Lào cai quyết liệt hoàn thành giải ngân đầu tư công

Thu ngân sách khả quan, giải ngân đầu tư công còn "vướng"

Thực hiện chuyên đề giám sát về tiến độ giải ngân vốn đầu tư công và thu ngân sách năm 2025, Đoàn giám sát Thường trực HĐND tỉnh Lào Cai đã làm việc với Sở Tài chính cùng nhiều địa phương, đơn vị. Qua giám sát, ghi nhận nỗ lực vượt thu ấn tượng song cũng chỉ rõ không ít khó khăn, vướng mắc tại cơ sở và nhiều chủ đầu tư, làm cơ sở để HĐND tỉnh đưa ra các quyết sách tại kỳ họp cuối năm.

Tại phường Sa Pa, địa phương báo cáo nỗ lực thu ngân sách, dù đến 22/10 mới đạt 41,7% dự toán tỉnh giao nhưng ước cả năm có thể đạt 104,4% kế hoạch. Tuy nhiên, công tác giải ngân vốn đầu tư công còn nhiều thách thức khi 258 dự án mới giải ngân đạt 44% kế hoạch. Phường Sa Pa cũng chỉ ra các khó khăn, như: khối lượng công việc tăng đột biến khi vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp trong khi cơ chế phân cấp nguồn thu chưa đồng bộ; vướng mắc trong giải phóng mặt bằng và các khoản thu mới như kinh doanh trực tuyến rất khó kiểm soát.

Làm việc với phường Trung Tâm, Đoàn giám sát đánh giá cao những kết quả phường đạt được nhờ nhờ sự chủ động triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, như: đôn đốc thu nợ, cài đặt ứng dụng nộp thuế điện tử… Nhờ đó, ước cả năm phường sẽ hoàn thành 100% kế hoạch thu.

Quang cảnh cuộc làm việc của Đoàn giám sát tại phường Trung Tâm. Ảnh: Duy Hùng

Ở cấp đơn vị quản lý dự án, báo cáo của Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng số 1 cho thấy, đơn vị đang quản lý 44 dự án với tổng kế hoạch vốn 2.647 tỷ đồng, nhưng đến hết tháng 10 mới giải ngân đạt 44,6% kế hoạch. Đoàn giám sát nhận định tiến độ này còn thấp so với kịch bản đề ra.

Trên quy mô toàn tỉnh, theo báo cáo của Sở Tài chính, đến ngày 17/10, tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn đạt 14.103 tỷ đồng, bằng 104% dự toán Trung ương giao và bằng 121% so với cùng kỳ. Dự kiến cả năm, tổng thu ngân sách ước đạt 22.869 tỷ đồng, bằng 108% dự toán tỉnh giao. Về giải ngân vốn đầu tư công, đến ngày 20/10, toàn tỉnh giải ngân được 7.305 tỷ đồng, đạt 48,6% kế hoạch, xếp thứ 5/34 tỉnh, thành phố cả nước về tỷ lệ giải ngân…

Hoàn thiện phần mềm ngân sách liên thông

Qua giám sát, Thường trực HĐND tỉnh đã chỉ ra một số khó khăn, vướng mắc cần khắc phục, tháo gỡ. Trong đó, về giải ngân vốn đầu tư công, dù tỷ lệ chung của tỉnh ở mức khá, nhưng thực tế tại nhiều đơn vị cho thấy sự chậm trễ vẫn tập trung ở khâu thủ tục đầu tư và công tác giải phóng mặt bằng, bồi thường, tái định cư chưa dứt điểm.

Một khó khăn lớn cũng được chỉ ra tại Sa Pa và được Sở Tài chính xác nhận, chính là sự thiếu đồng bộ trong hệ thống điều hành sau khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Cụ thể, hệ thống phần mềm quản lý tài chính giữa các cấp chưa được liên thông; nguồn thu cấp xã sau sáp nhập còn chồng chéo, khó xác định. Về công tác thu, dù tổng thu toàn tỉnh vượt cao nhưng một số khoản thu vẫn thấp so với dự toán tỉnh giao, đặc biệt là thu tiền sử dụng đất.

Đoàn giám sát thực địa tại một công trình vốn đầu tư từ ngân sách tại phường Lào Cai. Ảnh: Đỗ Phúc

Từ những vướng mắc trên, Thường trực HĐND tỉnh Lào Cai đã đề nghị UBND tỉnh tiếp tục chỉ đạo các đơn vị đẩy nhanh tiến độ giải ngân, kiên quyết thực hiện điều chuyển vốn từ các dự án chậm. Tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các chủ đầu tư, nhà thầu vi phạm tiến độ; đồng thời, lấy kết quả giải ngân làm tiêu chí quan trọng để đánh giá thi đua, khen thưởng cuối năm.

Đối với các vướng mắc về cơ chế, HĐND tỉnh yêu cầu Sở Tài chính sớm hoàn thiện phần mềm quản lý ngân sách liên thông từ cấp xã đến cấp tỉnh. Đồng thời, Thường trực HĐND tỉnh sẽ có kiến nghị với Chính phủ và Bộ Tài chính sớm ban hành quy định về phân cấp quản lý thuế và định mức phân bổ chi thường xuyên năm 2026, tạo điều kiện cho địa phương chủ động điều hành ngân sách.

Theo Thường trực HĐND tỉnh Lào Cai, kết quả giám sát là cơ sở thực tiễn quan trọng để HĐND tỉnh xem xét, quyết nghị các chỉ tiêu, giải pháp tại kỳ họp thường lệ cuối năm 2025; hướng tới mục tiêu cao nhất là giải ngân đạt 100% kế hoạch và thu ngân sách bền vững.

Hương Trà