Lật tẩy nhiều chiêu thức cất giấu ma túy mới

Xuất hiện phương thức, thủ đoạn mới

Cục Hải quan cho biết, hoạt động vận chuyển trái phép ma túy qua biên giới có dấu hiệu gia tăng ở tuyến hàng không với phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi. Đơn cử, mới đây, tại kho hàng hóa nhập của Công ty Cổ phần Dịch vụ hàng hóa Nội Bài (NCTS), sân bay quốc tế Nội Bài, Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài - Chi cục Hải quan Khu vực I chủ trì, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Công an TP Hà Nội phối hợp, kiểm tra thực tế hàng hóa phát hiện đối tượng Nguyễn Tiến Đạt, (sinh năm 1989, trú tại Dốc Cao, Quang Tiến, thị xã Thái Hòa, Nghệ An), vận chuyển trái phép hơn 4,2 kg ma túy loại MDMA qua đường hàng không.

Về thủ đoạn vận chuyển của đối tượng, đại diện Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài cho biết, hơn 4,2 kg ma túy được giấu trong các hộp thực phẩm chức năng. Đối tượng Nguyễn Tiến Đạt đã giấu số lượng ma túy là các viên nén màu xanh trong 26 hộp nhựa hình trụ tròn màu trắng, bên ngoài dán nhãn có ghi chữ "altapharma".

Ma túy được ngụy trang trong các túi bánh kẹo, chai đựng mỹ phẩm.

Trước đó, ngày 8/4, bằng các biện pháp nghiệp vụ, Chi cục Hải quan khu vực I phối hợp với lực lượng chức năng phát hiện lô hàng từ Đức về khu vực Mỹ Đình (Hà Nội) qua đường hàng không nghi vấn có chứa ma túy. Qua theo dõi, cơ quan chức năng đã bắt quả tang Đoàn Vũ Anh Hoàng (sinh năm 1993, quê Bình Phước, chỗ ở hiện nay tại khu dân cư Hiệp Thành I, phường Hiệp Thành, TP Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương) có hành vi vận chuyển thùng hàng chứa 15,8 kg ma túy tổng hợp (thuốc lắc dạng viên) được ngụy trang trong các túi bánh kẹo, chai đựng mỹ phẩm... Khám xét khẩn cấp nơi ở của Đoàn Vũ Anh Hoàng, lực lượng chức năng thu giữ 1 hũ nhựa màu trắng bên trong đựng tinh thể màu trắng và một số dụng cụ có liên quan hoạt động mua bán trái phép chất ma túy.

Cùng với đó, hoạt động của tội phạm ma túy trong một vụ có thể đồng thời liên quan đến nhiều tuyến đường; có sự câu kết chặt chẽ của các đối tượng trong và ngoài nước. Thành phần liên quan đến hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy gồm cả đối tượng chuyên nghiệp, đối tượng không chuyên nghiệp và người vô ý bị lợi dụng thực hiện hành vi phạm tội; các cá nhân, đối tượng được huy động tham gia theo từng công đoạn, mắt xích, có thể không biết nhau; đối tượng chủ mưu, cầm đầu hầu hết ở nước ngoài, điều hành đường dây hoạt động xuyên quốc gia thông qua việc ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại, các tiện ích về thông tin liên lạc và dịch vụ giao dịch.

Theo Công an TP Hồ Chí Minh, mở rộng vụ tiếp viên hàng không vận chuyển ma túy từ Pháp về sân bay Tân Sơn Nhất, đến nay công an đã triệt phá hơn 500 nhánh, phân nhánh đường dây tội phạm hoạt động tại 36 tỉnh, thành phố, khởi tố 1.529 bị can, thu giữ 568,5 kg ma túy các loại, 12 khẩu súng, 67 viên đạn, 3 lựu đạn và nhiều vật chứng có liên quan. Đồng thời, Cơ quan công an chứng minh số tiền các đối tượng đã giao dịch mua bán ma túy hơn 29.000 tỷ đồng. Hiện, Cơ quan công an đang tiếp tục điều tra mở rộng vụ án. Trước đó, sau khi phát hiện vụ 4 tiếp viên xách ma túy từ Pháp về sân bay Tân Sơn Nhất ngày 16/3/2023, chỉ trong thời gian ngắn, Công an TP Hồ Chí Minh đã làm rõ ngoài chuyến hàng bị bắt giữ trên, các đối tượng đã thực hiện trót lọt 6 chuyến hàng chứa ma túy qua sân bay quốc tế Nội Bài.

