Lấy mẫu ADN: Thắp lên niềm hy vọng cho thân nhân gia đình các liệt sĩ

Trong hai ngày (24-25/3/2025), Công an tỉnh Hà Tĩnh phối hợp với Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội Bộ Công an và đơn vị tiến hành xét nghiệm tổ chức thu nhận mẫu ADN thân nhân liệt sĩ chưa xác định danh tính trên địa bàn tỉnh tại 4 cụm.

Trong đó, cụm 1 tại hội trường Trung tâm văn hóa TP Hà Tĩnh, thu nhận mẫu cho thân nhân liệt sĩ cư trú tại địa bàn TP Hà Tĩnh, Can Lộc, Thạch Hà, Cẩm Xuyên; cụm 2 tại hội trường UBND huyện Kỳ Anh, thu nhận mẫu cho thân nhân liệt sĩ cư trú tại địa bàn thị xã Kỳ Anh và huyện Kỳ Anh; cụm 3 tại hội trường UBND huyện Đức Thọ, thu nhận mẫu cho thân nhân liệt sĩ cư trú tại địa bàn TX Hồng Lĩnh, huyện Nghi Xuân và Đức Thọ; cụm 4 tại hội trường UBND huyện Hương Sơn, thu nhận mẫu cho thân nhân liệt sĩ cư trú tại các huyện Hương Sơn, Vũ Quang và Hương Khê.

Mẹ Trần Thị Nuôi (SN 1922) trú tại phường Thạch Quý, TP Hà Tĩnh có con trai Trần Hữu Quang (SN 1951) - là liệt sĩ hy sinh năm 1972 tại chiến trường tỉnh Quảng Trị nhưng chưa tìm thấy được hài cốt.

Trải qua 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ và làm nghĩa vụ quốc tế, bảo vệ biên giới Tổ quốc, đã có hàng vạn lượt người con Hà Tĩnh lên đường ra trận, trực tiếp chiến đấu hoặc gián tiếp phục vụ chiến đấu trên khắp các chiến trường và có hơn 26.600 người con ưu tú đã ngã xuống, trong đó còn hơn 12.000 liệt sĩ chưa xác định được danh tính.

Việc thu nhận mẫu ADN phục vụ tìm liệt sĩ được xem là bước chuẩn bị tốt nhất cho hành trình tìm kiếm, quy tập, xác định danh tính hài cốt các liệt sĩ. Điều này một lần nữa thắp lên niềm hy vọng cho các gia đình có người thân hy sinh trong những cuộc đấu tranh giành lại độc lập cho dân tộc.

Các mẹ đều đã tuổi cao, sức yếu, chỉ mong trước khi mất sẽ đạt được ý nguyện, gặp lại được các con 1 lần sau cuối...

Với sự giúp đỡ của Bộ Công an, Hà Tĩnh tiến hành thu nhận mẫu ADN đối với thân nhân là mẹ đẻ của 139 liệt sĩ. Số mẫu ADN thu nhận đợt này là 214 mẫu, gồm 137 mẫu mẹ đẻ liệt sĩ (2 mẹ có 2 liệt sĩ) và 77 mẫu lấy của thân nhân (anh, em ruột) các liệt sĩ này. Kinh phí thực hiện do Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội Bộ Công an huy động từ nguồn xã hội hóa. Thời gian tới, Chính phủ, Bộ Nội vụ và các bộ, ngành liên quan sẽ bố trí nguồn kinh phí để thực triển khai thu nhận mẫu ADN cho thân nhân liệt sĩ chưa xác định được danh tính trên diện rộng”.

Để tạo điều kiện thuận lợi cho thân nhân gia đình liệt sĩ, đối với các trường hợp thân nhân sức khỏe yếu, không còn khả năng đi lại, Công an tỉnh đã bố trí lực lượng thu mẫu trực tiếp tại nhà.

Lấy mẫu của mẹ liệt sĩ và thân nhân liệt sĩ tại cụm 1 ở Trung tâm văn hóa TP Hà Tĩnh.

