Lạnh đầu mùa, người cao tuổi nhập viện vì đột quỵ tăng mạnh
Khi Hà Nội bước vào những ngày đầu lạnh, Bệnh viện Thanh Nhàn liên tục tiếp nhận bệnh nhân đột quỵ mạch lớn. Các bác sĩ khuyến cáo, nhiệt độ hạ thấp đột ngột có thể khiến huyết áp tăng cao, đặc biệt nguy hiểm với người có bệnh nền hoặc sử dụng rượu bia thường xuyên.
Thời tiết lạnh, nguy cơ đột quỵ tăng cao
Tại Bệnh viện Thanh Nhàn, những ngày gần đây số ca đột quỵ mạch lớn tăng rõ rệt, đặc biệt khi thời tiết Hà Nội chuyển lạnh đột ngột. Mới đây, đơn vị này vừa tiếp nhận một nam bệnh nhân ngoài 60 tuổi (Hà Nội) bị tắc thân nền cấp – một thể đột quỵ cực kỳ nguy hiểm, có tỷ lệ tử vong hơn 90% nếu không được can thiệp kịp thời.
Theo ThS.BS Nguyễn Văn Thuyên, bác sĩ điều trị ở Khoa Hồi sức cấp cứu Bệnh viện Thanh Nhàn, trước khi nhập viện, bệnh nhân đi uống bia và sau đó có biểu hiện hoa mắt, chóng mặt, nói khó thoáng qua. Khi vào viện, người bệnh tỉnh táo, vận động bình thường. Tuy nhiên, chỉ sau khoảng 1 giờ, bệnh nhân đột ngột xuất hiện sụp mí, yếu liệt nửa người trái, nói khó, cơ lực chỉ còn 2/5.
Ngay lập tức, bệnh nhân được chụp cắt lớp vi tính mạch não, kết quả xác định tắc cấp động mạch thân nền.
Sau khoảng 15 phút, êkip đã hút ra 3 cục máu đông lớn, tái thông hoàn toàn dòng máu lên não. Bệnh nhân được rút ống thở sau 24 giờ, tỉnh táo, vận động bình thường và chỉ còn khó phát âm nhẹ.
Bác sĩ Thuyên đang thăm khám cho bệnh nhân
Qua ca bệnh này, ThS.BS Nguyễn Văn Thuyên cho biết những ngày gần đây Hà Nội chuyển lạnh, chính sự thay đổi nhiệt độ này có thể gây co thắt mạch não, tăng huyết áp đột ngột, nhất là ở người cao tuổi có bệnh nền tim mạch, tăng huyết áp, hút thuốc hoặc lạm dụng rượu bia. Do đó, người dân cần đặc biệt chú ý theo dõi sức khỏe, duy trì thuốc điều trị đều đặn và hạn chế thức uống có cồn.
Cùng quan điểm, ThS.BS Đoàn Dư Mạnh, Thành viên Hội Bệnh Mạch máu Việt Nam cho biết, thời điểm giao mùa, đặc biệt khi không khí lạnh tràn về đột ngột, thường khiến huyết áp tăng cao do cơ thể phản ứng với sự chênh lệch nhiệt độ. Chính sự thay đổi nhiệt độ đột ngột vào buổi sáng và ban đêm có thể khiến nhiều người vô tình rơi vào “bẫy” đột quỵ nếu chủ quan.
Theo bác sĩ Mạnh, sự thay đổi đột ngột của nhiệt độ có thể làm co mạch, tăng huyết áp, dễ dẫn đến vỡ mạch máu não gây xuất huyết não hoặc bong mảng xơ vữa sẵn có, hình thành cục máu đông gây nhồi máu não, nhồi máu cơ tim. Nguy cơ đặc biệt cao ở nhóm người có bệnh nền tim mạch, cao huyết áp, tiểu đường, rối loạn mỡ máu…
Bên cạnh yếu tố sinh lý, thói quen sinh hoạt thiếu thận trọng trong thời tiết chuyển lạnh cũng góp phần làm tăng nguy cơ này. Một trong những sai lầm có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ vào sáng sớm là ra ngoài tập thể dục từ rất sớm mà không mặc đủ ấm.
“Nhiều người nghĩ ban ngày sẽ nắng ấm nên sáng sớm vẫn mặc phong phanh, ra ngoài tập thể dục trong khi cơ thể còn đang "ngủ đông". Khi đó, máu cô đặc hơn, huyết áp tăng, nếu chưa uống nước, chưa ăn sáng mà vận động hoặc hít khí lạnh đột ngột, rất dễ hình thành huyết khối trong lòng mạch”, bác sĩ Mạnh phân tích.
Làm sao để phòng ngừa đột quỵ khi chuyển mùa?
Bên cạnh đó, các cục huyết khối này có thể di chuyển lên não, gây tắc mạch dẫn đến đột quỵ hoặc nghẽn mạch vành gây nhồi máu cơ tim. Vì vậy, những người có thói quen tập thể dục buổi sáng cần đặc biệt lưu ý.
Bác sĩ Mạnh chia sẻ, mùa thu và mùa đông khác hoàn toàn mùa hè. Nhiệt độ buổi sáng thường xuống thấp, có thể giảm nhanh 5 -7°C chỉ trong vài giờ. Nếu không giữ ấm đầy đủ, không chuẩn bị cho cơ thể thích nghi, rủi ro có thể xảy ra bất cứ lúc nào.
"Để phòng ngừa đột quỵ, trước khi ra ngoài vào sáng sớm, người dân nên uống một cốc nước ấm để giúp máu loãng hơn, ăn nhẹ để ổn định đường huyết, và đặc biệt là mặc ấm, nhất là vùng cổ, ngực, bàn tay và bàn chân, những nơi dễ bị mất nhiệt. Người lớn tuổi hoặc có bệnh nền tim mạch, cao huyết áp tốt nhất chỉ nên ra ngoài sau 6 giờ sáng, khi nhiệt độ đã ổn định hơn”, bác sĩ Mạnh khuyên.
Ngoài ra, việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, kiểm soát huyết áp, hạn chế rượu bia, và tái khám định kỳ cũng là những biện pháp quan trọng giúp giảm nguy cơ đột quỵ trong mùa lạnh.
Bác sĩ Mạnh khuyến cáo, đột quỵ có thể xảy ra bất cứ lúc nào, nhưng nguy cơ tăng cao rõ rệt trong những ngày chuyển mùa thu – đông hoặc đầu đông. Mỗi người cần lắng nghe cơ thể, theo dõi huyết áp thường xuyên và điều chỉnh lối sống phù hợp với thời tiết. Đặc biệt, không nên chủ quan với những thay đổi nhỏ như chóng mặt, tê yếu thoáng qua, nói khó, vì đây có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của một cơn đột quỵ.
