Những ngày này, các lò nấu mật mía ở Tân Hương, huyện Tân Kỳ, Nghệ An hoạt động hết công suất để cho ra những mẻ mật đạt chất lượng nhất. Nguyên liệu để nấu mật là cây mía được trồng tại địa phương.
Ông Nguyễn Xuân Đức (trú xóm Châu Nam, xã Tân Hương) cho biết, người dân bắt đầu nấu mật mía vào đầu tháng 11 Âm lịch, đến tháng 2 năm sau. Để chất lượng mật đảm bảo nhất, mía phải được ép ngay trong ngày.
"Công đoạn keo mật là công phu, mất thời gian và phức tạp nhất. Người nấu phải đảo liên tục, đều tay, khi nước mía chuyển qua sền sệt, có màu nâu vàng, công việc nấu mật mới hoàn tất", ông Đức chia sẻ.
Mía sau khi được tập kết tại lò, nhân công sẽ bốc vào để ép.
Ngày trước, phần lớn sử dụng sức trâu để ép mía, nhưng sau này, người dân đầu tư máy ép bằng điện cho năng suất cao hơn.
Sau khi ép, bã mía được vắt sạch nước. Phần nước mía được lọc qua dụng cụ bằng vải màn để lấy hết phần cặn bã, còn phần bã được phơi khô để làm chất đốt.
Các lò nấu mật tận dụng bã mía để làm chất đốt. Những ngày này, các lò đều đỏ lửa ngày đêm để kịp đơn hàng Tết.
Khi nước mía được đun sôi, người dân sẽ sử dụng vợt có lưới bằng vải màn để vớt bọt, tạp chất. Khi mật sôi, nếu không kịp vớt váng bọt, làm mật bị trào sẽ có màu đen, kém thơm ngon.
Từ đầu vụ đến nay, gia đình chị Nguyễn Thị Lan (trú xóm Châu Nam, xã Tân Hương) đã ép được 110 tấn mía, cho ra sản phẩm 8.000 lít mật. Mật mía ở đây được nhiều người ưa chuộng với hương vị thơm ngon, cùng độ sánh mịn đặc trưng, làm đến đâu bán hết đến đó.
Những mẻ mật mía vàng óng, sánh mịn
Ông Lê Đức Thuyên - Chủ tịch UBND xã Tân Hương cho biết: “Toàn xã hiện có gần 30 hộ chuyên nấu mật mía, sản lượng mật đạt khoảng 225.000 lít/năm. Dịp cuối năm, nhu cầu sử dụng mật mía tăng cao nên sản phẩm mật mía tiêu thụ mạnh. Sản phẩm mật mía Tân Hương đã đạt 3 sao OCOP cấp tỉnh”.
Thu Hiền