Kỷ niệm 50 năm Ngày thành lập Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh
Ngày 4/9, Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh tổ chức kỷ niệm 50 năm Ngày thành lập (4/9/1975-4/9/2025).
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Trần Thị Diệu Thúy trao Cờ Truyền thống của Ủy ban nhân dân Thành phố cho đại diện Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh. (Ảnh: Quốc Thanh)
Ngay sau Đại thắng mùa Xuân 1975, thực hiện chủ trương của Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh, “Nhà trưng bày tội ác Mỹ-Ngụy” đã ra đời vào ngày 4/9/1975, đáp ứng kỳ vọng của nhân dân về một tiếng nói tố cáo tội ác chiến tranh xâm lược.
Hành trình phát triển của Bảo tàng được khắc họa qua những lần đổi tên mang tính bước ngoặt, phản ánh sự vận động của đất nước trong bối cảnh mới. Năm 1990, tên gọi được đổi thành “Nhà trưng bày tội ác chiến tranh xâm lược” để mở rộng góc nhìn. Tuy nhiên, bước chuyển mình toàn diện diễn ra vào ngày 4/7/1995, khi tên gọi “Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh” chính thức được xác lập.
Trải qua nửa thế kỷ, Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh đã khẳng định vị thế của một thiết chế văn hóa hàng đầu quốc gia. Sức sống của Bảo tàng được minh chứng qua những con số ấn tượng: vinh dự đón tiếp hàng chục triệu lượt khách, vượt xa mốc 25 triệu lượt vào năm 2025. Ngay cả sau đại dịch Covid-19, Bảo tàng đã phục hồi mạnh mẽ, có ngày đón hơn 10.000 lượt khách, phần lớn là du khách quốc tế, khẳng định sức hấp dẫn vượt qua mọi rào cản ngôn ngữ và văn hóa.
Các đại biểu tham quan trưng bày. (Ảnh: Quốc Thanh)
Nền tảng cho sức hấp dẫn đó là di sản ký ức vô giá với hơn 20.000 tài liệu, hiện vật, phim ảnh, trong đó có nhiều hiện vật quý do các cựu chiến binh, nhà báo và bạn bè quốc tế trao tặng.
Với sự nỗ lực không ngừng, Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật, được quốc tế công nhận qua các giải thưởng uy tín như: tốp 25 bảo tàng hấp dẫn nhất châu Á và tốp 10 bảo tàng đẹp nhất thế giới. Năm 2023, Bảo tàng vinh dự được xếp loại Bảo tàng Hạng I trong Hệ thống Bảo tàng Quốc gia Việt Nam.
Bên cạnh đó, Bảo tàng luôn kiên định với sứ mệnh giáo dục cộng đồng qua hàng trăm cuộc triển lãm lưu động đến vùng sâu, vùng xa, và cả ở nước ngoài như: Nhật Bản, Đan Mạch, Hoa Kỳ. Đặc biệt, Bảo tàng là đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Sở Văn hóa và Thể thao có khả năng tự chủ toàn bộ chi phí hoạt động thường xuyên từ năm 2014 đến nay.
Thời gian tới, Bảo tàng hướng đến giai đoạn phát triển mới, với tầm nhìn chiến lược là một “Bảo tàng vì Hòa bình”; xác định sứ mệnh chủ động chuyển hóa di sản ký ức thành sức mạnh mềm văn hóa, một kênh ngoại giao nhân dân hiệu quả, vun đắp tình hữu nghị giữa các dân tộc.
Dịp này, Bảo tàng giới thiệu đến công chúng trưng bày chuyên đề "Ẩm thực Nam Bộ thời kháng chiến". Đây là một góc nhìn nhân văn về cuộc chiến sinh tồn thầm lặng, nơi những bữa ăn đạm bạc đã trở thành nguồn sức mạnh tinh thần to lớn nuôi dưỡng ý chí cho quân và dân ta.
Trưng bày là một chuyến du hành ngược thời gian, giúp công chúng thêm thấu hiểu, tự hào về các thế hệ cha ông và trân quý hơn nền hòa bình hôm nay.
