KỶ NIỆM 80 NĂM CÁCH MẠNG THÁNG TÁM VÀ QUỐC KHÁNH 2-9 Hào khí Tuyên ngôn độc lập - Việt Nam vươn mình bước vào kỷ nguyên mới (Bài 4)

(ĐN) - Sáng 2-9-1945, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn độc lập - bản hùng ca bất diệt, phá tan xiềng xích nô lệ thực dân, phong kiến, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, toàn dân được độc lập, tự do, hạnh phúc thực hiện khát vọng hùng cường, tiến bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Hào khí Tuyên ngôn độc lập được Người thắp lên từ cội nguồn cách mạng Pác Bó, Cao Bằng (1941-1945) - “địa chỉ đỏ” trong hành trình giải phóng dân tộc. Báo và Phát thanh, Truyền hình Đồng Nai trân trọng giới thiệu loạt 5 bài: “Hào khí Tuyên ngôn độc lập - Việt Nam vươn mình bước vào kỷ nguyên mới” khắc họa lịch sử đấu tranh giải phóng dân tộc, được Chủ tịch Hồ Chí Minh thắp lên ở Pác Bó, Cao Bằng, đến thời khắc thiêng liêng Người đọc Tuyên ngôn độc lập và bài học trường tồn cho sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên mới.

BÀI 4:
TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP - BẢN HÙNG CA BẤT DIỆT

Cách mạng tháng Tám thành công, sáng 2-9-1945, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa. Văn kiện ấy không chỉ là tuyên bố với thế giới về quyền tự quyết của dân tộc, mà còn là kết tinh trí tuệ, ý chí và xương máu của hàng triệu con người Việt Nam, mở ra kỷ nguyên mới cho dân tộc, soi sáng con đường độc lập, tự do, hạnh phúc.

Sáng 2-9-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa. Ảnh: Tư liệu

Tuyên ngôn độc lập - lời khẳng định non sông

Sáng 2-9-1945, Quảng trường Ba Đình, Hà Nội trở thành minh chứng hùng hồn cho tinh thần tự do, độc lập của dân tộc. Hàng vạn đồng bào đủ các tầng lớp tập trung, cờ đỏ sao vàng phấp phới bay, trong không khí trang nghiêm nhưng hào hùng chưa từng có. Khi Chủ tịch Hồ Chí Minh xuất hiện trên lễ đài, giọng truyền cảm, đầy khí phách, từng câu chữ vang vọng khắp quảng trường: “Tất cả mọi người sinh ra đều có quyền bình đẳng… quyền được sống, quyền tự do, quyền mưu cầu hạnh phúc; tất cả các dân tộc trên thế giới đều sinh ra bình đẳng…”, hàng triệu trái tim đồng bào cả nước vỡ òa niềm vui hưởng độc lập, tự do, hạnh phúc - hưởng trọn niềm ao ước của dân tộc đã đập tan xiềng xích nô lệ của chế độ thực dân, phong kiến.

Lễ hội đầu nguồn Pác Bó (Cao Bằng) được tổ chức trang trọng hàng năm thu hút đông đảo du khách trong nước và quốc tế đến tham quan. Ảnh: Trường Hà

Bản Tuyên ngôn Độc lập là lời khẳng định mạnh mẽ trước toàn thế giới về quyền tự quyết của dân tộc Việt Nam. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tố cáo tội ác của thực dân Pháp và phát xít Nhật, đồng thời tuyên bố: “Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập… Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng… để giữ vững quyền tự do và độc lập ấy”. Văn kiện này trích dẫn Tuyên ngôn độc lập của Mỹ (năm 1776) và Tuyên ngôn nhân quyền, dân quyền của Pháp (năm 1791), đồng thời khẳng định quyền bình đẳng, tự do của mọi dân tộc, tạo cơ sở pháp lý và chính trị cho nhà nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa - chính thể của dân, do dân và vì dân.

Mỗi dòng chữ trong Tuyên ngôn Độc lập là kết tinh của trí tuệ, tinh thần chiến đấu và lòng yêu nước của toàn dân, đặc biệt là những chiến sĩ từng giữ lửa cách mạng nơi biên cương. Đây chính là minh chứng sống động cho việc Cao Bằng - nơi cội nguồn cách mạng đã đóng góp quan trọng vào thắng lợi của Cách mạng tháng Tám, đưa dân tộc bước vào kỷ nguyên độc lập, tự do, hạnh phúc.

Tầm vóc và giá trị trường tồn

Bản Tuyên ngôn Độc lập không chỉ là văn kiện pháp lý, mà còn là biểu tượng thiêng liêng của khát vọng tự do, quyền làm chủ vận mệnh đất nước của nhân dân Việt Nam. Đây là bản hùng ca về lòng dũng cảm, trí tuệ và ý chí của một dân tộc đứng lên giành độc lập sau hơn 80 năm nô lệ thực dân Pháp và gần 1 năm bị phát xít Nhật đô hộ. Tuyên ngôn độc lập đã truyền cảm hứng mạnh mẽ cho phong trào giải phóng dân tộc trên toàn thế giới, trở thành tiếng nói vang vọng khắp các châu lục, minh chứng cho sự thức tỉnh của các dân tộc bị áp bức.

