Lấy thành công dị vật đường thở ở người lớn bằng nội soi gây mê

Bệnh nhân là ông Nguyễn Văn T. (53 tuổi, trú tại Lăng Cô, huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên Huế), có tiền sử hen phế quản. Ông nhập viện trong tình trạng ho kéo dài hơn 5 tháng, kèm nhiều đàm và đau tức ngực.

Theo lời kể, khoảng 5 tháng trước, trong lúc ăn cơm, ông T. bị hóc xương cá dẫn đến cơn ho sặc mạnh. Sau đó, các triệu chứng không rõ ràng nên ông chủ quan không đi khám. Khi tình trạng ho kéo dài không dứt, ông đến cơ sở y tế tuyến dưới và được chỉ định chụp CT scan ngực.

Kết quả cho thấy có một dị vật dạng mảnh, đậm độ cao (khoảng 300 HU), kích thước khoảng 5mm nằm tại phế quản trung gian phổi phải, cách chỗ chia đôi khí quản khoảng 32mm, kèm theo dày thành phế quản, nút nhầy và các dải xơ ở phân thùy phổi.

Người bệnh hiện tỉnh táo, triệu chứng ho và đau ngực giảm rõ rệt, phổi thông khí tốt, đang hồi phục ổn định

Bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện Đà Nẵng để tiếp tục điều trị. Sau khi thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng cần thiết, các bác sĩ Khoa Nội Hô hấp - Miễn dịch dị ứng đã chỉ định nội soi phế quản ống mềm dưới gây mê.

Kết quả nội soi ghi nhận dị vật là một đốt xương cá có ba cạnh sắc, kích thước khoảng 1,4 x 1,5cm, nằm ở phế quản trung gian giữa thùy giữa và thùy dưới phổi phải. Dị vật được lấy ra an toàn, không ghi nhận đàm mủ hay tổn thương thứ phát. Sau thủ thuật, người bệnh tỉnh táo, các triệu chứng ho và đau ngực giảm rõ rệt, phổi thông khí tốt và đang hồi phục ổn định.

BSCKII Hoàng Thị Tâm, Phó trưởng Khoa Nội Hô hấp - Miễn dịch dị ứng, cho biết dị vật đường thở ở người lớn thường bị bỏ sót do triệu chứng không điển hình. Nhiều bệnh nhân sau cơn hóc sặc đã quên sự cố, đến khi ho kéo dài, viêm phổi tái phát mới đi khám thì dị vật đã tồn tại quá lâu và gây biến chứng.

Từ năm 2014, Khoa Nội Hô hấp Bệnh viện Đà Nẵng đã xử trí thành công nhiều trường hợp dị vật phế quản bị bỏ quên bằng nội soi ống mềm dưới gây tê. Hiện nay, bệnh viện đã phối hợp với Khoa Gây mê Hồi sức để triển khai thường quy kỹ thuật nội soi phế quản dưới gây mê. Phương pháp này giúp người bệnh ít đau, dễ chịu hơn, đồng thời hỗ trợ bác sĩ thao tác chính xác, nhẹ nhàng, rút ngắn thời gian can thiệp.

Ngoài lấy dị vật, nội soi phế quản dưới gây mê còn được chỉ định trong các trường hợp sinh thiết tổn thương nghi ngờ u phổi, rửa phế nang, lấy mẫu xét nghiệm… góp phần nâng cao hiệu quả chẩn đoán và điều trị các bệnh lý hô hấp tại Bệnh viện Đà Nẵng.

Mảnh xương cá sắc cạnh được các bác sĩ nội soi lấy thành công cho bệnh nhân

Các bác sĩ cũng đưa ra khuyến cáo phòng ngừa dị vật đường thở. Đối với người lớn, cần hạn chế nói chuyện, cười đùa khi ăn; không ngậm các vật nhỏ như tăm, kim băng, nắp bút; người cao tuổi hoặc bệnh nhân liệt nên ăn chậm, đúng tư thế và có thể xay nhuyễn thức ăn nếu cần.

Trẻ em tuyệt đối không được chơi với các vật nhỏ dễ nuốt, không nên ăn uống khi đang chạy nhảy, đùa nghịch; với trái cây có hạt cần tách bỏ trước khi cho trẻ ăn.

Khi có biểu hiện nghẹt thở, ho sặc kéo dài, cần đến cơ sở y tế có chuyên khoa hô hấp để kiểm tra kịp thời. Trong trường hợp khẩn cấp, có thể thực hiện thủ thuật Heimlich hoặc gọi cấp cứu 115.

ĐỨC HOÀNG