Đại diện Chi cục Điều tra chống buôn lậu, Cục Hải quan cho biết, trong tháng 4, ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng: phát hiện, bắt giữ 16 vụ/27 đối tượng, thu 1.517 kg ma túy các loại. Lũy kế 4 tháng năm 2025 (16/12/2024 đến 15/4/2025), ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng phát hiện, bắt giữ 64 vụ/74 đối tượng. Tang vật thu được gồm 1.719 kg ma túy các loại.

“Trong thời gian qua, các vụ việc được phát hiện, bắt giữ tại tuyến đường hàng không quốc tế (bao gồm hành khách - hành lý - hàng hóa - chuyển phát nhanh) có tần suất liên tục, thủ đoạn tinh vi, phức tạp. Các đối tượng vận chuyển trái phép ma túy qua biên giới đã lợi dụng việc được tạo điều kiện thuận lợi về quy trình, thủ tục hải quan về xuất nhập khẩu, qua đó lợi dụng các kẽ hở về mặt khách quan (điểm chưa hoàn thiện về mặt thủ tục hải quan, trucking, logistic) và những lý do chủ quan như (tiêu chí quản lý rủi ro, năng lực kiểm soát hải quan chưa đồng bộ) để vận chuyển trái phép chất ma túy vào/ra lãnh thổ Việt Nam”, đại diện Chi cục Điều tra chống buôn lậu cho hay.

Theo Chi cục Điều tra chống buôn lậu, đặc biệt, trên tuyến chuyển phát nhanh, với sự phát triển nhanh của Darkweb và sự tiện lợi của tiền điện tử (BTC, ETH...) và các sàn luân chuyển tiền trung gian, tội phạm hiện nay dễ dàng thực hiện đặt hàng ma túy trực tiếp từ nước ngoài về Việt Nam với số lượng nhỏ (khoảng 20-50 gam). Với số lượng ma túy rất nhỏ, gây khó khăn cho lực lượng phòng, chống ma túy trong việc phát hiện, bắt giữ.

Thông tin về những phương thức thủ đoạn mới qua các vụ việc đã được phát hiện, bắt giữ thời gian qua, cùng một số lưu ý về loại ma túy Fentanyl hiện nay, Chi cục Điều tra chống buôn lậu cho biết, qua những vụ việc bắt giữ ma túy điển hình thời gian qua cho thấy phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, phức tạp. Gần đây gia tăng các trường hợp ma túy giấu lẫn trong thực phẩm, đặc biệt là những thực phẩm được tẩm ướp gia vị nặng mùi với mục đích để vô hiệu hóa chó nghiệp vụ và gây khó khăn cho công tác kiểm tra hàng hóa không xâm lấn; hoặc cất giấu ma túy trong nhiều lớp chống soi chiếu như giấy bạc và trộn lẫn với các loại thảo dược... Trong đó, cần sa thường được giấu trong thực phẩm là đồ ăn được các đối tượng gửi từ Việt Nam đi Anh, Australia, Đài Loan (Trung Quốc)... Ma túy cất giấu trong hàng hóa được khai báo theo loại hình xuất/nhập khẩu hàng hóa thông thường, hàng quà biếu hoặc hàng chuyển phát nhanh, hoặc mang theo hành lý của hành khách xuất nhập cảnh.

Ma túy được ngụy trang trong các lọ thực phẩm chức năng.

