'Lấp chỗ trống' thiếu bãi đỗ xe bằng nhà đỗ xe lắp ghép tạm

Một bãi đỗ xe tư nhân tại trung tâm Quận 3, TPHCM.

Ủy ban nhân dân TPHCM vừa có văn bản gửi Bộ Xây dựng về hướng dẫn thực hiện thí điểm xây dựng nhà đỗ xe cao tầng lắp ghép sử dụng công nghệ xếp xe bán tự động trên địa bàn thành phố.

Nhu cầu cấp thiết

Ủy ban nhân dân TPHCM cho biết trong giai đoạn hiện nay, việc triển khai các công trình nhà đỗ xe cao tầng lắp ghép, xây dựng tạm thời là rất cần thiết nhằm giải quyết phần nào nhu cầu đỗ xe của người dân, doanh nghiệp tại khu vực trung tâm thành phố.

Việc làm này cũng góp phần kéo giảm ùn tắc giao thông, tăng cường bảo đảm trật tự an toàn giao thông, đồng thời khai thác hiệu quả kết cấu hạ tầng giao thông hiện có.

Theo Sở GTVT TPHCM, hiện hệ thống bến bãi đỗ xe của thành phố chưa được đầu tư xây dựng theo quy hoạch.

Cụ thể, hệ thống bến bãi trên địa bàn chỉ mới đạt khoảng 20% quy hoạch (thiếu hơn 900 ha so với chỉ tiêu gần 1.200 ha), riêng khu vực trung tâm có 4 bãi đỗ xe ngầm kết hợp dịch vụ thương mại và công cộng, nhưng đến nay chưa có công trình nào được triển khai.

Điều này khiến nhu cầu đỗ xe ô tô ngày càng bức bách, nhất là tại khu vực trung tâm thành phố.

Đi ngược với việc thiếu hụt nghiêm trọng hệ thống bến bãi đỗ xe thời gian qua, số lượng ô tô trên địa bàn TPHCM ngày càng gia tăng, nhất là tại khu vực trung tâm thu hút rất lớn lượng xe của người dân, của các công ty từ địa phương khác đến làm ăn, liên hệ công tác, du lịch...

“Từ đầu năm 2022 đến nay, vận tốc lưu thông trung bình trên các tuyến đường tại khu vực trung tâm thành phố vào giờ cao điểm (sáng từ 6 giờ - 9 giờ, chiều từ 16 giờ - 19 giờ) ghi nhận trong khoảng từ 31,6 km/h - 37 km/h và đang có xu hướng giảm, nhiều tuyến đường đã trở nên quá tải”, văn bản của Ủy ban nhân dân TPHCM nêu.

Trước đó, năm 2017 một số nhà đầu tư đề nghị lấy các vị trí thuộc công viên, khu đất trống ở trung tâm TPHCM để xây dựng các bãi đậu xe cao tầng lắp ghép. Sở GTVT TPHCM sau đó tham mưu và báo cáo Ủy ban nhân dân thành phố quy mô, nguyên tắc đầu tư xây dựng các bãi giữ xe này.

Tuy nhiên, Ủy ban nhân dân TPHCM đã bác đề xuất với quan điểm muốn dành đất công viên cho người dân vui chơi. Chủ trương của thành phố là khuyến khích nhà đầu tư tham gia xây dựng các bãi đậu xe tại các cửa ngõ của thành phố.

Thực tế, để giải quyết vấn đề tầm nhìn trong tương lai theo quy hoạch TPHCM có 4 bãi đậu xe ngầm tại sân khấu Trống Đồng, công viên Lê Văn Tám, Tao Đàn, sân vận động Hoa Lư.

Các dự án nói trên đều nằm ở Quận 1, được quy hoạch làm bãi đậu xe ngầm kết hợp dịch vụ thương mại và công cộng, kỳ vọng giải quyết nhu cầu đậu, giữ xe tại khu trung tâm TPHCM, nhưng đến nay chưa công trình nào thực hiện, trong khi dự án bãi đậu xe ngầm tại công viên Lê Văn Tám đã bị Ủy ban nhân dân TPHCM “khai tử” với lý do dành đất công viên cho người dân.

Vẫn cần quy hoạch chung và sự đồng bộ

Việc khan hiếm quỹ đất để triển khai các dự án xây dựng bãi xe ngầm tại trung tâm thành phố, chi phí đầu tư cao là nguyên nhân chính khiến những tính toán, kế hoạch của thành phố bao năm nay không triển khai được. Do đó, Sở GTVT đã tham mưu cho Ủy ban nhân dân thành phố việc xây dựng các nhà đỗ xe cao tầng lắp ráp.

Theo sở này, công trình nhà đỗ xe cao tầng lắp ghép có đặc điểm, ưu thế của một công trình tạm như: Thời gian thi công, lắp đặt/tháo dỡ tương đối ngắn (khoảng 3 tháng), diện tích chiếm dụng nhỏ (49m cho 16 - 21 xe ô tô đến 9 chỗ), kinh phí đầu tư ban đầu có thể chấp nhận được và có thể tháo dỡ, di dời để lắp đặt tại vị trí khác; linh hoạt trong triển khai các phương án cải tạo, chỉnh trang hệ thống tường, khung bao che nhằm bảo đảm phù hợp với cảnh quan, môi trường xung quanh.

Đặc biệt, công trình nhà đỗ xe cao tầng lắp ghép có thể bố trí kiểu tận dụng khoảng không tại các vị trí trên đất của đường bộ, đất công viên hoặc đất quy hoạch xây dựng công trình công cộng (chưa khai thác hết công năng).

Tuy vậy, việc xây dựng công trình này chưa có tiền lệ và cần xem xét đảm bảo phù hợp quy định” nên Ủy ban nhân dân TPHCM đã gửi văn bản chờ Bộ Xây dựng hướng dẫn.

Ngoài việc xin hướng dẫn của Bộ Xây dựng về trình tự thủ tục lập, phê duyệt chủ trương đầu tư, dự án đầu tư; cơ sở thẩm định phê duyệt dự án, thiết kế; trình tự, thủ tục thực hiện cấp phép xây dựng nhà đỗ xe cao tầng lắp ghép, thành phố cũng đang gấp rút triển khai quy hoạch không gian ngầm đô thị tại lõi trung tâm.

Theo ông Lý Khánh Tâm Thảo, Trưởng phòng Quản lý hạ tầng kỹ thuật đô thị, Sở Quy hoạch - Kiến trúc TPHCM, khi tổ chức quy hoạch không gian ngầm ở khu trung tâm hiện hữu (930 ha) và Khu đô thị mới Thủ Thiêm sắp tới, thành phố sẽ có cái nhìn tổng thể về phát triển không gian ngầm. Trong đó, bãi đậu xe ngầm sẽ được tính toán, cân nhắc để giải quyết vấn đề hạ tầng giao thông đang quá tải trên mặt đất.

“Chúng ta cần quy hoạch tổng thể về không gian ngầm để bổ sung cho không gian trên mặt đất, bổ sung không gian công cộng mà trên mặt đất không còn chỗ để làm.

Dù rất mong muốn có được hạ tầng và không gian cho các bãi đỗ xe nhưng không phải muốn làm là làm, vì còn phụ thuộc vào rất nhiều vấn đề chung và các điều kiện như kiến trúc, tiêu chí về giao thông, xe ra vào khu vực như thế nào, các yếu tố kỹ thuật, đất đai… cũng cần được nghiên cứu kỹ lưỡng”, ông Thảo chia sẻ.

Anh Nguyễn