Làm việc ca đêm – cơ hội thu nhập hay vòng xoáy mệt mỏi với sinh viên?

Trong những năm gần đây, làm việc ca đêm trở thành lựa chọn quen thuộc của nhiều sinh viên. Từ các cửa hàng tiện lợi, quán cà phê đến trung tâm vận hành trực tuyến, không khó để bắt gặp hình ảnh người trẻ làm việc giữa đêm khuya. Xu hướng này phản ánh nhu cầu vừa học vừa làm ngày càng phổ biến trong đời sống sinh viên hiện nay.

Tuy nhiên, bên cạnh cơ hội tăng thu nhập và rèn luyện kỹ năng, việc thường xuyên làm ca đêm cũng đặt ra nhiều vấn đề về sức khỏe, hiệu quả học tập và khả năng cân bằng cuộc sống. Giữa mong muốn tự lập tài chính và áp lực học tập, sinh viên đứng trước câu hỏi: làm việc ca đêm là cơ hội trưởng thành, hay là vòng xoáy khiến họ mệt mỏi và giảm sút năng lượng học tập?

Nhân viên làm việc ca đêm tại Circle K. Ảnh: Nam Phong

Nhu cầu làm thêm của sinh viên ngày càng gia tăng khi chi phí sinh hoạt, học tập và thuê trọ đều ở mức cao. Trong đó, ca đêm được xem là lựa chọn phù hợp với nhiều người vì không trùng lịch học, mức lương thường cao hơn so với ban ngày và ít yêu cầu kinh nghiệm. Với nhiều sinh viên, làm ca đêm mang lại cảm giác chủ động hơn về thời gian và thu nhập. Một số người xem đây là cơ hội rèn luyện tính kỷ luật, kỹ năng giao tiếp hoặc khả năng thích ứng với môi trường áp lực. Tuy nhiên, cũng không ít trường hợp coi đó là lựa chọn bất đắc dĩ khi hoàn cảnh kinh tế không cho phép nghỉ việc hoặc giảm giờ làm.

Thu Trang và Minh Ánh, sinh viên một trường đại học ở Hà Nội, hiện làm nhân viên pha chế và thu ngân tại quán cà phê Jidai (Cầu Giấy).

Khảo sát nhanh tại một số khu vực tập trung nhiều sinh viên như Cầu Giấy, Đống Đa và Hai Bà Trưng (Hà Nội) cho thấy, phần lớn cơ sở kinh doanh hoạt động xuyên đêm đều có sinh viên làm việc trong các vị trí như thu ngân, phục vụ hoặc nhân viên đóng gói. Một số cơ sở qua đêm như quán cà phê Contrast, Jidai hay một số cửa hàng tiện lợi như Circle K hay GS25 đều ghi nhận tỷ lệ sinh viên làm ca đêm chiếm từ 40 – 60% tổng số nhân viên.

Nhu cầu làm thêm của sinh viên ngày càng gia tăng khi chi phí sinh hoạt, học tập và thuê trọ đều ở mức cao. Ảnh: Nam Phong

Thu Trang và Minh Ánh, sinh viên một trường đại học ở Hà Nội, hiện làm nhân viên pha chế và thu ngân tại quán cà phê Jidai (Cầu Giấy). Cả hai đều cho biết lựa chọn làm ca đêm vì ban ngày phải lên lớp, khó sắp xếp thời gian làm việc khác.

“Ca đêm thường có thu nhập cao hơn ca ngày, khoảng gấp rưỡi đến gấp đôi nên bọn em chọn làm khung giờ này”, Thu Trang chia sẻ. Tuy nhiên, mức lương cao đi kèm với cường độ làm việc và thời gian nghỉ ngơi ít. “Làm ca đêm rất mệt, thường sau ca làm chỉ muốn về ngủ, không còn đủ sức để làm gì khác”, Minh Ánh nói thêm.

Nhân viên ca đêm tại quán cà phê Jidai. Ảnh : Nam Phong

Theo hai bạn, dù công việc không quá áp lực nhưng việc thức khuya liên tục khiến cơ thể nhanh kiệt sức. Dù vậy, việc làm thêm vẫn được xem là cần thiết để chủ động chi tiêu và tích lũy kinh nghiệm cho công việc sau này.

Không chỉ người làm, phía chủ cơ sở cũng có những lý do riêng khi duy trì ca làm đêm – đặc biệt trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống, cà phê hoặc cửa hàng tiện lợi, nơi lượng khách về khuya vẫn khá ổn định.

Chị Nhật Quỳnh, chủ quán cà phê CJin (Cầu Giấy, Hà Nội)

Chị Nhật Quỳnh, chủ quán cà phê CJin (Cầu Giấy), cho biết quán duy trì ca đêm từ 23h đến 7h sáng để phục vụ nhóm khách hàng có nhu cầu làm việc hoặc gặp gỡ muộn. “Lượng khách về khuya vẫn đều, nên quán cần nhân sự trực ca đêm để đảm bảo vận hành”, chị nói.

Theo chị Nhật Quỳnh, phần lớn nhân viên làm ca đêm là sinh viên. “Các bạn trẻ thường năng suất trong công việc, linh hoạt thời gian và có nhu cầu kiếm thêm thu nhập. Tuy nhiên, làm ca muộn cũng rất đánh đổi sức khỏe, nên mình thường cố gắng bố trí lịch nghỉ luân phiên và mình cũng thường xuyên qua quán các ngày trong tuần để hỗ trợ”, chị chia sẻ.

Có thể thấy, việc làm ca đêm không còn là lựa chọn cá biệt mà đã trở nên phổ biến trong đời sống sinh viên tại các thành phố lớn. Bên cạnh mục tiêu kiếm thêm thu nhập, nhiều bạn coi đây là cơ hội rèn luyện tính tự lập, kỹ năng giao tiếp và khả năng xử lý tình huống.

Tuy vậy, làm việc liên tục vào ban đêm khiến cơ thể dễ rơi vào trạng thái mệt mỏi kéo dài, thiếu ngủ và giảm khả năng tập trung học tập. Không ít sinh viên chia sẻ rằng việc duy trì lịch học – làm dày đặc khiến họ khó cân bằng giữa sức khỏe, học tập và công việc.

Làm việc ca đêm mang lại cho sinh viên nguồn thu nhập và trải nghiệm thực tế, song cũng đặt ra những thách thức không nhỏ về sức khỏe và hiệu quả học tập. Trong khi nhu cầu làm thêm vẫn là thực tế khó tránh, mỗi sinh viên cần cân nhắc giới hạn phù hợp với thể trạng và thời gian học của mình. Đồng thời, các cơ sở sử dụng lao động cũng nên có chính sách làm việc hợp lý, để việc làm thêm trở thành cơ hội rèn luyện chứ không trở thành vòng xoáy mệt mỏi kéo dài.

Nam Phong