Đáng chú ý, trên thế giới hiện đang phố biến loại Opioid tổng hợp có tên Fentanyl. Khi vận chuyển xuyên biên giới, Fentanyl thường ở dạng bột mịn (phóng to sẽ có dạng tinh thể không màu như bột ngọt (mì chính), tuy nhiên cũng có thể ở dạng lỏng như thuốc xịt (ví dụ: thuốc xịt mũi); hoặc ở dạng viên nén, được trộn lẫn với các loại ma túy khác với liều lượng rất nhỏ. Về nguy cơ đối với Việt Nam, Chi cục Điều tra chống buôn lậu nêu rõ: Hiện nay, mặc dù chưa phát hiện các vấn đề liên quan tới Fentanyl, tuy nhiên Việt Nam vẫn đối mặt với nguy cơ từ hoạt động sản xuất, mua bán, vận chuyển Fentanyl bất hợp pháp.

Bên cạnh đó, theo ghi nhận thì tình trạng tàng trữ, vận chuyển ma túy tuyến hàng không nói chung vẫn diễn biến phức tạp, tập trung chủ yếu tại các địa bàn có sân bay quốc tế lớn như: Hà Nội, Đà Nẵng, TP Hồ Chí Minh. Ở chiều đi thì ma túy có điểm xuất phát từ sân bay Tân Sơn Nhất, TP Hồ Chí Minh hoặc sân bay Nội Bài, Hà Nội đi Hàn Quốc, Nhật, Đài Loan, Australia và Anh. Ở chiều về Việt Nam thì ma túy đa số có điểm đến từ châu Âu như: Anh, Séc, Đức, Pháp, Ba Lan, Hungary, Tây Ban Nha. Một số vụ được phát hiện đến từ Nam Mỹ như: Brazil, Canada, Mỹ. Loại ma túy được phát hiện: MDMA, cần sa, ketamine, cocain, trong đó nổi bật nhất là MDMA.

Ngoài ra, hoạt động xuất, nhập khẩu tiền chất tại Việt Nam thời gian qua cũng diễn biến gia tăng, hoạt động của các băng nhóm, đường dây tội phạm ma túy xuyên quốc gia lợi dụng chủ trương ưu đãi, thu hút đầu tư, tạo thuận lợi thương mại đối với các hoạt động xuất - nhập khẩu, xuất - nhập cảnh trên các tuyến đường bộ, đường biển, đường hàng không tìm cách thành lập doanh nghiệp ở Việt Nam để vận chuyển phương tiện, thiết bị, nguyên liệu, thuê kho bãi... phục vụ hoạt động sản xuất, vận chuyển trái phép ma túy từ nước ngoài vào Việt Nam và tiếp tục đưa đi nước thứ ba tiêu thụ. Bên cạnh đó, tiền chất nhập khẩu cũng tiềm ẩn nguy cơ bị lợi dụng, sử dụng điều chế, sản xuất trái phép ma túy.

Lượng tiền chất xuất khẩu từ Việt Nam sang các nước, đặc biệt là Lào và Campuchia, tiếp tục gia tăng. Trong khi đó, tình hình sản xuất trái phép ma túy tổng hợp tại Lào và Campuchia tiếp tục diễn biến hết sức phức tạp. Theo thông tin Ủy ban Kiểm soát ma túy Quốc tế (INCB) cung cấp, cơ quan chức năng một số nước bắt giữ được các lô hàng tiền chất trái phép có xuất xứ từ Việt Nam. Số vụ việc vi phạm liên quan tới tiền chất trong nước gia tăng, nổi bật như lực lượng Công an và các cơ quan chức năng đã phối hợp phát hiện, ngăn chặn, bắt giữ và xử lý một số vụ việc sản xuất ma túy từ tiền chất.

Điển hình, tháng 3/2025 lực lượng Công an và các lực lượng chuyên trách đấu tranh triệt phá vụ việc sản xuất ma túy tổng hợp lớn nhất tại Nha Trang, Khánh Hòa, thu giữ 1,4 tấn ketamin với độ tinh khiết rất cao, cùng gần 80 tấn hóa chất, bắt giữ 11 đối tượng (gồm: 4 đối tượng người Trung Quốc, 3 đối tượng người Đài Loan và 4 đối tượng người Việt Nam).

