Làn sóng AI thay đổi cục diện giới siêu giàu Trung Quốc

Trương Nhất Minh, nhà sáng lập ByteDance, chính thức vượt qua Chung Thiểm Thiểm để giành ngôi vị người giàu nhất Trung Quốc. Ảnh: Sohu.

Hôm 24/6, Tạp chí Tài Kinh (Caijing) vừa công bố bảng xếp hạng “Top 500 người sáng lập giàu nhất Trung Quốc năm 2025”, cho thấy sự thay đổi rõ rệt trong cơ cấu tài sản của giới doanh nhân nước này. Đặc biệt, sự trỗi dậy mạnh mẽ của lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) đã khiến hàng loạt tỷ phú công nghệ vươn lên, đồng thời đưa nhiều gương mặt mới lọt vào top đầu.

Trương Nhất Minh trở thành người giàu nhất Trung Quốc

Theo bảng xếp hạng mới công bố ngày 24/6, tổng giá trị cổ phiếu mà 500 doanh nhân (hoặc gia đình) nắm giữ đã lên tới 13,7 nghìn tỷ nhân dân tệ (NDT), tăng 11% so với năm trước, tương đương 10,2% GDP Trung Quốc 2024, lần đầu tiên có sự tăng trưởng kể từ mức đỉnh 17,7 nghìn tỷ NDT vào năm 2021.

Trung bình, mỗi người trong top 500 sở hữu khối tài sản trị giá 27,38 tỷ tệ, tăng 10,8% so với năm ngoái. Tuy nhiên, ngưỡng tài sản để lọt vào top 500 lại giảm nhẹ xuống 6,62 tỷ NDT.

Đáng chú ý, AI trở thành lực đẩy mạnh mẽ nhất cho sự thay đổi của bảng xếp hạng năm nay, đặc biệt là trong top 10, thể hiện rõ vai trò trung tâm của làn sóng công nghệ mới trong việc tạo ra thế hệ tỷ phú mới.

Chung Thiểm Thiểm tụt xuống vị trí thứ 2 với tài sản ít hơn Trương Nhất Minh 120 tỷ NDT. Ảnh: Sohu.

Danh sách cho thấy Trương Nhất Minh đã trở thành người giàu nhất với giá trị cổ phần là 481,57 tỷ NDT, cao hơn 120 tỷ NDT so với người đứng thứ hai là ông chủ nước đóng chai Nongfu Spring Chung Thiểm Thiểm.

Giá trị cổ phần của Trương Nhất Minh chủ yếu đến từ cổ phiếu ByteDance của ông. ByteDance đã tiết lộ rằng Trương Nhất Minh nắm giữ 21% cổ phần, nhân viên nắm giữ 21% và các tổ chức nắm giữ 58%.

Nguồn tài sản của Trương Nhất Minh chủ yếu đến từ cổ phần tại ByteDance – công ty sở hữu TikTok và nhiều sản phẩm AI đang rất phổ biến tại Trung Quốc như Doubao, Jimeng AI và Doubao Aixue. Trong đó, riêng ứng dụng Doubao hiện có hơn 116 triệu người dùng hoạt động mỗi tháng, chỉ xếp sau DeepSeek, công ty AI đang gây sốt toàn cầu.

AI thúc đẩy làn sóng tỷ phú công nghệ

Sự bùng nổ của AI trong năm 2024–2025 đã giúp nhiều tỷ phú công nghệ Trung Quốc thăng hạng đáng kể. Các “ông lớn” như Mã Hóa Đằng (Tencent), Jack Ma (Alibaba) và Lôi Quân (Xiaomi) đều có mặt trong top 10. Trong đó, gia tộc Lôi Quân chứng kiến tài sản tăng gần gấp đôi, từ 102,5 tỷ NDT năm 2024 lên 201 tỷ NDT, vươn lên vị trí thứ 6.

Ông chủ Tencent Mã Hóa Đằng năm nay tăng thêm một bậc, giàu thứ 3 Trung Quốc. Ảnh: Zaobao.

