Làng Ơp giữ bản sắc Jarai, tạo sinh kế bền vững

Khi mùa mưa tới những ngày cuối cùng, những khóm dã quỳ hai bên đường làng Plei Ơp, tỉnh Gia Lai càng rực rỡ. Đây cũng là mùa bà con Plei Ơp chuẩn thu hoạc lúa, cà phê và sửa soạn rượu cần, cồng chiêng cho những ngày ăn năm uống tháng.

Anh Puih Ly, người dân ở Plei Ơp cho biết, ngoài trồng trọt, chăn nuôi thì thương mại, dịch vụ, du lịch ở Plei Ơp đều phát triển. Người có nghề đan mây-tre, nghề dệt, làm rượu cần hay giỏi diễn tấu cồng chiêng, đều có thu nhập đáng kể. Kinh tế của bà con bây giờ đã ổn định nên càng dành nhiều sự quan tâm phát huy văn hóa truyền thống: “Về phong tục cứ đến ngày truyền thống của người Jarai thì đều cúng nhà rông, làm lễ bỏ mả, đánh cồng chiêng vẫn luôn được lưu giữ, không thể bỏ được. Vì cồng chiêng từ thời xưa, thời ông nội, ông ngoại để lại để truyền đạt lại cho lớp trẻ sau này. Tuy rằng trước kia khác, xã hội bây giờ khác rồi, giờ bà con ai cũng có kinh tế ổn định.”

Bà con người Jarai làng Plei Ơp, phường Pleiku tái hiện lại các phong tục tập quán để khách du lịch các vùng miền được trải nghiệm

Bà con làng Plei Ơp bây giờ có nhiều hoạt động để phục vụ du khách: dệt thổ cẩm, nấu ăn, làm rượu ghè, đan lát, hướng dẫn tham quan nên những giá trị văn hóa truyền thống không chỉ được gìn giữ mà còn trở thành nguồn lực để phát triển. Khách đến làng Ơp không chỉ để ngắm cảnh, mà để sống chậm, lắng nghe, cảm nhận và hòa mình vào không gian văn hóa đặc trưng của người Jarai.

“Thật sự là rất là may mắn, tôi được đi theo tour mình thì thấy rất là đẹp, phong cảnh rất là đẹp và con người ở Gia Lai thì rất là thân thiện, khí hậu thì mát mẻ rất phủ hợp cho khách đi du lịch ở Gia Lai” - bà Hoàng Thị Hảo, du khách đến từ Cao Bằng chia sẻ khi tới thăm làng Ơp.

Hướng dẫn viên du lịch giới thiệu đến du khách khi tham quan làng mình

Hiện làng Ơp có hai đội cồng chiêng, một đội người lớn và một đội thanh thiếu niên cùng đội múa xoang, hoạt động ngày càng tích cực. Không ít hộ dân, doanh nghiệp ở Pleiku và tỉnh Gia Lai đã chọn Plei Ơp là nơi đầu tư. Thôn trưởng Rơ Mah Hur rất tự hào vì cả nương rẫy và văn hóa đang được hợp nhất trong kế hoạch phát triển du lịch canh nông - cộng đồng.

“Được sự quan tâm đã đầu tư cho làng Ớp chúng tôi các hạ tầng như đường xá, nhà rông, nhà sàn để giữ lại bản sắc văn hóa truyền thống của địa phương, cho bà con và bản thân tôi cũng thấy rất tiềm năng. Người dân được học một lớp về du lịch, biết ách ứng xử với khách, bà con cũng hăng hái học để biết cách ứng xử với khách để từ đó phát triển du lịch”.

Nhà sinh hoạt cộng đồng của làng Ơp vẫn giữ được nét truyền thống nguyên thủy, có ché, chiêng cổ.

Sát cánh cùng người dân, các cơ sở kinh doanh và chính quyền địa phương cũng tích cực đồng hành phát triển du lịch. Bà Trần Thị Trà My, Phòng Văn hóa - Xã hội phường Pleiku cho biết, chính quyền địa phương đã xác định rõ định hướng phát triển làng Ơp trở thành làng du lịch cộng đồng kiểu mẫu, gắn với bảo tồn văn hóa dân tộc Jarai.

“Rất vui mừng là các hoạt động này đã nhận được sự đồng thuận tham gia của nhân dân làng Ơp. Về cơ bản thì hiện tại người dân làng ớp đã sẵn sàng cho việc đón và phục vụ du khách đến tham quan trải nghiệm về văn hóa, về nghề truyền thống, về ẩm thực Jarai… Rất mong trong thời gian tới tour du lịch sẽ nhiều người biết đến, người dân làng Ơp được phục vụ nhiều du khách hơn nữa”.

Giữa hối hả của phố núi Pleiku, làng Ơp đang từng bước trở thành điểm du lịch cộng đồng đầy bản sắc. Người dân và du khách tới đây, vừa tận hưởng sự bình yên mộc mạc, vừa lắng sâu vào những vỉa - tầng văn hóa. Bà con làng Ơp đang cùng nhau định hình một làng dân tộc Jarai hài hòa giữa đô thị và hồn quê, giữa ruyền thống và hiện đại.

Hoàng Qui/VOV-Tây Nguyên