Lần đầu tiên phát lộ cấu trúc hào thành thành nhà Hồ
Ngày 9/1, các nhà khoa học, cơ quan quản lý đã tổ chức công bố kết quả bước đầu khai quật Hào thành phía Đông và phía Tây thành nhà Hồ. Tìm thấy nhiều hiện vật có giá trị lớn về lịch sử, đồng thời xác định cơ sở khoa học về quy mô, kiến trúc hào thành.
Thành nhà Hồ là công trình kiến trúc bằng đá độc đáo có một không hai tại Việt Nam, được xây dựng chỉ trong ba tháng (từ tháng 1/1397). Thành còn được gọi là Tây Đô (hay Tây Giai) để phân biệt với Đông Đô (Thăng Long, Hà Nội). Nơi đây từng là trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa vào cuối triều Trần và kinh đô của nước Đại Ngu trong 7 năm (1400-1407).
Thành nhà Hồ gồm 3 bộ phận, La thành, Hào thành và Hoàng thành. Trong đó, công trình đồ sộ nhất và còn khá nguyên vẹn cho đến ngày nay là Hoàng thành. Hai bộ phận còn lại đã bị thời gian, chiến tranh phá hủy, nay chỉ còn dấu vết mờ nhạt.
Ngày 27/6/2011, tại phiên họp lần thứ 35 của Ủy ban di sản thế giới thuộc Tổ chức Văn hóa, Khoa học và Giáo dục Liên Hợp Quốc (UNESCO), Thành nhà Hồ được công nhận là di sản văn hóa thế giới.
Tại 2hố khai quật rộng 7.000 m2 (hố phía Đông rộng 3.000 m2, phía Tây rộng 4.000 m2) các nhà nghiên cứu tìm thấy nhiều mảnh đá khối kích thuớc nhỏ, một số mảnh vật liệu kiến trúc như gạch chữ nhật, ngói đỏ và hiện vật sành sứ, công cụ sản xuất, sinh hoạt thuộc các giai đoạn sớm, muộn khác nhau (có niên đại khoảng từ thời Lý kéo dài đến thời Trần, Hồ, Lê Sơ, Nguyễn…)
Lần đầu tiên các nhà sử học tìm thấy cấu trúc góc Hào thành phía Tây cũng như phần nền gia cố chân Thành nhà Hồ. Từ phát hiện này, các nhà sử học thống nhất kết luận, Hào thành là một bộ phận quan trọng cấu thành Thành nhà Hồ. Hào có chiều rộng 50-60 m, sâu khoảng 6.8-7.2 m, còn chiều dài chưa thể xác định.
Trao đổi với PV, ông Nguyễn Bá Linh, Phó giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ cho biết: “Các nhà khoa học đã làm việc rất cẩn thận, tích cực. Có nhiều cơ sở khẳng định hào thành được gia cố bằng nhiều lớp đất đá dăm, đất sét kiên cố, có khả năng chống chọi thiên tai và biến động của thời gian”.
Giáo sư, tiến sĩ Lưu Trần Tiêu – Chủ tịch Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia chia sẽ: “Việc tìm thấy cấu trúc góc Hào thành là một phát hiện quan trọng, góp phần xác định thêm lần nữa quy mô, giá trị, kiến trúc và vị trí của hào thành, kinh thành Tây Đô. Ngoài giá trị văn hóa lịch sử, về lâu dài cần có hội thảo chuyên sâu và sớm tìm phương án khôi phục Hào thành, góp phần phát huy hơn nữa giá trị Thành nhà Hồ về mặt lịch sử và thu hút du khách thăm quan trong tương lai.”
Đây là đợt thứ 3 (sau các năm 2015 và 2016), các nhà khảo cổ tổ chức khai quật Thành nhà Hồ. Ở hai lần khai quật trước, chưa tìm thấy nhiều hiện vật và dấu vết Hào thành như lần này.