Phòng ngừa, ngăn chặn ma túy từ sớm, từ xa

Nhằm chủ động phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh có hiệu quả với phương thức thủ đoạn mới của các đối tượng, đồng thời nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống ma túy đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ và tình hình mới, theo lực lượng chức năng cần tăng cường công tác đấu tranh, trấn áp tội phạm ma túy; đẩy mạnh phối hợp nghiệp vụ trong và ngoài ngành, trong nước và quốc tế. Trong đó, lực lượng Hải quan chủ động xây dựng kế hoạch, phương án đấu tranh; phân tích, nhận diện, dự báo chính xác tình hình, phát hiện, phổ biến cảnh báo về các phương thức, thủ đoạn tinh vi, phức tạp của tội phạm trên các tuyến, địa bàn nhằm đảm bảo hiệu quả phòng ngừa, ngăn chặn ma túy từ sớm, từ xa, đặc biệt là đối với tội phạm ma túy sử dụng công nghệ cao, hoạt động có tổ chức, xuyên quốc gia.

Đồng thời, chủ động kiểm soát tình hình, kịp thời phát hiện, đấu tranh ngăn chặn và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, sử dụng tiền chất, hỗn hợp hóa chất chứa tiền chất, các sản phẩm, chế phẩm chứa tiến chất diễn ra trong địa bàn hoạt động hải quan; lợi dụng phương tiện xuất nhập cảnh, các loại hình xuất nhập khẩu hàng hóa để buôn lậu, vận chuyển trái phép các chất ma túy, tiền chất qua biên giới. Rà soát hồ sơ xuất nhập khẩu tiền chất của doanh nghiệp để nhận diện phương thức, thủ đoạn thực hiện hành vi vi phạm trong hoạt động xuất nhập khẩu, sử dụng, quản lý tiền chất; phát hiện những sơ hở, sai sót về hồ sơ, về khai báo, về quy trình thủ tục xuất, nhập khẩu tiền chất.

Ngăn chặn kịp thời các đối tượng lợi dụng việc xuất nhập khẩu tiền chất để sản xuất trái phép chất ma túy; tăng cường quản lý chặt chẽ các hoạt động xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh, tạm nhập, tái xuất, tạm xuất, tái nhập qua lãnh thổ Việt Nam các chất ma túy, tiền chất ma túy theo quy định của pháp luật. Ngoài ra, đề xuất, kiến nghị về việc sửa đổi, bổ sung quy định quy trình, quy chế; xây dựng, tổ chức triển khai các giải pháp tổng thể nhằm tăng cường công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy và phối hợp kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy của Cơ quan hải quan.

Đồng thời, Chi cục Điều tra chống buôn lậu đề nghị các đơn vị tăng cường biện pháp kiểm tra, kiểm soát, giám sát. Đặc biệt lưu ý tới những hàng hóa được khai báo là thực phẩm, hàng hóa được xác định thuộc nhóm kiểm tra không xâm lấn, chủ động phân tích những trường hợp hàng hóa có hành trình đi/đến không hợp lý giữa các quốc gia, vùng lãnh thổ để đánh giá rủi ro, xác định trọng điểm. Rà soát, nắm tình hình, lập danh sách đối với những hành khách, đặc biệt là những hành khách có lịch sử đi lại nhiều lần cùng một tuyến hành trình thuộc các tuyến trọng điểm, có dấu hiệu khả nghi; đặc biệt là các đối tượng có hành trình đi cùng các đối tượng đã từng bị phát hiện, bắt giữ trước đây.

Tăng cường tuần tra kiểm soát bằng việc sử dụng chó nghiệp vụ, các công cụ, máy móc trong công tác phòng chống buôn lậu, vận chuyển trái phép qua biên giới như máy soi khe hẹp, máy thử ma túy, máy soi hành lý... đồng thời, chủ động theo dõi nắm bắt diễn biến tâm lý của các đối tượng khi bị kiểm tra, đặc biệt hành khác có biểu hiện nghi vấn như: thể hiện qua điệu bộ đi đứng, thái độ lấm lét, thiếu tự tin hoặc biểu hiện của người có sử dụng chất ma túy nhằm phát hiện và ngăn chặn kịp thời.

Trân Trân