Tại cụm 1 - Trung tâm văn hóa thành phố Hà Tĩnh, mẹ Trương Thị Bẹp (96 tuổi, trú xã Thạch Đài, thành phố Hà Tĩnh) là mẹ liệt sĩ Nguyễn Văn Nhị (SN 1954) xúc động nói: “Mẹ có đến 6 người con trai cùng tham gia chiến trường, bảo vệ Tổ quốc. Đất nước thống nhất, lần lượt 5 người con trở về, còn mỗi anh Nhị không có thông tin. Sau chính quyền đưa giấy báo tử mới biết anh Nhị đã hy sinh tại Bến Cát, Bình Dương vào năm 1974, đến nay, vẫn chưa có thông tin về phần mộ”.

"Nhiều năm qua, cũng tìm kiếm con nhưng không thấy. Hy vọng lần này sẽ có kết quả", mẹ Bẹp chia sẻ.

Mẹ Trương Thị Bẹp (96 tuổi, trú xã Thạch Đài, thành phố Hà Tĩnh) là mẹ liệt sĩ Nguyễn Văn Nhị (SN 1954) hi vọng lần này sẽ có kết quả về con trai mình.

Cũng như mẹ Bẹp, mẹ Hoàng Thị Chút (99 tuổi, trú xã Tượng Sơn, thành phố Hà Tĩnh) cũng mong lần này sẽ tìm thấy phần mộ con trai mình là liệt sĩ Nguyễn Viết Trình (SN 1950), hy sinh tại chiến trường Quảng Trị vào năm 1974.

“Kể từ ngày nhận giấy báo tử, hàng chục năm qua, gia đình nhiều lần vào chiến trường nơi anh hy sinh để tìm kiếm phần mộ, nhưng không có thông tin. Từng tin tức dò hỏi từ đồng đội, đơn vị, song việc tìm kiếm vẫn chưa có kết quả. Hy vọng lần này mẹ sẽ có cơ hội được gặp con trai. Mẹ chờ hơn 50 năm rồi”, mẹ Chút rưng rưng…

Chiến tranh đã lùi xa hơn nửa thể kỷ nhưng cho đến nay vẫn còn đó những người con đã anh dũng hy sinh nhưng chưa thể biết được phần mộ hoặc thông tin. Đây là nỗi day dứt, trăn trở của các cấp, các ngành và thân nhân liệt sỹ cả nước cũng như Hà Tĩnh.

Việc lấy mẫu ADN thắp lên niềm hy vọng cho thân nhân gia đình các liệt sĩ.

Ông Đặng Văn Dũng, Phó Giám đốc Sở Nội vụ Hà Tĩnh cho biết, việc xác định danh tính các liệt sĩ là điều cấp thiết cũng là sự trăn trở bao năm nay của các cấp, các ngành, bởi chậm một ngày là không còn cơ hội để giúp các mẹ, các gia đình liệt sĩ xác định được danh tính của các anh hùng liệt sĩ. Lý do là các mẹ đã già yếu, tuổi đời bình quân gần 90 tuổi.

Theo báo cáo của Sở Nội vụ, hiện nay, trên cả nước vẫn còn khoảng 500.000 liệt sĩ chưa xác định danh tính, trong đó 200.000 hài cốt chưa quy tập và 300.000 hài cốt đã an táng nhưng thiếu thông tin. Riêng Hà Tĩnh còn gần 12.000 liệt sĩ vẫn chưa được xác định danh tính.

“Việc thu thập mẫu, giám định và tích hợp thông tin ADN thân nhân liệt sĩ trong quá trình xây dựng cơ sở dữ liệu căn cước công dân được xem là giải pháp quan trọng, ứng dụng tiến bộ khoa học để tăng hiệu quả xác định danh tính hài cốt những người đã nằm xuống” - Ông Đặng Văn Dũng, Phó Giám đốc Sở Nội vụ Hà Tĩnh cho biết.

Bá Mạnh