Lãnh đạo Slovakia chỉ trích Ukraine đang đe dọa đến châu Âu

Tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng gia tăng sau cuộc gặp giữa ông Fico và các quan chức cấp cao của EU để thảo luận về quyết định của Ukraine chấm dứt vận chuyển khí đốt Nga qua hệ thống đường ống của nước này.

Ông Fico cảnh báo về những biện pháp đáp trả mà chính phủ Slovakia có thể áp dụng để gây áp lực lên Ukraine, bao gồm hạn chế nguồn cung cấp điện và viện trợ cho người tị nạn Ukraine. Ông cũng phát tín hiệu về việc Slovakia có thể sẵn sàng ngăn chặn các quyết định liên quan đến vấn đề này ở cấp độ EU nếu cần thiết.

Thủ tướng Slovakia Robert Fico. Ảnh: Topky

Ảnh hưởng kinh tế từ quyết định của Ukraine

Theo ông Fico, việc Ukraine không gia hạn thỏa thuận trung chuyển khí đốt với Nga sau khi hợp đồng 5 năm giữa Gazprom và Naftogaz hết hạn vào ngày 31/12 đã gây tác động tiêu cực đến kinh tế EU. Quyết định này khiến giá khí đốt tăng cao và làm Slovakia mất khoảng 500 triệu euro (550 triệu USD) mỗi năm từ nguồn thu phí trung chuyển. Đồng thời, điều này cũng đặt ra thách thức lớn đối với an ninh năng lượng và khả năng cạnh tranh của EU trong bối cảnh phải đối mặt với Mỹ và Trung Quốc.

Ông Fico, từ lâu đã là người chỉ trích mạnh mẽ cách EU phản ứng với xung đột giữa Nga và Ukraine, đã đe dọa cắt giảm nguồn cung cấp điện và viện trợ cho Ukraine. Trong một bài đăng trên mạng xã hội ngày 2/1, ông cáo buộc Ukraine cố tình phá hoại nền kinh tế của Slovakia và chỉ trích hành động của Kiev là không thể chấp nhận được.

EU khẳng định an ninh năng lượng không bị đe dọa

Ủy ban châu Âu khẳng định các quốc gia thành viên đã có đủ thời gian để chuẩn bị cho việc hợp đồng giữa Gazprom và Naftogaz hết hạn. Đại diện của EU nhấn mạnh không có nguy cơ lớn đối với an ninh năng lượng của khối này, đặc biệt khi EU đã nỗ lực giảm sự phụ thuộc vào nguồn khí đốt Nga.

Tuy nhiên, ông Fico tiết lộ Brussels không hề áp đặt lệnh trừng phạt toàn diện đối với khí đốt của Nga. Dù lưu lượng khí đốt qua đường ống giảm đáng kể, các chuyến hàng LNG từ Nga vẫn tiếp tục đến EU. Ông nhấn mạnh sự bất cập khi EU phụ thuộc vào nguồn khí đốt từ Mỹ để bù đắp thiếu hụt, đồng thời kêu gọi khối này phải hành động để bảo vệ lợi ích kinh tế của các thành viên như Slovakia.

Đề xuất giải pháp và căng thẳng trong quan hệ với Ukraine

Sau cuộc gặp với Ủy viên Năng lượng EU Dan Jørgensen, ông Fico và đại diện EU đã đồng ý thành lập một nhóm công tác cấp cao để theo dõi tình hình và đề xuất các giải pháp khả thi. Nhóm này sẽ đánh giá tác động của việc chấm dứt dòng khí đốt Nga qua Ukraine và xác định các cách EU có thể hỗ trợ Slovakia trong việc khắc phục thiệt hại kinh tế.

Bất chấp những lời lẽ gay gắt tại Brussels, ông Fico dường như đang cố gắng tập trung nhiều hơn vào các đối thủ chính trị trong nước. Trong cuộc họp báo kéo dài, ông chỉ trích các đối thủ chính trị trong nước và cáo buộc họ không bảo vệ lợi ích của Slovakia trong vấn đề năng lượng. Những tuyên bố của ông cũng được đưa ra chỉ vài tuần sau chuyến thăm gây tranh cãi tới Moscow để gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin trước Giáng sinh. Chuyến đi này đã vấp phải nhiều chỉ trích từ các quốc gia thành viên EU khác.

Ông Fico cũng để ngỏ khả năng sử dụng quyền phủ quyết của Slovakia trong các quyết định liên quan đến xung đột Ukraine, tương tự như cách Hungary từng làm. Theo ông, EU cần phải hành động quyết đoán hơn để giảm thiểu tác động từ việc ngừng vận chuyển khí đốt qua Ukraine, đồng thời hỗ trợ các quốc gia thành viên bị ảnh hưởng nặng nề như Slovakia.

Cả ông Fico và Ủy viên Dan Jørgensen đều nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hợp tác để tìm ra các giải pháp chung cho khủng hoảng năng lượng. Hai bên cùng tuyên bố về việc đảm bảo nguồn cung năng lượng ổn định cho EU vẫn là ưu tiên hàng đầu trong giai đoạn tới.

Tùng Lâm