Ký ức 30/4 qua lăng kính số: Gen Z kể lại lịch sử bằng công nghệ

Gen Z và hành trình tiếp cận lịch sử theo cách riêng

Ngày 30/4 luôn là một dấu mốc thiêng liêng đối với người Việt Nam - một dịp không chỉ để tưởng nhớ mà còn để tự hào. Mỗi năm, thời điểm này đều tạo ra sự lan tỏa mạnh mẽ trong không gian cộng đồng và mạng xã hội. Nhưng năm nay, dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước khiến bầu không khí ấy trở nên đặc biệt hơn, rộng khắp hơn và sôi động hơn.

Trong dòng chảy đó, Gen Z không đứng ngoài - và trên thực tế, họ chưa bao giờ đứng ngoài. Ngược lại, chính thế hệ này đang góp phần làm mới cách tiếp cận lịch sử: chia sẻ video ngắn, sản xuất podcast, kể lại chuyện cũ bằng phong cách hiện đại nhưng không kém phần xúc động. Những “chuyện xưa” tưởng chừng xa vời bỗng trở nên gần gũi và sống động hơn bao giờ hết khi được truyền tải bằng công cụ số và tinh thần kết nối của người trẻ.

Dữ liệu từ Google Trends trong tuần vừa qua cho thấy sức nóng rõ rệt: các từ khóa như “kỷ niệm 50 năm giải phóng miền nam” và “diễu binh 30/4” được xếp vào hạng mục “đột phá”, với lượt tìm kiếm tăng gấp 2–3 lần trong vòng một tuần trở lại đây. Sự quan tâm trải dài trên khắp các tỉnh thành của đất nước.

Đáng chú ý, 58% nội dung thảo luận trên các nền tảng mạng xã hội thể hiện tinh thần kêu gọi tham gia các hoạt động tưởng niệm nhân dịp Đại lễ 30/4. Con số này có sự đóng góp không hề nhỏ của Gen Z.

Dữ liệu từ Google Trends với từ khóa "lịch diễu binh 30/4" nằm ở vị trí top 1.png

Kể chuyện lịch sử theo phong cách Gen Z

Không bị giới hạn bởi những khung chuẩn mực truyền thống, Gen Z tiếp cận lịch sử theo cách của riêng mình: đa nền tảng, đa phương tiện và mang màu sắc cá nhân.

Nhiều bạn trẻ tự sản xuất video TikTok tái hiện ngày giải phóng miền Nam bằng phong cách kể chuyện gần gũi, kết hợp diễn xuất đơn giản với hình ảnh minh họa sinh động. Có video đạt hàng trăm nghìn lượt xem chỉ sau một đêm nhờ sự sáng tạo, thấu cảm và cách tiếp cận gần gũi.

Nhiều bạn trẻ Gen Z đăng video Tiktok hưởng ứng 30/4.

Lịch sử ngày 30/4/1975 không còn nằm trong trang sách, mà được tái hiện lại bằng phong cách của thế hệ mới. Đây là một bước chuyển hóa mang tính thời đại - từ việc “tiếp thu” lịch sử sang “tham gia vào” lịch sử bằng công nghệ và sáng tạo cá nhân.

Thế hệ trẻ không ngại đặt câu hỏi. Và trong những câu hỏi ấy là khao khát hiểu đúng, hiểu đủ và hiểu sâu hơn về những điều đã qua. Họ quay lại với lịch sử không chỉ để tôn vinh, mà để đối thoại: với ông bà, với cộng đồng, và với chính mình.

“Khi em dựng video về ngày 30/4, em không cảm thấy mình đang chỉ kể chuyện. Thay vào đó, em đang tìm hiểu lại gia đình mình từng ở đâu, ông em đã làm gì, và vì sao thời khắc ấy lại quan trọng như vậy,” – Khánh Tùng (20 tuổi) chia sẻ.

Cảm thức lịch sử vì thế không còn là khái niệm xa xôi. Nó trở nên gần gũi như một kỷ niệm gia đình, một câu chuyện được kể lại bằng giọng nói thân thuộc, một bức ảnh cũ được tái hiện bằng hiệu ứng hoạt hình.

Công nghệ, khi được sử dụng đúng cách, trở thành cây cầu nối giữa thế hệ hôm nay và những người đã đi qua cuộc chiến. Gen Z, bằng cách tiếp cận riêng, đang chứng minh rằng họ không quên - họ chỉ đang “ghi nhớ” theo một cách mới, sống động hơn, cá nhân hơn.

Dương Phạm