Lấy ý kiến dự thảo nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Tư pháp người chưa thành niên
Bộ Công an đã hoàn thành dự thảo Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Tư pháp người chưa thành niên để lấy ý kiến của các cơ quan, tổ chức và cá nhân.
Tại dự thảo tờ trình dự thảo nghị định, Bộ Công an cho biết, hiện nay, các trường giáo dưỡng đang quản lý 2 loại đối tượng học sinh đó là: Người từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào trường giáo dưỡng theo quy định của Luật xử lý vi phạm hành chính; người từ đủ 14 tuổi đến dưới 18 tuổi phạm tội bị áp dụng biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng theo quy định tại Điều 96 Bộ luật Hình sự. Do vậy, công tác quản lý, giáo dục học sinh trường giáo dưỡng thực hiện theo quy định của các văn bản quy phạm pháp luật khác nhau.
Mặt khác, quy định cụ thể về chế độ, chính sách đối với học sinh tại các văn bản quy phạm pháp luật vẫn chưa có sự thống nhất, chưa đảm bảo sự công bằng giữa 2 đối tượng học sinh, như tại Điều 24 Nghị định số 140/2021/NĐ-CP ngày 31/12/2021 quy định: "Học sinh được liên lạc bằng điện thoại với thân nhân mỗi tháng 2 lần, mỗi lần không quá 5 phút", trong khi đó theo quy định tại Điều 153 Luật Thi hành án hình sự: "Học sinh được gửi và nhận thư". Bên cạnh đó, kết quả xếp loại thi đua là căn cứ để phân loại, đánh giá, quản lý và khen thưởng, đề nghị giảm thời hạn, đề nghị chấm dứt trước thời hạn cho học sinh. Tuy nhiên, chỉ có học sinh chấp hành biện pháp xử lý hành chính được đánh giá, xếp loại thi đua theo quy định tại Thông tư 49/2022/TT-BCA ngày 07/11/2022 của Bộ trưởng Bộ Công an. Trong khi đó việc xếp loại thi đua cho học sinh chấp hành biện pháp tư pháp chưa được quy định tại văn bản quy phạm pháp luật nào, do đó, gây khó khăn vướng mắc cho trường giáo dưỡng.
Các học sinh trường giáo dưỡng được dạy văn hóa, hướng nghiệp, dạy nghề... nhằm giáo dục họ thành công dân lương thiện, có ích cho xã hội.
Ngày 30/11/2024, tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Tư pháp người chưa thành niên. Luật được ban hành là cơ sở pháp lý quan trọng trong quá trình thực hiện thi hành quyết định áp dụng biện pháp giáo dục tại các trường giáo dưỡng, thi hành án phạt tù tại các trại giam và tái hòa nhập cộng đồng.
Luật có nội dung giao Chính phủ quy định chi tiết việc thi hành quyết định áp dụng biện pháp giáo dục tại Trường giáo dưỡng (Điều 93, Điều 97, Điều 98, Điều 99, Điều 100, Điều 101, Điều 102, Điều 103, Điều 104, Điều 105, Điều 106, Điều 107, Điều 109, Điều 111, Điều 112,), thi hành án phạt tù (Điều 162, Điều 163, Điều 164, Điều 165, Điều 168, Điều 169, Điều 171), tái hòa nhập cộng đồng (Điều 172).
Để đảm bảo thực hiện đúng quy định của Luật Tư pháp người chưa thành niên và cơ sở để tổ chức triển khai việc thực hiện quyết định áp dụng biện pháp giáo dục tại các trường giáo dưỡng, thi hành án phạt tù tại các trại giam được đảm bảo, thống nhất, đồng bộ, có hiệu quả, Bộ Công an thấy rằng việc ban hành nghị định của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Tư pháp người chưa thành niên là rất cần thiết và phù hợp với yêu cầu tổ chức thực hiện Luật.
Dự thảo Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Tư pháp người chưa thành niên gồm 6 Chương, 54 Điều, quy định chi tiết Điều 93, Điều 97, Điều 98, Điều 99, Điều 100, Điều 101, Điều 102, Điều 103, Điều 104, Điều 105, Điều 106, Điều 107, Điều 109, Điều 111, Điều 112, Điều 162, Điều 163, Điều 164, Điều 165, Điều 168, Điều 169, Điều 171, Điều 172 Luật Tư pháp người chưa thành niên.
Nội dung cơ bản của dự thảo nghị định bao gồm các quy định về chế độ, chính sách đối với học sinh tại trường giáo dưỡng; chế độ học văn hóa, lao động, học nghề, sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao cho học sinh; chế độ quản lý, giáo dục, xếp loại thi đua cho học sinh; khen thưởng, xử lý học sinh vi phạm; chế độ chính sách đối với phạm nhân là người chưa thành niên; chế độ học nghề, học văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao cho phạm nhân là người chưa thành niên; khen thưởng, xử lý vi phạm, kỷ luật, trả tự do cho phạm nhân là người chưa thành niên; tái hòa nhập cộng đồng cho học sinh trường giáo dưỡng, phạm nhân là người chưa thành niên trại giam và trách nhiệm của cơ quan nhà nước trong việc tổ chức thi hành biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng, thi hành án phạt tù tại trại giam.