Trong khi đó, các doanh nghiệp truyền thống lại gặp nhiều khó khăn. Cổ phiếu của Nongfu Spring – công ty nước đóng chai do Chung Thiểm Thiểm sáng lập – đã giảm 10,25% trong năm qua. Công ty dược Wantai Biological cũng giảm 16,94%. Điều này khiến tài sản của Chung Thiểm Thiểm suy giảm mạnh, tạo cơ hội cho các tỷ phú công nghệ vượt lên.

Lương Văn Phong: Gương mặt mới nổi bật nhất

Một trong những nhân vật gây bất ngờ nhất trên bảng xếp hạng là Lương Văn Phong – nhà sáng lập công ty AI DeepSeek. Với tài sản ước tính 184,6 tỷ NDT, Lương Văn Phong lần đầu tiên góp mặt trong top 10 người giàu nhất Trung Quốc, đứng thứ 10, sau nhà sáng lập NetEase – Đinh Lũy. Đáng chú ý, năm 2024, cái tên Lương Văn Phong còn chưa xuất hiện trong danh sách top 500.

Sinh năm 1985, Lương Văn Phong hiện là người trẻ nhất trong nhóm 10 tỷ phú hàng đầu. Trước khi nổi tiếng với DeepSeek, ông từng sáng lập Huyễn Phương Lượng Hóa – một trong những công ty đầu tư định lượng hàng đầu Trung Quốc, quản lý tài sản hơn 1.000 tỷ NDT.

Năm 2023, Lương Văn Phong chính thức chuyển hướng sang lĩnh vực AI khi thành lập DeepSeek, công ty chuyên về trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI). Đến tháng 1/2025, DeepSeek bùng nổ trên toàn cầu, trở thành đối thủ đáng gờm của các “ông lớn” quốc tế như OpenAI, đồng thời khiến cả thị trường Trung Quốc phải định giá lại các tài sản công nghệ.

Lương Văn Phong, ông chủ trẻ của DeepSeek lần đầu tiên góp mặt trong top 10 người giàu nhất Trung Quốc. Ảnh: Sohu.

DeepSeek hiện chưa công bố kế hoạch huy động vốn, nên người ta còn bất đồng về giá trị thực của nó. Tuy nhiên theo Bloomberg, định giá của công ty có thể dao động từ 1 tỷ đến 150 tỷ USD, tương đương 71,7 đến 10.766 tỷ NDT. Giới đầu tư dự đoán giá trị hợp lý rơi vào khoảng từ 2 đến 30 tỷ USD. Với việc Lương Văn Phong sở hữu 84% cổ phần, theo Qichacha, khối tài sản của ông được ước tính khoảng 180,8 tỷ NDT.

Người sáng lập Tập đoàn Alibaba Mã Vân (Jack Ma) năm nay xếp thứ 7 với tài sản 199,9 tỷ NDT. Ảnh: Sohu.

Tài sản giới tỷ phú chiếm hơn 10% GDP Trung Quốc

Theo thống kê, tổng tài sản cổ phần của 500 người giàu nhất Trung Quốc năm 2025 lên tới 13,7 nghìn tỷ NDT, tương đương 10,2% GDP Trung Quốc năm 2024, đánh dấu lần đầu tiên tăng trưởng trở lại kể từ năm 2021. Trong số này, có 341 người sở hữu trên 10 tỷ NDT, 22 người sở hữu trên 100 tỷ, và 6 người có tài sản vượt 200 tỷ NDT – tất cả các con số này đều tăng so với năm trước.

Tóm lại, bảng xếp hạng nhà giàu 2025 cho thấy một kỷ nguyên tỷ phú mới đang hình thành tại Trung Quốc, nơi AI không chỉ thay đổi cách con người làm việc mà còn tạo ra một trật tự tài sản mới. Những cái tên như Trương Nhất Minh và Lương Văn Phong là minh chứng rõ ràng cho sự lên ngôi của công nghệ AI trong thế kỷ 21. Và rất có thể, làn sóng này chưa dừng lại.

Thu Thủy