Làm thế nào để dạy con 'hạnh phúc là biết đủ'?

Cha mẹ cần giành thời gian chất lượng bên con cái, để bé hiểu được giá trị của tình yêu thương. Ảnh minh họa: J.P.

Suy nghĩ của trẻ được hình thành một cách tự nhiên bởi mong muốn của chính những người thân xung quanh. Ngày trước, khi chúng ta còn bé, thời chưa có điện thoại, máy tính bảng, thiết bị giải trí hiện đại thì ta hoạt động tập thể và vui chơi cùng nhau nên ước mơ đơn giản, lành mạnh, trong sáng.

Giờ thì nếu các con ngoan, học giỏi, không mắc lỗi sẽ được cha mẹ thưởng bằng cách cho sử dụng các thiết bị thông minh để giải trí. Gia đình càng có điều kiện thì con càng được dùng nhiều các thiết bị hiện đại, đắt tiền. Ước mơ của các con hiện giờ gắn với điều kiện tài chính của gia đình và mức độ đầu tư của cha mẹ cho việc học.

Chính vì thế ước mơ không còn vô tư mà vô hình trung đã gắn với nhu cầu vật chất. Không hiếm khi chúng ta nghe thấy những đứa trẻ trầm trồ về sự giàu có của ai đó và mong muốn sau này được như vậy. Do tác động của cuộc sống và những người xung quanh, thậm chí của chính gia đình, trẻ cho rằng giàu có mới là hạnh phúc. Nếu ta hỏi một đứa trẻ: “Ước mơ của con sau này là gì?” thì sẽ nhận được rất nhiều câu trả lời với đại ý là:

- Con mong muốn mình trở thành người giàu có.

- Con mơ ước có thật nhiều tiền để mua những thứ mình thích.

- Con mong không phải học mà vẫn có thật nhiều tiền.

Điều này thể hiện trẻ đã có sự so sánh đối chiếu và hiểu rằng có tiền là có quyền năng cao nhất, có thể thoải mái làm điều mình muốn mà không phải học tập hay làm việc vất vả. Nhưng dạy con “Hạnh phúc là biết đủ” là một việc không dễ chút nào bởi đây là một khái niệm quá trừu tượng và khó hiểu trong khi trẻ nhìn nhận mọi thứ đơn giản, không phán xét.

Các con như tờ giấy trắng, suy nghĩ và hành động của cha mẹ như những nét bút vẽ lên tờ giấy đó những suy nghĩ, hành động của trẻ. Con trẻ còn mong muốn nhiều lắm và thực tế là “những người có ít nhu cầu sẽ dễ hạnh phúc hơn” thật sự quá khó để trẻ có thể hiểu được. Vậy thì cần dạy trẻ biết hiểu hoàn cảnh, biết chấp nhận và biết vươn lên để có cuộc sống tốt đẹp.

Cần phải tạo cho trẻ một môi trường và một không gian sống vui vẻ, tích cực, nơi mọi người đều lao động, cố gắng và có cơ hội được tận hưởng những thành quả từ sự nỗ lực của mình trong tình yêu thương, sự hỗ trợ của những người xung quanh.

Vậy nên, nếu muốn dạy trẻ điều gì, cha mẹ cần chứng minh cho con thấy điều đó là đúng. Ví như muốn cho con thấy vật chất không phải là tất cả thì cha mẹ cần cho con thấy niềm vui nhất, hạnh phúc nhất của một đứa trẻ là có cha mẹ quan tâm chứ không phải là được sở hữu chiếc điện thoại xịn.

“Nếu cho con lựa chọn sống với cha mẹ hay sống với cái điện thoại thì con chọn gì nào?” Để câu trả lời của con không làm cha mẹ thất vọng thì trước hết cha mẹ cần tạo cho con một cuộc sống hạnh phúc, tràn ngập tình yêu thương chứ không phải một cuộc sống chỉ toàn những thú vui vật chất.

Bùi Thị Thanh Nga/ Thái Hà Books & NXB Công thương