Đường vào Khu di tích quốc gia đặc biệt Pác Bó (Cao Bằng) rực rỡ cờ hoa đón Tết Độc lập

Về mặt pháp lý, đây là nền tảng để xây dựng hệ thống luật pháp quốc gia, khẳng định quyền con người, quyền dân tộc và quyền tự quyết của nhân dân Việt Nam, đồng thời tạo điểm tựa để đất nước bước vào kỷ nguyên mới với niềm tin vững chắc vào tương lai. Cao Bằng, với vai trò “cái nôi cách mạng”, là minh chứng rõ nét cho sự đóng góp của các tầng lớp nhân dân các dân tộc nơi biên cương: bảo vệ lãnh tụ, ươm mầm cán bộ, duy trì các tuyến liên lạc chiến lược và tạo hậu phương vững chắc. Chính sự đoàn kết, thủy chung và quyết tâm của đồng bào nơi đây đã góp phần trực tiếp vào thành công của Cách mạng tháng Tám và bản Tuyên ngôn Độc lập.

Tầm vóc của bản tuyên ngôn không chỉ nằm ở việc khẳng định độc lập, mà còn ở giá trị trường tồn: truyền cảm hứng cho các thế hệ, định hướng sự phát triển của đất nước, đồng thời củng cố niềm tin vào con đường cách mạng do Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh dẫn dắt. 80 năm trôi qua, thông điệp ấy vẫn vang vọng trong từng hành động xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước, minh chứng cho sức sống bền bỉ và tính nhân văn vượt thời gian.

Sứ mệnh và khát vọng hôm nay

Ngày nay, nhìn lại hành trình lịch sử từ Pác Bó tới Ba Đình, từ Tổng khởi nghĩa tháng Tám tới bản Tuyên ngôn Độc lập, chúng ta thấy rõ hình ảnh một dân tộc kiên cường, đoàn kết, luôn biết biến khó khăn thành sức mạnh để giành tự do và bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình. Tuyên ngôn Độc lập không chỉ là di sản lịch sử mà còn là nền tảng tinh thần, đạo đức, chính trị để hướng dẫn công cuộc đổi mới, hội nhập và xây dựng đất nước thịnh vượng.

Đường về Pác Bó, xã Trường Hà, tỉnh Cao Bằng rợp cờ hoa trong những ngày kỷ niệm cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2-9. Ảnh: Trường Hà

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay, bản Tuyên ngôn Độc lập vẫn giữ nguyên giá trị: Nhắc nhở mỗi người Việt về quyền làm chủ vận mệnh, nghĩa vụ bảo vệ độc lập, tự do của đất nước, đồng thời thúc đẩy tinh thần đổi mới, sáng tạo, xây dựng đất nước hùng cường. Từ các lớp học lịch sử ở trường phổ thông đến các nghiên cứu học thuật quốc tế, tuyên ngôn vẫn được trích dẫn như minh chứng về ý chí chiến đấu, đoàn kết và khát vọng tự do của một dân tộc nhỏ nhưng kiên cường, anh hùng.

Với thế hệ hôm nay, bản Tuyên ngôn Độc lập còn là kim chỉ nam cho những khát vọng xây dựng và phát triển đất nước trong thời đại mới. Nó thôi thúc mỗi người dân không chỉ tự hào về quá khứ mà còn chủ động góp phần vào hiện tại và tương lai: từ việc học tập, lao động, sáng tạo đến tham gia các phong trào đổi mới, khởi nghiệp, bảo vệ chủ quyền và phát triển bền vững. Trong kỷ nguyên số, khi công nghệ, tri thức và hội nhập quốc tế mở ra những cơ hội chưa từng có, tinh thần của tuyên ngôn trở thành nguồn động lực để thế hệ trẻ Việt Nam dấn thân, dám nghĩ, dám làm, dám đương đầu với thử thách, đồng thời giữ gìn bản sắc văn hóa, giá trị dân tộc và lòng tự tôn dân tộc.

Đó cũng là sứ mệnh nhắc nhở các nhà lãnh đạo và công dân về trách nhiệm kép: vừa phát triển kinh tế - xã hội, vừa bảo vệ chủ quyền, môi trường và công bằng xã hội. Khi mỗi hành động của chúng ta được dẫn dắt bởi tinh thần ấy, thì từ những thành phố sôi động đến các vùng nông thôn xa xôi, từ các cơ quan chính quyền đến từng hộ gia đình, bản Tuyên ngôn Độc lập hiện lên như ngọn đèn soi đường, kết nối lịch sử, hiện tại và tương lai, khơi dậy niềm tin vững chắc rằng dân tộc Việt Nam sẽ tiếp tục viết nên những chương hùng ca mới trong kỷ nguyên đổi mới và hội nhập.

Trường Hà