Làn sóng lo lắng của sinh viên du học khi Mỹ siết chặt visa

Ánh sáng mặt trời chiếu vào ký túc xá tại Đại học Harvard vào ngày 17.4. Ảnh: Sophie Park/Getty Images

Kiwi Zhang, một sinh viên khoa học máy tính đến từ Trung Quốc, tràn đầy hy vọng về tương lai học tập tại Mỹ - cho đến khi Mỹ tuyên bố thu hồi thị thực với sinh viên Trung Quốc.

Zhang là sinh viên năm nhất học tiến sĩ tại một trường đại học ở miền trung Mỹ vừa trình bày nghiên cứu tại một hội nghị ở Châu Á. Anh chuẩn bị trở về Mỹ sau một chuyến thăm nhà ngắn ngủi thì giấc mơ Mỹ đột ngột bị gián đoạn.

"Tôi không bao giờ nghĩ điều này có thể xảy ra với mình", Zhang nói.

Hiện nay, theo CNN, nhiều sinh viên Trung Quốc đang học tập tại Mỹ đều lo ngại có thể gặp phải số phận tương tự, sau khi chính quyền của Tổng thống Trump ngày 28.5 tuyên bố sẽ “thu hồi thị thực cho sinh viên Trung Quốc”.

Tuyên bố trên thể hiện thái độ cứng rắn hơn của chính quyền Tổng thống Donald Trump trong chính sách kiểm soát sinh viên quốc tế, đặc biệt là từ Trung Quốc, và hiện đang gây ra làn sóng lo ngại đối với Trung Quốc nói riêng và trên thế giới nói chung.

Thông báo về quyết định ngày 28.5, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio khẳng định: "Chúng tôi cũng sẽ sửa đổi các tiêu chí cấp thị thực để tăng cường thẩm định đối với mọi đơn xin thị thực trong tương lai từ Cộng hòa nhân dân Trung Hoa và Hong Kong (Trung Quốc)".

Thông báo của Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio tạo ra phản ứng mạnh mẽ ở Trung Quốc.

Tại một cuộc họp báo thường kỳ vào ngày 29.5, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã chỉ trích hành động hủy visa đối với sinh viên Trung Quốc là hành động mang tính chính trị và phân biệt đối xử, khẳng định Bắc Kinh phản đối quyết định trên của Mỹ.

Lo lắng từ sinh viên bị ảnh hưởng

Các nhóm trò chuyện của sinh viên trên mạng xã hội cũng thể hiện tâm trạng lo lắng và hoài nghi.

Trước diễn biến này, hàng trăm nghìn sinh viên Trung Quốc cảm thấy lo lắng về "giấc mơ Mỹ" trước thực tế khắc nghiệt và tương lai mơ hồ.

"Điều khiến tôi lo lắng là bản thân nhỏ bé của mình bị đảo lộn trong dòng chảy của lịch sử - kế hoạch nghề nghiệp có thể sụp đổ chỉ sau một đêm", Joyce, người đã nhận được lời mời từ ngôi trường mơ ước của mình, Harvard, để theo đuổi bằng thạc sĩ kiến trúc, cho biết.

Thị thực của Joyce từ chương trình đại học tại Mỹ vẫn còn hiệu lực trong một năm nữa, nhưng cô lo lắng vì có thể bị từ chối nhập cảnh trở lại vào mùa hè này.

Trong nhiều thập kỷ, những sinh viên ưu tú của Trung Quốc đã đổ xô đến Mỹ để thực hiện quyết tâm giấc mơ Mỹ.

Cho đến năm ngoái, Trung Quốc có số lượng sinh viên quốc tế lớn nhất tại Mỹ, đóng góp đáng kể vào nền kinh tế và giúp Mỹ duy trì lợi thế cạnh tranh trong nghiên cứu khoa học và đổi mới công nghệ.

Trong nhiệm kỳ đầu tiên vào năm 2020, Tổng thống Trump đã ban hành lệnh cấm, từ chối cấp thị thực Mỹ cho những sinh viên tốt nghiệp các ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM) từ các trường đại học Trung Quốc.

Chỉ trong vòng ba tháng, hơn 1.000 công dân Trung Quốc đã bị thu hồi thị thực và lệnh này vẫn có hiệu lực dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden.

Ở nhiệm kỳ thứ 2, ngay vào tuần trước, chính quyền Tổng thống Trump đã cấm Đại học Harvard tuyển sinh sinh viên quốc tế. Truyền thông Mỹ ngày 28.5 tiếp tục đưa tin, chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có động thái gửi thông báo cho Đại học Harvard.

Thông báo nói về việc trường này bị tước quyền tuyển sinh viên quốc tế và cho trường thời hạn một tháng để nộp bằng chứng phản hồi lại thông báo của nhà chức trách.

Bộ Ngoại giao đã sớm thực hiện một công điện ngoại giao hướng dẫn các đại sứ quán và lãnh sự quán Mỹ trên thế giới về việc dừng cấp thị thực cho sinh viên mới.

"Tôi cảm thấy buồn, lạc lõng và bất lực. Thật sự rất căng thẳng. Những thay đổi liên tục về chính sách mang lại rất nhiều bất ổn cho cuộc sống của chúng tôi. Nó thực sự ảnh hưởng đến năng suất và theo thời gian, ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần. Và đối với tôi, điều đó đã xảy ra rồi, Yang một sinh viên Trung Quốc nói.

Các lựa chọn thay thế khác

Đối mặt với nguy cơ gián đoạn giữa chừng quá trình học tập, một số sinh viên Trung Quốc đang cân nhắc các lựa chọn khác.

Trong những năm gần đây, số lượng sinh viên Trung Quốc tại Mỹ đã giảm đều đặn so với mức đỉnh điểm trong năm học 2019-2020 - một sự sụt giảm trùng với đại dịch Covid-19 nhưng cũng làm gia tăng căng thẳng giữa hai chính phủ.

Nelson Urena, đồng sáng lập kiêm giám đốc tư vấn đại học tại một công ty quản lý giáo dục ở Thượng Hải, cho biết trong nhiều năm, nhiều gia đình Trung Quốc coi các trường đại học Mỹ là "tiêu chuẩn vàng" cho giáo dục đại học.

Tuy nhiên, kể từ khoảng năm 2018, ông nhận thấy sinh viên và phụ huynh quan tâm nhiều hơn đến các trường đại học ở Vương quốc Anh, Canada và Úc, cũng như thành phố bán tự trị Hồng Kông của Trung Quốc.

"Nhiều gia đình thực sự lo lắng về sự an toàn của con cái họ ", ông Urena nói, trích dẫn các vấn đề như bạo lực súng đạn và sự thù địch phân biệt chủng tộc hoặc thậm chí là bạo lực đối với người châu Á.

HỒNG NHUNG