Lãnh đạo EU tới Serbia, yêu cầu quốc gia vùng Balkan làm một việc

Tổng thống Serbia Aleksandar Vucic hôm 25/10 cho biết "con đường châu Âu" và sự ủng hộ cho một Serbia châu Âu có "tầm quan trọng cốt yếu đối với sự tiến bộ" và đất nước ông sẽ nỗ lực để duy trì con đường đó.

Các bình luận của ông Vucic được đưa ra tại một cuộc họp báo chung ở Belgrade sau cuộc gặp với Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen, người đã đến Serbia trong chuyến đi tuần này tới Tây Balkan để đảm bảo với các quốc gia hy vọng trở thành thành viên EU rằng việc mở rộng vẫn là ưu tiên của khối.

Ông Vucic cho biết, bà Von der Leyen đã yêu cầu Serbia "tuân thủ nhiều hơn nữa các tuyên bố về chính sách đối ngoại của EU" trong cuộc hội đàm giữa hai bên.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen (trái) và Tổng thống Serbia Aleksandar Vucic tại Belgrade, 25/10/2024. Ảnh: Arab News

Serbia có mối quan hệ chặt chẽ với Nga và đã từ chối tham gia các lệnh trừng phạt quốc tế đối với Moscow liên quan đến xung đột ở Ukraine. Tuy nhiên, ông Vucic đã từ chối lời mời của Tổng thống Nga Vladimir Putin tham dự Hội nghị Thượng đỉnh BRICS tại Kazan vào đầu tuần này.

Sau cuộc gặp với bà Von der Leyen, ông Vucic đã nhắc lại nhiều lần rằng Serbia đang trên "con đường châu Âu", nhưng cũng cho biết rằng quốc gia vùng Balkan này sẽ duy trì mối quan hệ tốt đẹp theo truyền thống với các quốc gia khác.

Bà Von der Leyen cho biết sự hiện diện của bà tại Belgrade là minh chứng cho việc EU muốn Serbia trở thành thành viên của khối.

"Những gì tôi thấy là Tổng thống Cộng hòa Serbia đang tiếp đón tôi ở đây hôm nay và vừa tiếp đón Thủ tướng Hy Lạp và Thủ tướng Ba Lan.

Tôi nghĩ điều đó tự nói lên tất cả", bà Von der Leyen phát biểu tại cuộc họp báo chung với ông Vucic hôm 25/10.

Người đứng đầu cơ quan điều hành EU lưu ý rằng đây là chuyến đi thứ 4 của bà tới Serbia kể từ khi nhậm chức, gọi đó là "một dấu hiệu rất rõ ràng cho thấy tôi tin rằng tương lai của Serbia nằm ở Liên minh châu Âu".

Ông Vucic cho biết, chương tiếp theo trong các cuộc đàm phán gia nhập EU của Serbia có thể được mở vào cuối năm nay, nói rằng đây sẽ là "một tín hiệu quan trọng cho thấy Serbia đang tiến triển trên con đường châu Âu".

Bà Von der Leyen cũng nêu khả năng Serbia trở thành "nước dẫn đầu trong lĩnh vực xe điện" khi ám chỉ đến các kế hoạch gây tranh cãi về việc bắt đầu khai thác lithium ở miền Tây Serbia.

"Đây là ngành công nghiệp của tương lai và chúng tôi ở đây để hỗ trợ các vị trong từng bước đi. Chúng tôi ước tính rằng quan hệ đối tác tuyệt vời của chúng ta trong lĩnh vực nguyên liệu thô quan trọng sẽ mang lại 20.000 việc làm cho Serbia và 6 tỷ Euro cho tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Serbia", bà cho biết.

Công ty khai thác mỏ Anh-Úc Rio Tinto có kế hoạch xây dựng mỏ lithium lớn nhất châu Âu tại Thung lũng Jadar của Serbia, nơi có thể đáp ứng khoảng 1/5 nhu cầu sản xuất pin xe điện của châu Âu, nhưng kế hoạch này đã vấp phải sự phản đối, chủ yếu là vì lý do môi trường.

Bà Von der Leyen cho biết, người dân Serbia có thể chắc chắn rằng dự án sẽ "tôn trọng và bảo tồn thiên nhiên" ở Serbia và các nhà khai thác mỏ sẽ "luôn lắng nghe và hợp tác với cộng đồng địa phương".

Bà Von der Leyen đã đến Belgrade (Serbia) từ Sarajevo (Bosnia và Hercegovina) trong chuyến công du 4 ngày đến Tây Balkan để thảo luận về một kế hoạch trị giá 6 tỷ Euro (6,4 tỷ USD) của EU nhằm tăng gấp đôi nền kinh tế của khu vực trong thập kỷ tới và đẩy nhanh nỗ lực của các nước Balkan về gia nhập khối. Từ Serbia, Bà Von der Leyen sẽ đến Kosovo và Montenegro.

Minh Đức (Theo RFE/RL, Euronews)