như bong bóng hoa tulip năm 1635 ở Hà Lan. Nhưng một số người khác lại tin rằng giá bitcoin sẽ tăng liên tục.

Thực tế đến nay cho thấy, bitcoin là một loại tiền tệ chưa được xác định rõ ràng. Năm 2008, người được cho là cha đẻ của loại “tiền ảo” này, ông Satoshi Nakamoto, muốn biến nó thành một đồng tiền hoàn chỉnh (đơn vị tính toán, công cụ giao dịch và bảo toàn giá trị) hoàn toàn độc lập với mọi cơ quan quản lý, mọi ngân hàng trung ương, để người dân có thể tự do trao đổi “chỉ với một cú nhấp chuột”. Một giấc mơ tự do được thực hiện nhờ công nghệ cách mạng chuỗi khối (blockchain) và một thuật toán thiên tài chưa từng bị phát hiện lỗi. Chính điều này đã biến bitcoin thành “vua” của các loại tiền điện tử mã hóa (chiếm 60% thị trường).

Nhưng dự án đó đã bị lệch lạc đáng kể. Nếu bitcoin thay thế các đồng tiền truyền thống, thì điều này sẽ chỉ xảy ra ở các quốc gia bị ảnh hưởng bởi lạm phát hoặc có ít dịch vụ ngân hàng, như Argentina, Nigeria, Venezuela, Thổ Nhĩ Kỳ... Ngoài ra, nó chỉ là một công cụ không có tiện ích thực sự nào khác ngoài đầu cơ. Sự khan hiếm của bitcoin được duy trì một cách nhân tạo, bởi thực tế là sẽ không có quá 21 triệu đơn vị được phát hành - và chúng ta đang gần đến con số đó... Tất cả những điều này không ngăn cản El Salvador công nhận nó là đồng tiền hợp pháp, mặc dù điều đó chẳng giúp cho tình hình kinh tế của nước này sáng sủa hơn.

Nhưng khi Tổng thống đắc cử Trump xem xét việc thành lập một kho dự trữ chiến lược bằng bitcoin. Tin tức này thực sự gây bất ngờ lớn. Kho dự trữ sẽ được hình thành từ các quỹ bị tịch thu bởi hệ thống tư pháp Mỹ và ban đầu có thể được bổ sung 200.000 đơn vị bitcoin, tương đương khoảng 20 tỷ USD. Đây là một bài toán nan giải cho Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và là một điều hoàn toàn "dị giáo" đối với các "bitcoiners" (người chơi bitcoin) chính thống - những người phản đối mọi hình thức can thiệp từ các cơ quan quyền lực. Tuy nhiên, điều "dị giáo" này lại khiến họ vô cùng phấn khích trong những ngày gần đây…

Thu Hà (P/v TTXVN tại Paris)